Na een aantal positieve signalen over de Europese energiebevoorrading, is het ineens weer pessimisme wat de klok slaat. Door de afgenomen leveringen van aardgas uit Rusland worden Europese nutsbedrijven namelijk gedwongen reserves aan te spreken die normaal tijdens de winter worden gebruikt. Volgens de Britse energie-analisten van consultant Wood Mackenzie zijn de opslagdoelstellingen in gevaar.

Eind april heeft Rusland alle gasleveringen aan Polen en Bulgarije stopgezet, met als argument dat de twee landen niet hadden gereageerd op zijn eis om in roebels te betalen. Snel daarna volgden Denemarken en Nederland. Deze week hebben Duitsland en Oostenrijk lagere leveringen gemeld dan verwacht. Vandaag kondigden het Italiaanse Eni aan dat de Russen hun gasleveringen met de helft hebben verminderd. En onze zuiderburen meldden zelfs dat álle leveringen aan hen via de Duitse pijpleiding (Nord Stream 1) waren opgehouden.

Deze acties doen vrezen dat de Russen definitief zullen stoppen met alle leveringen aan Europa via Nord Stream 1. Volgens een analyse van Wood Mackenzie, waaruit wordt geciteerd door Bloomberg, zou dit besluit ernstige gevolgen hebben.

Vullen van reserves tot 80 procent onmogelijk zonder Nord Stream 1

Tegen 1 november wil Europa zijn gasvoorraden tot ten minste 80 procent aangevuld zien. De laatste weken werden de reserves opgebouwd, waardoor dit doel duidelijk haalbaar leek. Maar met de recente afname in gasleveringen is de onrust terug.

• Volgens de berekeningen van Wood Mackenzie zou, als de gaskraan van de pijpleiding Nord Stream 1 volledig wordt dichtgedraaid, het Europese opslagniveau op 1 november nog maar 59 procent bedragen.
• Als de pijpleiding op slechts 40 procent van haar capaciteit blijft werken (een cijfer dat deze week genoemd werd door Gazprom; de Russische gastitaan haalde als excuus hiervoor technische problemen aan), zou het opslagniveau tegen die datum 67 procent kunnen bereiken.
• Als Nord Stream 1 weer normaal gaat werken, zou er natuurlijk geen probleem zijn om 80 procent te halen, ondanks grote problemen in een grote Amerikaanse fabriek voor vloeibaar aardgas (LNG).

“LNG zal niet voldoende zijn”

Bij de analyse houdt Wood Mackenzie natuurlijk rekening met alternatieven voor Russisch gas, waaronder LNG, waarvan de invoer de komende maanden zal blijven toenemen. Maar zelfs dan zal rantsoenering noodzakelijk blijven als de Russen de gaskraan dichtdraaien, want de invoercapaciteit voor LNG is niet oneindig.

“Zelfs als tegenmaatregelen in overweging worden genomen, kan een zekere rantsoenering van de vraag onvermijdelijk zijn”, waarschuwde Massimo Di Odoardo, vice-president voor onderzoek naar gas en LNG bij Wood MacKenzie.

Het hangt natuurlijk allemaal van het weer af, maar volgens Wood Mackenzie zal Europa waarschijnlijk zonder aardgas komen te zitten midden in de winterse piekvraag indien Nord Stream 1 volledig wordt stilgelegd, en aan het eind van de winter als de pijpleiding op 40 procent draait.

(lb)