Inmiddels is er een hele hoop bekend van de inhoud van de supernota waarmee formateur Bart De Wever (N-VA) naar zijn beoogde regeringspartners trok. De socialistische vakbond ABVV trekt aan de alarmbel. Het is duidelijk dat de bond lobbyt om ervoor te zorgen dat Vooruit de rechtsere voorstellen in vraag stelt.

In het nieuws: Na het overleg met de Groep van Tien heeft ABVV-topvrouw Miranda Ulens scherpe kritiek.

• Maandag kwam ’s ochtends de Groep van Tien langs bij De Wever. De vereniging van werkgevers en vakbonden was vragende partij geweest voor een gesprek. Het feit dat De Wever uitgebreid over de lonen zou onderhandelen zonder het werkveld te raadplegen, wekte irritatie op.
• Pieter Timmermans, de voorzitter van ondernemersorganisatie VBO, legde aan De Standaard uit wat de Groep van Tien kwam bepleiten: “Wij hebben de formateur nog eens gewezen op het belang van het sociaal overleg”.
• Daarnaast ging het met name over sectoren als de industrie of de chemie die onder druk staan en waar faillissementen dreigen, zoals bij Audi in Vorst. “Ik hoop dat de formateurs en onderhandelaars de alarmsignalen ter harte nemen. We kunnen niet wachten tot nog meer bedrijven sneuvelen”, schreef Timmermans daar eerder al over in een opiniestuk.
• Maar het was Miranda Ulens van het ABVV die iets anders op tafel gooide: de loonnormwet waar De Wever aan wil sleutelen. In het voorstel van De Wever worden bij hoge inflatie de nettolonen geïndexeerd in plaats van de brutolonen. Ulens heeft daar geen zin in. Ook het idee dat de werkloosheidsuitkeringen door de overheid uitgekeerd zouden worden, schoot ze maandag al af. “Ik denk dat De Wever elke ochtend een syndicalist tussen zijn boterham probeert te leggen”, stelde ze tegenover De Standaard.

“Asociale maatregelen”

Gevolgd: Door meer details is het hek helemaal van de dam.

• Dinsdag lekten er verdere details uit over de supernota van De Wever. Die blijkt nogal veel typische N-VA-voorstellen te bevatten. Zo zouden de werkloosheidsuitkeringen beperkt worden en zou het minimumpensioen pas gelden vanaf 35 gewerkte jaren.
• Nationaal secretaris Ulens haalde nog scherper uit bij Radio 1. “We hebben geen gehoor gekregen”, blikte ze terug. Om eraan toe te voegen dat ze alleen maar “asociale maatregelen” gelezen had in de krant, onder andere over de eindeloopbanen. “Heel jammer is dat. Je hebt een gesprek, maar het gaat niet inhoudelijk”.
• “Met wat nu naar buiten komt, ziet hij blijkbaar geen echte opdracht weggelegd voor de vakbonden in de sociale vooruitgang voor het land en de mensen. Dat is heel typisch voor N-VA, waar ze ons liever kwijt zijn dan rijk”, fulmineert Ulens.
• Ze pleit ervoor om in overleg te blijven en om de vakbonden en werkgevers de kans te geven om het sociaal overleg naar zich toe te trekken. “Zorg ervoor dat lonen werkbaar zijn en mensen ook zin hebben om langer aan het werk te zijn”, bepleit Miranda Ulens. Tevens wil ze graag de teksten die De Wever voorlegde aan de onderhandelende partijen, want die heeft de Groep van Tien niet ontvangen tijdens het gesprek.

“Onevenwichtige nota”

Om te volgen: Wat gaat Vooruit hier mee doen?

• Ulens mag dan wel het gevoel krijgen dat ze niet gehoord werd door formateur De Wever, de partij Vooruit doet dat wel. Volgens Miranda Ulens is het dan ook zaak dat de punten die de ABVV aanhaalt, hun weerklank krijgen aan de onderhandelingstafel.
• “Het is belangrijk dat er een regering gevormd wordt die sociale accenten kan leggen. De partij die dat kan en wil voeren is Vooruit, die links en progressief zijn”, haalt Ulens aan. De druk op Vooruit opvoeren heeft daarbij geen zin, vindt ze. “Op basis van je waarden moet je een regering vormen. Ieder zijn opdracht. (…) Wij als vakbond moeten ervoor zorgen dat de werknemers een goed werkbaar leven hebben zodat ze gezond op pensioen kunnen gaan, en dat ze dat met een goed loon kunnen doen. (…) Als Vooruit daar aan kan meehelpen vanuit de politieke kant, des te beter.”
• De vakbondsvrouw heeft ook nog niet gesproken met Vooruit-voorzitter Conner Rousseau. Maar het is intussen wel duidelijk dat Vooruit wil blijven hameren op de socialistische standpunten. Volgens Rousseau zou de partij zelfs de onderhandelingen kunnen verlaten als er niet genoeg wordt geluisterd naar de rode bezorgdheden.
• Dat er nog veel werk aan de winkel is voor De Wever en co, is ook te horen bij de andere partijen. Voorzitter Sammy Mahdi (cd&v) gaf maandag aan dat de nota van De Wever “onevenwichtig” is. Ook voor de christendemocraten zal de N-VA nog moeten inbinden.
  • Vooruit, cd&v en Les Engagés willen een versoepeling van de loonnormwet. Bedrijven die grote winsten boeken zouden dan toch loonsverhogingen kunnen doorvoeren, op momenten dat er geen collectieve verhogingen kunnen. Het voorstel over de indexering van de nettolonen is allicht ook aan herziening toe.
  • En een van de stokpaardjes van Vooruit, een nieuwe taks op effecten, staat niet duidelijk omschreven in de nota. Er moet een ‘hervorming’ komen, staat er, maar Vooruit wil expliciet een verhoging. Daar garanties voor krijgen blijft een belangrijk punt voor Rousseau. De Wever zal verder schaven aan zijn tekst, is te horen.