De lancering van Artemis I, de onbemande maanmissie die voor het eerst in een halve eeuw terug een raket die in staat is mensen te vervoeren naar de maan zal sturen, werd begin september uitgesteld door een technisch probleem. Nu is er dan toch een sprankje hoop: de NASA zegt in een blogpost dat een nieuwe tankproef succesvol is verlopen. Maar er zijn nog altijd probleempjes.
De proeven werden uitgevoerd op het lanceerplatform in Florida, waar de raket nog altijd staat sinds de afgeblazen lanceerpogingen eind augustus en begin september. De raket werd woensdag opgevuld met vloeibare waterstof en zuurstof, waarna een aantal tests werden uitgevoerd, voornamelijk om te zien of het brandstoflek dat de tweede lancering in september parten speelde, opgelost raakte. Dat lek gebeurde toen bij een interface die de raket verbindt met een brandstofleiding van de lanceertoren.
Volgens de NASA waren de testen alvast een succes. “Alle doelen die we onszelf gesteld hadden, konden we vandaag bereiken”, zei Charlie Blackwell-Thompson, lanceerdirecteur van Artemis, woensdagavond tijdens een toelichting. Maar toch lijken er nog altijd probleempjes te zijn. Het brandstoflek bij de verbindende interface leek niet helemaal verdwenen te zijn, maar het Artemisteam kon het wel reduceren tot “aanvaardbare” niveaus.
Tijdens een druktest werd nog een ander waterstoflek opgemerkt. Die druktest houdt in dat ingenieurs de instellingen van de motoren kalibreren voordat de lancering begint, zodat het risico op schemawijzigingen op de lanceerdag beperkt kan blijven. Het tweede lek zou kleiner zijn dan het eerste en zou geen groot probleem opleveren, zei de NASA.
Roet in het eten
Nu de proeven succesvol zijn gebleken, is het alle hens aan dek om de SLS (Space Launch System), de draagraket die de Artemismissie zal uitvoeren, voor te bereiden op de nieuwe lanceerdatum. De NASA hoopt dat al op 27 september te doen. Als dat niet lukt, is er op 2 oktober nog een lanceervenster.
Of de raket dan effectief gelanceerd wordt, zal echter afhangen van een reeks factoren, waaronder het weer, dat ook tijdens de tweede lanceerpoging mogelijk roet in het eten had gegooid (mocht het brandstoflek dat niet eerst hebben gedaan).
Maar ook de bureaucratie kan wel eens in de weg staan. De NASA moet immers voor de lancering een certificering krijgen voor het zogenaamde flight termination system (FTS), een systeem dat de raket moet vernietigen indien het van zijn pad afwijkt. De US Space Force, de tak van het Amerikaanse leger dat in de ruimte actief is, heeft voor Artemis een FTS van 25 dagen goedgekeurd, maar die tijd is intussen verlopen.
Het team heeft alvast een verlenging aangevraagd, maar mocht dat niet worden goedgekeurd, moet de raket terug naar de hangar worden gebracht, omdat het enkel daar mogelijk is om de nodige controles uit te voeren voor een hercertificatie. De NASA kreeg overigens al eerder een verlenging op de FTS, van 20 naar 25 dagen.
Raket rond de maan
Volgens Blackwell-Thompson staat voorlopig niets vast, ondanks de aangekondigde lanceerdata. “Ik denk dat we de gegevens meenemen en kijken wat ze ons vertellen”, zei ze. De lanceerdirecteur zei woensdagavond wel zeer bemoedigd te zijn door de proeven en liet weten dat alle doelstellingen alvast waren gehaald.
Dat alles goed verloopt, is van cruciaal belang voor het Amerikaanse ruimteagentschap. Artemis I moet bewijzen dat de SLS in staat is om rond de maan te vliegen. In 2024 moet de raket immers astronauten in een baan rond de maan brengen, voor het eerst in meer dan 50 jaar, waarna in 2025 of het jaar erna ook astronauten op het maanoppervlak moeten landen.
Uiteindelijk is het zelfs de bedoeling om een permanent bewoonde maanbasis te bouwen, die uiteindelijk als springplank kan dienen voor bemande missies naar Mars. Die zouden in de volgende decennia moeten worden uitgevoerd.
(evb)