Key takeaways

• 56 procent van de respondenten is van mening dat alcohol niet zou moeten worden toegestaan op de werkplek.
• 57,1 procent van de werknemers gaf aan niet te drinken als er alcohol aanwezig is op werkgerelateerde bijeenkomsten.
• Werkgevers kunnen civielrechtelijk en zelfs strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor schade als nalatigheid wordt bewezen, zoals het onbeperkt verstrekken van alcohol of het toestaan dat een dronken werknemer het pand verlaat.

Aan het einde van het jaar organiseren veel bedrijven en organisaties de traditionele eindejaarsfeesten. Een recente enquête van HR-dienstverlener Liantis, waarbij 1.000 Belgische werknemers betrokken waren, wierp licht op hun perspectieven met betrekking tot alcoholgebruik op werkevenementen.

Uit de enquête bleek dat 56 procent van de respondenten van mening is dat alcohol niet zou moeten worden toegestaan op de werkplek. Bovendien meldde 28,8 procent incidenten te hebben meegemaakt die het gevolg waren van overmatig alcoholgebruik door collega’s.

Alcohol op de werkplek: Een evenwichtsoefening

Hoewel feestelijke gelegenheden en alcohol vaak hand in hand gaan, biedt de werkplek een unieke context. Volgens de Liantis-enquête gaf 60 procent van de werknemers aan dat er alcohol wordt geschonken op de werkplek, voornamelijk tijdens evenementen zoals kerstfeesten of bedrijfsbarbecues (43,2 procent). Slechts 7,4 procent gaf aan dat er altijd alcohol beschikbaar is voor vieringen zoals verjaardagen of prestaties. Interessant is dat 57,1 procent aangaf niet te drinken wanneer er alcohol aanwezig is op werkgerelateerde bijeenkomsten.

De enquête bevatte ook een aantal stellingen om de mening van werknemers te peilen: “Alcohol op de werkplek zou nooit mogen worden toegestaan”, kreeg de instemming van 56 procent van de respondenten, terwijl “Alcohol bevordert een groter gevoel van teamgeest onder collega’s” steun kreeg van slechts 28,3 procent. Daarnaast werd “Een bedrijfsfeest is niet compleet zonder alcohol” gesteund door 28,4 procent.

Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid

Pieter Wieme, een expert bij Liantis gespecialiseerd in drugs- en alcoholpreventie op het werk, ging in op de vraag of werkgevers legaal alcohol mogen schenken op bedrijfsevenementen. Hij benadrukte de inherente risico’s van deze praktijk en wees op de bevinding van het onderzoek dat bijna een derde van de respondenten melding maakte van incidenten als gevolg van alcoholgebruik op het werk.

Hoewel werkgevers het recht hebben om alcohol te verstrekken aan werknemers onder werktijd of tijdens bedrijfsevenementen, dragen zij de verantwoordelijkheid voor hun welzijn en veiligheid. Feesten op de werkplek blijven onder toezicht van de werkgever, wat betekent dat alle ongevallen die tijdens dergelijke evenementen plaatsvinden, worden beschouwd als werkgerelateerde ongevallen.

Bovendien, als een werknemer betrokken raakt bij een verkeersongeval na het verlaten van een werkevenement, wordt dit geclassificeerd als een woon-werkongeval. Wieme benadrukte dat werknemers moeten begrijpen dat het bijwonen van bedrijfsbijeenkomsten hen niet automatisch vrijstelt van werkplekvoorschriften en veiligheidsprotocollen.

Werkgevers kunnen civielrechtelijk en zelfs strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld voor schade als nalatigheid wordt bewezen, zoals het onbeperkt verstrekken van alcohol, het aanmoedigen van overmatig gebruik of het toestaan dat een dronken werknemer het terrein verlaat.

Beleidsregels en procedures

Alle werkgevers zijn wettelijk verplicht om een preventief beleid te voeren met betrekking tot alcohol en drugs. Sinds 2009 schrijft de CAO 100 voor dat elk bedrijf in de privésector in België een schriftelijk alcohol- en drugspreventiebeleid moet hebben, bestaande uit zowel een verplichte beleidsverklaring waarin de principes en doelstellingen van het beleid worden uiteengezet, als een optioneel beleidsplan met meer praktische details. Dit plan kan richtlijnen bevatten voor bedrijfsevenementen, zoals de beschikbaarheid van alcohol, promotie van verantwoorde consumptie en verkeersveiligheidsmaatregelen.

Het is cruciaal dat werknemers op de hoogte zijn van het beleid dat binnen hun organisatie wordt geïmplementeerd. Volgens gegevens van Liantis is slechts 16,6 procent van de werknemers onzeker over het bestaan van een dergelijk beleid op hun werkplek. Wieme raadt werkgevers aan om voorafgaand aan bedrijfsevenementen duidelijk te communiceren over hun verwachtingen. Strategieën zoals het invoeren van een puntensysteem voor alcoholconsumptie, het aanbieden van niet-alcoholische alternatieven, het vaststellen van tijdslimieten voor de beschikbaarheid van alcohol of het instellen van een eindtijd voor het evenement kunnen effectief zijn.

Communicatie en veiligheid

Het benadrukken van regelmatige verkeersregels en het aanmoedigen van carpoolen zijn ook belangrijke overwegingen. Werkgevers kunnen zelfs taxi- of pendeldiensten regelen om veilig vervoer voor hun werknemers te garanderen. Uiteindelijk is open communicatie tussen werkgevers en werknemers over verantwoord alcoholgebruik en veiligheidsmaatregelen van het grootste belang om een positieve en veilige werkomgeving te creëren tijdens feestelijke gelegenheden.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!