De Amerikaanse Food and Drug Administration heeft de versnelde ingebruikname goedgekeurd van een goedkope speekseltest die Covid-19 opspoort. Resultaten zijn binnen de drie uur beschikbaar.
SalivaDirect is ontwikkeld door onderzoekers van de Yale School of Public Health en laat toe speekselstalen te verzamelen in een steriele container. De test is veel minder indringend dan de huidige test waarbij een wattenstaafje tot diep in het neus wordt gebracht om zoveel mogelijk cellen los te schrapen langs de binnenkant van het neusgat.
Labo’s kunnen 90 van deze gebruiksvriendelijke tests afnemen in minder dan 3 uur. De universiteit van Yale maakt het protocol voor de test ook ‘open source’. Dat betekent dat eender welk labo de test kan uitvoeren. De kostprijs voor de test is 4 dollar en verondersteld wordt dat wie zich laat testen ongeveer het dubbele zal betalen. Dat laat mensen toe zich verschillende keren per maand of zelfs per week te laten testen. Op resultaten is het een drietal uur wachten. Vandaag wachten Amerikanen vaak nog langer dan een week op resultaten van een traditionele Covidtest.
SalivaDirect is onmiddellijk beschikbaar en zal de komende weken massaal in gebruik worden genomen. Verder is de aanwezigheid van een arts of verpleegkundige niet langer vereist. Het volstaat namelijk om in een potje te spuwen.
‘Er is wel degelijk sprake van een game-changer‘
Volgens Andy Slavitt, die onder de regering Obama de Centers for Medicare and Medicaid Services leidde, is wel degelijk sprake van een game-changer. ‘Zelden ben ik zo enthousiast’, schrijft hij op Twitter. ‘Een dure test wordt zo een goedkope test die voor iedereen beschikbaar is.’ De test heeft een accuraatheid van 90 procent. Wie ‘m dus twee keer neemt is ongeveer 99 procent zeker van het eindresultaat.
SalivaDirect is al getest op de spelers en entourage van de Amerikaanse basketbalcompetitie NBA, die recent opnieuw werd hervat in Orlando (Florida). De test wordt ondertussen ook op asymptomatische mensen uitgeprobeerd.
België discussieert nog…
In België pleit ook microbioloog Herman Goossens (Universiteit Antwerpen) voor testen via speekselafname. ‘In het najaar (wanneer het griepvirus en verkoudheden zullen circuleren) zal er heel veel moeten getest worden. We zullen onvoldoende mensen ter beschikking hebben om al die afnames te doen. Er zijn heel wat studies die aantonen dat je mensen kan aanleren om zélf afnames te doen. Dat kan bijvoorbeeld via speeksel’, zegt Goossens op de website van de openbare omroep.
Bevoegd minister Philippe De Backer (Open VLD) heeft volgens professor Goossens al middelen vrijgemaakt voor de introductie van zo’n test. ‘Maar er wordt te veel gediscussieerd. Je moet dat op federaal en op regionaal niveau uitklaren. Ik vind dat het inderdaad niet snel genoeg gaat. Laat ons het gewoon doen.’
Plan B
Carl Bergstrom, bioloog aan de University of Washington, pleitte recent nog voor zo’n eenvoudige test als onderdeel van een stevig backup-plan, mocht een vaccin zich niet of onvoldoende betrouwbaar manifesteren.
Volgens de wetenschapper moet massaal worden geïnvesteerd in de ontwikkeling van technologie en infrastructuur die testen mogelijk en makkelijk maakt. Hij gaf daarbij het voorbeeld van een zwangerschapstest. Er moet met andere woorden een goedkope en gebruiksvriendelijke coronatest komen die mensen dagelijks thuis zelf kunnen doen.