Al sinds 1994 is Jef Colruyt de voorzitter-CEO van retailgroep Colruyt. Maar na de tweede beursklap in korte tijd staat de gevierde topmanager in de herfst van zijn carrière onder toenemende druk om het tij te keren.

De beurskoers van Colruyt donderde woensdag naar het laagste peil in zowat zeven jaar na het tweede pessimistische bericht op enkele maanden tijd dat Jef Colruyt en zijn team uitstuurden. In september klonk het dat de winst “beduidend lager” zou liggen dan het vorig boekjaar, bij de halfjaarcijfers dinsdagavond werd dat “beduidend tot sterk lager”.

De twee extra woordjes lijken een subtiele nuance, maar waren voor beleggers voldoende om Colruyts beurskoers 9 procent te sturen, tot zowat 36 euro, waardoor zowat een half miljard euro aan beurswaarde in rook opging. Ook in september verdampte er in een eerste beleggersreactie meer dan 500 miljoen euro aan aandeelhouderswaarde.

Goedehuisvaderaandeel?

Het duidt erop dat Colruyt zijn aura van “goedehuisvaderaandeel” kwijtgespeeld is. Die reputatie heeft het bedrijf vooral te danken aan de expansie na de eeuwwisseling. Tussen 2000 en 2010 steeg het aandeel vrijwel onafgebroken. Topman Jef Colruyt werd bekroond tot Manager van het Jaar 2002.

De sterrenstatus van het aandeel Colruyt brokkelde geleidelijk af. Wie vijf jaar geleden instapte, ziet op dit moment geen koerswinst, maar een koersverlies van zowat 10 procent (van 40 naar 36 euro), in zijn persoonlijke tabellen.

De grote vraag voor beleggers is of de mindere resultaten toe te schrijven zijn aan tijdelijke coronagerelateerde factoren dan wel aan de bedrijfsstrategie van Jef Colruyt en co. De lockdowns leverden de supermarktsector in 2020 tijdelijk een boost op, maar de voorbije maanden speelden eerder het omgekeerde effect.

Kernactiviteiten boeren achteruit

De groep Colruyt waaierde de voorbije jaren uit naar activiteiten in onder meer fitness (JIMS), kleding (ZEB) en farmacie (Newpharma). Maar wat analisten niet is ontgaan, is de terugval van de kernactiviteit. De Colruyt-supermarkten lieten tussen april en september een omzetdaling met 4,9 procent tegenover een jaar eerder.

En ook de kleinere winkelmerken OKay, Bio-Planet en Cru hebben het moeilijk, met een gezamenlijke omzetdaling van 9,6 procent. Colruyt wijst er wel op dat vorig jaar een topjaar was door de lockdowns en de vergelijking dus wat vertekend kan zijn. Het marktaandeel van Colruyt, OKay en Spar in België bleef constant op 31 procent, benadrukte de groep.

“Colruyt wordt aangevallen op twee fronten: de afbouw van de Covid-19-maatregelen drukt de volumes en de concurrentie maakt dat de hoge inflatie moeilijk kan worden doorberekend aan de klanten”, schrijft KBC Securities. Dat beurshuis verlaagt zijn koersdoel voor Colruyt van 49 naar 41 euro, maar blijft bij het “Houden”-advies.

Degroof Petercam, dat spreekt van “enigszins verwarrende” vooruitzichten, verlaagde zijn koersdoel van 46 naar 44 euro, met een ongewijzigd “Houden”-advies. Ook andere beurshuizen verlaagden hun koersdoelen.

CEO-wissel?

De slechte beursprestaties kunnen bij sommige beleggers misschien tot de roep om een nieuwe CEO leiden, zodat er een nieuwe wind door de supermarktgroep kan waaien. Al ligt elke beslissing daarover ultiem bij de stichtende familie Colruyt, die via de holding Korys en andere vehikels ruim de helft van de stemrechten in handen hebben.

Jef Colruyt (63) kwam in oktober 1994 als dertiger aan het roer van de groep Colruyt, na het overlijden van zijn vader Jo. Als hij het volhoudt tot 2024, zal hij dus dertig jaar lang de baas zijn geweest. Hij liet eerder in interviews uitschijnen dat hij “niet tot zijn zeventigste” de baas zou blijven en dat het bedrijf de transitie aan de top al aan het voorbereiden is.

Een voor de hand liggend scenario is dat Jef Colruyt voorzitter blijft en het CEO-schap afstaat aan een nieuwe manager. Volgens de traditie is dat iemand van de familie, al achten sommige waarnemers de tijd stilaan rijp voor een externe CEO.

Hoe het ook uitdraait, Jef Colruyt staat voor de moeilijke opgave om zijn CEO-schap met een mooi laatste hoofdstuk te beëindigen. Makkelijk wordt dat niet, want analisten zijn het eens: de uitdagingen van 2021 – toenemende concurrentie en oplopende kosteninflatie – zullen ook de uitdagingen voor 2022 zijn.

(bzg)