Bookshop.org, de Amerikaanse start-up die zelfstandige boekenwinkels verenigt, breidt uit naar het Verenigd Koninkrijk.
Tijdens de lockdown wordt het nog belangrijker: lokaal winkelen om uw middenstand te steunen. De boekenwinkels blijven tijdens deze tweede lockdown open, maar kreunen onder de concurrentie van Amazon en co. Om de kleinere boekenwinkels logistiek te steunen kwam er Bookshop. De site is een platform voor de kleinhandel. U koopt dus bij uw lokale boekhandel en die krijgt ook de winst. De website zorgt voor distributie en uniformiteit. Elke winkel krijgt zijn eigen kleine pagina om een selectie voor te leggen. Zo kan u dus digitaal door de boekenwinkel struinen. Een succesformule, zo blijkt.
1 miljoen per dag
Initieel ging Bookshop met 250 winkels aan de slag in de Verenigde Staten. Dat was in februari, toen verkocht Bookshop een niet onbescheiden 50.000 dollar aan boeken. In maart brak de pandemie uit en ontplofte het bedrijfje. 50.000 dollar per dag aan boeken was geen uitzondering meer. In juni tikte het bedrijf 1 miljoen dollar per dag aan. Nu komt het project ook naar het Verenigd Koninkrijk, dat ook net een striktere lockdown afkondigde.
CEO Andy Hunter, zelf schrijver, wou Bookshop pas in 2021 of 2022 in het VK lanceren. Maar de vraag uit Engeland was er, en nu hebben al 120 winkels ingetekend. Tegen het einde van het jaar moeten dat er 200 zijn. Net op tijd voor de kerstshop. Nicole Vanderbilt, ex-vicevoorzitter bij Etsy, gaat de boel leiden.
En in België?
Dat mensen hun lokale boekhandels in de armen sluiten, zeker als de economie klappen krijgt zoals tijdens de coronacrisis, weten ze bij zelfstandige boekhandel Paard van Troje maar al te goed. Zaakvoerder Bart Van Aken zag zijn winkel tijdens de eerste lockdown bijna overstelpt met bestellingen die de bekende boekhandel wilden steunen.
‘We konden de vraag niet bijhouden’, zegt Van Aken. ‘Ik heb toen zowat 9.000 kilometer gereden in Gent om bestellingen af te leveren. Het was niet te doen.’ Nu mag de winkel nog openblijven, maar er zal ook nog geleverd worden. ‘Om het personeel en de klanten te beschermen, laten we maar 12 mensen per half uur toe. We weten ook niet of mensen zullen blijven komen, als zoveel andere winkels dicht zijn’, zegt Van Aken. ‘Het is een heel onzekere situatie.’
Paard van Troje is een begrip in Gent. Maar het blijft, in lockdowntijden, een gevecht tegen Goliath, pardon, bol.com. Een eigen site hebben ze nochtans niet. ‘Dat is haalbaar als je een assortiment van 20 producten hebt’, zegt Van Aken. ‘Wij hebben er 25.000 en nog potentieel een miljoen meer. Dat is niet haalbaar als kleine winkel, dat kost te veel geld.’ Dus is Van Aken wel fan van het concept.
In Nederland, zowat de grootste lezers ter wereld, is dat ook het geval. Maar daar is de verhouding zelfstandige winkels versus ketens omgekeerd. In België zijn er een dertigtal zelfstandige boekhandels, verenigd in belangenvereniging Confituur. In Nederland zijn er honderden. Logisch dus, dat daar de eerste poging tot een soort Nederlandstalig Bookshop ontstond.
RIP Bookaroo, hallo Libris
De webshop Bookaroo probeerde er een alternatief te vormen voor Bol.com en Amazon. Het was een initiatief van Das Mag-oprichters Daniël van der Meer en Toine Donk in 2019. Het idee was ruwweg de Uber van de boekenwinkels worden, met de winst volledig voor de winkel zelf. De distributie kwam in handen van Bookaroo. Het verhaal ging succesvol van start, maar implodeerde al na vier maanden. Een eerste doel van 10.000 boeken werd al op twee weken gehaald, maar de logistiek viel moeilijk te bolwerken en net toen viel de aandacht weg. Er waren geen Vlaamse deelnemers.
Nog in Nederland bestaat er sinds 1982 Libris, een vergelijkbaar project maar waar de boekenwinkel zich inkoopt, met momenteel nog geen Vlaamse deelnemers. Het heeft er 32 procent van de markt in handen. Misschien een kwestie van tijd, want de zin is er bij de klanten duidelijk wel. Vraag maar aan de overbevraagde CEO van Bookshop. ‘We waren totaal overwerkt in maart’, zegt hij aan de Britse krant The Guardian. ‘Maar de reacties van de boekenwinkels waren het waard. Ze zeiden ons dingen als ‘We hebben de huur kunnen betalen’ en dat maakt het het waard.’