Boze Bolsonaristen hebben afgelopen week een politiebureau in de Braziliaanse hoofdstad Brasilia aangevallen. De aanval, die door agenten succesvol werd afgeslagen, volgt op weken van protesten door heel het land. Sommige boze aanhangers van de rechtse president Jair Bolsonaro hebben zelfs het leger opgeroepen om de linkse aanstaande president Luiz Inácio Lula da Silva ervan te weerhouden op 1 januari aan te treden.

De aanval op het politiebureau vond plaats op maandagavond en ging gepaard met verschillende botsingen tussen demonstranten en ordediensten. Lont in het kruidvat was volgens lokale media de arrestatie van een pro-Bolsonaro inheemse leider.

Eerder die dag had rechter Alexandre de Moraes van het Hooggerechtshof de tijdelijke aanhouding van tien dagen bevolen van José Acácio Serere Xavante, die verdacht wordt van “een oproep aan gewapende mensen om de aanstelling van een gekozen ambtenaar te verhinderen”.

Volgens de federale politie probeerden demonstranten het politiebureau binnen te dringen, waar Xavante werd vastgehouden. De aanval werd door de aanwezige agenten succesvol afgeslagen met behulp van traangas en rubberen kogels. Brandweerlieden rapporteerden daarnaast dat vijf bussen en acht auto’s in brand waren gestoken.

De rust keerde terug nadat Xavante een video publiceerde, waarin hij opriep af te zien van confrontaties met de politie. “Wat helaas is gebeurd, de vernieling van auto’s en de aanval op het politiehoofdkwartier, kan niet doorgaan”, voegde hij eraan toe. 

Desinformatie en politiek geweld

Het verkiezingsseizoen in Brazilië wordt onderwijl nog steeds gekenmerkt door desinformatie en politiek geweld. Aanhangers van Bolsonaro, waaronder zijn eigen zoon, beweren dat de verkiezingen zijn ‘gestolen’, zonder enig bewijs voor deze stelling te kunnen voorleggen. Het is een bewering die zijn weerklank heeft gevonden op sociale netwerken en in rechtse publicaties online en op televisie.

De verongelijktheid van Bolsonaristen is volgens deskundigen te wijten aan de huidige president zelf. Bolsonaro wachtte lang om zijn nederlaag officieel toe te geven, waardoor grote groepen ontevreden kiezers zich in de schaduw van zijn politieke afwezigheid konden organiseerden. De Braziliaan heeft daarnaast zijn campagne voorgesteld als een strijd tussen “het algemene goede en het linkse kwaad” en herhaaldelijk gezegd dat Lula een bedreiging voor het christendom is.

Bolsonaro houdt delicaat evenwicht in stand

Vorige week vrijdag, op 10 december, in een toespraak buiten het presidentieel paleis, riep Bolsonaro de aanwezige menigte op om het heft in handen te nemen: “Jullie beslissen over mijn toekomst en waar ik heen ga. … Niets is verloren”. Het was zijn eerste publiekelijke verklaring in 40 dagen.

Politieke analisten geven in de Wall Street Journal aan dat Bolsonaro bezig is een delicaat evenwicht in stand te houden. Het actief aanmoedigen van een politieke coup kan politiek gezien namelijk averechts werken, maar het populaire momentum dat de Braziliaan momenteel geniet is te kostbaar om op te geven. Het is te waardevol om het sentiment van onvrede niet vast te blijven houden voor een toekomstige campagne.

Volgens de hoofdstedelijke politie van Brazilië hebben de veiligheidsdiensten de beveiliging van Lula verder opgevoerd, als reactie op het geweld. De federale politie van Brazilië is een onderzoek gestart naar aanleiding van de protesten.

(as)