Fraudeurs hebben vorig jaar via phishing 9 miljoen euro minder buitgemaakt dan in 2020. De bankenfederatie Febelfin spreekt van een positieve tendens, maar waarschuwt dat er een verschuiving richting andere fraudevormen aan de gang is.
De afgelopen jaren was phishing aan een enorme opmars bezig. Door de coronacrisis was het veel eenvoudiger om mensen met die fraudetechniek op te lichten. Begin dit jaar was er bijvoorbeeld nog sprake van phishing-berichten over een COVID-certificaat. Via dergelijke berichten proberen criminelen je persoonlijke en financiële gegevens te bemachtigen. Eenmaal ze die gegevens in handen hebben, kunnen ze onder meer je zichtrekening plunderen.
Sensibiliseringscampagnes en betere bescherming
Om de mensen beter te beschermen tegen dergelijke fraudegevallen heeft de banksector samen met het Centrum voor Cybersecurity België (CCB) al meerdere sensibiliseringscampagnes gelanceerd. In het najaar hebben ze bijvoorbeeld een app geïntroduceerd die al het nieuws rond phishing verzamelt en waarschuwt voor cyberdreigingen.
Bovendien hebben banken verschillende systemen ingebouwd om transacties veilig te laten verlopen, zoals tweestapsauthenticatie bij online en mobiel bankieren. Dat alles zorgt ervoor dat veel minder mensen het slachtoffer worden van phishing. Uit de cijfers van Febelfin blijkt dat criminelen vorig jaar 9 miljoen euro minder buit hebben gemaakt via die fraudetechniek dan in 2020. Vorig jaar zijn ze aan de haal gegaan met 25 miljoen euro in totaal.
Febelfin merkt op dat de banken 75 procent van de frauduleuze overschrijvingen in 2021 ongedaan hebben gemaakt. “Ze konden die overschrijvingen annuleren, zowel door ze tijdig te detecteren en te blokkeren als door de buitgemaakte bedragen terug te vorderen. Deze door de banken verhinderde fraudegevallen zijn niet opgenomen in het nettobedrag (25 miljoen euro, red.)“, verduidelijkt de federatie.
Er is weliswaar een keerzijde aan dit nieuws: criminelen grijpen nu almaar vaker naar ander fraudetechnieken. Febelfin waarschuwt onder meer voor fraude via overschrijvingen. Hierbij worden slachtoffers gemanipuleerd door oplichters en worden ze aangezet om zelf geld over te schrijven op de rekening van de oplichter.
Criminelen doen een beroep op deze fraudetechnieken
Denk bijvoorbeeld aan beleggingsfraude of boilerroom-fraude. Dat is een vorm van oplichting waarbij fraudeurs je fictieve of waardeloze aandelen of financiële producten aanbieden. Je wordt meestal ongevraagd gecontacteerd met een aanbod voor een fantastische deal die gepaard gaat met een hoog rendement. De “verkopers” zetten je zwaar onder druk, zodat je steeds meer geld zou storten. Indien je hierin meegaat, krijg je fictieve aandelen of waardeloze financiële producten in handen. De criminelen gaan lopen met je geld en jij blijft berooid achter.
“Wees steeds op uw hoede voor beloftes van uitzonderlijk hoge rendementen. Vaak is dit een knipperlicht voor fraude. Als het te mooi klinkt om waar te zijn, is het dat ook”, zegt Jim Lannoo, woordvoerder van de Autoriteit van Financiële diensten en markten (FSMA).
Voorts is er ook sprake van kluisrekeningfraude. Een crimineel doet zich in dat geval voor als een bankmedewerker en vraagt je om geld over te maken naar een nieuwe zichtrekening omdat “je huidige zichtrekening in handen is gekomen van een fraudeur.”
Hulpvraagfraude is ook zo’n gekend voorbeeld van dit type fraude. De fraudeur doet zich in dat geval voor als een kennis of familielid. Hij probeert je op die manier te overtuigen een overschrijving uit te voeren.
(lb)