De Japanse yen verzwakt tegenover de dollar door ultrasoepel geldbeleid van de Bank of Japan. Dit kan leiden tot een zeer competitieve Japanse markt en op lange termijn zelfs tot een devaluatie van de Chinese renminbi.
De Bank of Japan (BOJ) heeft maandagochtend aangeboden om een onbeperkte hoeveelheid Japanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar op te kopen tegen 0,25 procent. De rente op die obligaties liep onlangs op tot het hoogste niveau in de afgelopen zes jaar met 0,245 procent.
De beslissing van de centrale bank om te voorkomen dat de rente op staatsobligaties boven haar hoofddoel zou stijgen, heeft een enorme impact op de waarde van de Japanse yen. De koers van de yen zakte maandag naar zijn laagste punt in zes jaar. De dollar verstevigde enorm tegenover de yen; op het moment van schrijven is 1 dollar zo’n 123 yen waard.
Lose-lose-situatie
Vorige maand noteerde het renteniveau van de Japanse staatsobligaties met een looptijd van 10 jaar al boven de 0,23 procent, wat BOJ-voorzitter Haruhiko Kuroda ertoe aanzette om de markt te betreden en verdere rendementswinsten te beteugelen. Dat deed de koers van de yen in februari nog enige tijd pieken.
De centrale bank van Japan zit nu verstrikt in een ingewikkeld dilemma waar beide keuzes negatief kunnen uitdraaien.
Ofwel grijpt het instituut in op de obligatiemarkt, wat een ongecontroleerde duik van de waarde van yen kan uitlokken en een stijgende inflatie. Dat kan op lange termijn het vertrouwen in de BOJ volledig kelderen. Ofwel doet de centrale bank niets en probeert het de daling van de yen te beperken en riskeert het te hoge rendementen op de obligatiemarkt, wat zeker geen goed idee is in een land waar de nationale schuld veel groter is dan het bbp.
Hawks en doves
De divergentie van het monetaire beleid tussen de VS en Japan is opmerkelijk en een belangrijke drijfveer voor de interactie die momenteel plaatsvindt tussen de dollar en de yen.
“In tegenstelling tot de havikachtige Fed, geeft de BOJ de indruk dat ze eerder dovish blijft. Dat leidt tot een hogere dollar-yen,” zei Barclays-valutastrateeg Shinichiro Kadota tegen de Japanse beurskrant Nikkei Asia. Wanneer een centrale bank dovish is, betekent dit dat zij economische groei en werkgelegenheid verkiest boven een verkrapping van de rentevoeten. De Amerikaanse centrale bank vertoont eerder hawkish gedrag en wil de rente optrekken.
Als de verschillen in het beleid van de BOJ en de Fed verder uit elkaar groeien, zal dit ongetwijfeld meer druk zetten op de yen. Door de koers van de yen niet te controleren, nodigt de BOJ een hogere inflatie uit, wat het instituut vroeg of laat tot een breuk met zijn soepele geldbeleid zal dwingen. Wanneer dit gebeurt, kan ze de controle over zowel de yen als de staatsobligaties verliezen.
“Dit is wat er gebeurt als het drukken van geld te ver gaat”
De diepe duik van de yen wakkert bij beleggers de vrees aan dat de gebeurtenissen die in 2015 leidden tot de devaluatie van de Chinese renminbi zich opnieuw zullen voordoen. Dat betekende destijds een aardschok voor de geldmarkt.
In 2015 verraste de People’s Bank of China (PBOC) de internationale markten met drie opeenvolgende devaluaties van de Chinese renminbi, waardoor de munt 3 procent van zijn waarde verloor. Sinds 2005 was de Chinese munt met 33 procent in waarde gestegen tegenover de Amerikaanse dollar. Deze maatregel van de Chinese centrale bank was bijzonder onverwacht en volgens vele analisten een wanhopige poging van China om zijn export te stimuleren ter ondersteuning van een economie die explosief was gegroeid.
Nu Japan dus de yen verzwakt om zijn eigen economie te redden, zal de Chinese economie daaronder leiden en zou het de PBOC kunnen dwingen tot een nieuwe devaluatie van de momenteel bijzonder sterke yuan. De verzwakte Japanse yen is ook bijzonder slecht nieuws voor de opkomende markten van Zuid-Korea.
“Ik ben van mening dat deze verschuiving van de yen een belangrijke kwestie is. Dit is wat er gebeurt als het drukken van geld te ver gaat. […] Dit zou Japan heel snel zeer concurrerend kunnen maken”, schreef CNBC-journalist Larry McDonald in zijn ‘Bear Traps Report’-nieuwsbrief.
(fjc)