De Verenigde Staten moeten een vermogensbelasting invoeren. Deze ingreep moet helpen om de inkomensongelijkheid aan te pakken. Ook moet het mogelijk zijn om hiermee de nodige financiële middelen te verzamelen voor de strijd tegen de klimaatverandering en de bevordering van de volksgezondheid. Dat staat in een brief die een groep rijke Amerikanen aan de kandidaten voor de volgende presidentsverkiezingen hebben gestuurd. Volgens ramingen zou de maatregel over een periode van tien jaar ongeveer 3 miljard dollar inkomsten moeten kunnen genereren.

De brief is ondertekend door negentien miljardairs. Zij hebben hun vermogen in een brede waaier activiteiten – zoals vastgoed, financiën of technologie – verzameld. Ondertekenaars zijn onder meer George Soros, Abigail Disney (foto boven), Chris Hughes en Liesel Pritzker Simmons.

Verkiezingsdebatten

“We willen alle kandidaten voor de presidentsverkiezingen – republikeinen en democraten – vragen een bescheiden belasting op grote vermogens in te voeren,” aldus de brief. “Het volgende pakket nieuwe fiscale inkomsten zou van de meest vermogende bevolkingsgroep moeten komen. Die last mag niet op de middenklasse en de lagere inkomsten worden gelegd.”

Liesel Pritzker Simmons, met vijfendertig jaar de jongste ondertekenaar, benadrukt dat de rijkste bevolkingsgroepen een deel van het probleem vormen en dus belast moeten worden. “Het is belangrijk dat deze groep duidelijk maakt een dergelijke belasting te aanvaarden en zelfs te wensen,” aldus Pritzker Simmons. “Dat is een stap naar een Amerikaanse samenleving die wij willen gerealiseerd zien.”

De ondertekenaars hopen op korte termijn met de verschillende presidentskandidaten over het voorstel gesprekken te kunnen aanknopen. Tevens voeren ze aan dat de introductie van een vermogensbelasting een onderdeel moet zijn van de verkiezingsdebatten. Pritzker Simmons zegt dat gesprekken over de problematiek in het verleden ook al zijn gevoerd, maar nu is volgens haar de tijd rijp voor concrete stappen.

Elizabeth Warren, Pete Buttigieg en Beto O’Rourke, die op een kandidatuur voor de democratische partij rekenen, hebben volgens Pritzker Simmons aan het initiatief hun steun toegezegd. Warren heeft al een heffing van 2 procent voorgesteld op vermogens van minstens 50 miljoen dollar. Op activa van meer dan 1 miljard dollar zou nog eens een belasting van 1 procent worden toegevoegd. Naar schatting zou de heffing over een periode van tien jaar bijna 3 biljoen dollar inkomsten opleveren.

Ongrondwettelijk

Maar ook bij de democraten is niet iedereen een voorstander van de vermogensbelasting. “Sommigen beweren dat het moeilijk zou zijn om de waarde van rijkdom objectief te beoordelen,” aldus het persbureau Bloomberg. “Daarbij verwijzen ze naar kunstwerken en juwelen en vaste activa. Anderen maken zich zorgen dat een dergelijke belasting ongrondwettelijk zou zijn. De Amerikaanse wetgeving laat immers alleen een belasting op inkomsten toe. Een fiscale heffing op vastgoed is verboden.”

Pritzker Simmons zegt echter dat voor deze mogelijke obstakels een oplossing kan worden gezocht.

Bloomberg waarschuwt wel dat Europa met de vermogensbelasting gemengde resultaten heeft moeten melden. “In het midden van de jaren negentig hadden vijftien lidstaten van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (Oeso) een vermogensbelasting,” aldus het persbureau.

“Daarvan zijn momenteel echter alleen nog Zwitserland, België, Noorwegen en Spanje overgebleven. Onder meer Frankrijk, Zweden en Duitsland hebben de maatregel teruggeschroefd omdat er bij de implementering van de heffing moeilijkheden bleken.”

Omwenteling

Sommige ondertekenaars van brief waarschuwen al langere tijd voor de toenemende ongelijkheid. Chris Hughes riep in zijn boek ‘Fair Shot’ eerder al op tot een hogere fiscale last voor de rijkste bevolkingsgroepen. Ook Abigail Disney toonde zich al kritisch over de toenemende ongelijkheid. Zij noemde het weerzinwekkend dat Bob Iger, chief executive van Disney, een jaarloon van 65,6 miljoen dollar kon opstrijken.

Nick Hanauer waarschuwde al vijf jaar geleden voor de gevaren van de toenemende welvaartskloof. “Nog nooit in de geschiedenis heeft de mensheid zoveel rijkdom op een ongelijke manier verdeeld zonder een gewelddadige revolutie te veroorzaken,” aldus Hanauer.

De ongelijkheid is voorbije jaren echter alleen maar dieper geworden. De vijfhonderd miljardairs uit de Bloomberg Billionaires Index beschikken inmiddels over een gezamenlijk vermogen van 5,5 biljoen dollar, tegenover 4,9 biljoen dollar twee jaar geleden.

“We kunnen niet passief blijven en rijkdom blijven oppotten terwijl het land uit zijn voegen barst,” besluit Pritzker Simmons. “Dat is niet het Amerika waarin we willen leven.”