Een enorm datalek laat de interne werking zien van hoe China zijn Oeigoerse bevolking arresteert met behulp een toepassing op basis van kunstmatige intelligentie dat beweert criminaliteit te kunnen voorspellen.

De gelekte documenten werden zondag naar buiten gebracht door het internationaal consortium van onderzoeksjournalisten ICIJ. Ze tonen de schaal en de ambitie van het politieplatform dat pretendeert misdaden te kunnen voorspellen op basis van louter computergegevens zoals persoonlijke data en gezichtsherkenning.

Het lekt toont ook hoe de Chinese regering de grote interneringskampen bestuurt waar de Oeigoeren, een moslimminderheid uit de regio Xinjiang, worden opgesloten. Het bevat onder meer een geheime lijst met richtlijnen over hoe de kampen moeten worden beheerd.

Geweld en indoctrinatie

Mensenrechtengroepen, onafhankelijke onderzoekers en buitenlandse overheden schatten dat tot 1,5 miljoen Oeigoeren, Kazachen, Hui-Chinezen en andere minderheden in Xinjiang in interneringskampen zitten. In die kampen krijgen ze de Chinese taal aangeleerd en worden ze gedwongen om van hun eigen taal en tradities af te zien. Overlevenden meldden dat in de kampen mensen worden geslagen, gemarteld en misbruikt. Zij die vrijgelaten worden, komen terecht in een dwangarbeidssyteem.

De Chinese overheid verwijst naar de kampen als ‘beroepstrainingscentra’ die nodig zijn om terrorisme en separatisme in de regio uit te roeien. De Chinese ambassade in Groot-Brittannië reageerde in de Britse krant The Guardian, een van de 17 mediaorganisaties die samen met het ICIJ over het lek hebben bericht. ‘Sinds de maatregelen zijn getroffen, was er geen enkel terroristisch incident in de afgelopen drie jaren’, aldus de ambassade. Volgens de diplomatieke vertegenwoordiging was de persoonlijke vrijheid van de mensen in de kampen, die verbloemend ‘stagiairs’ genoemd worden, ook ‘volledig gegarandeerd’.

Een handleiding in de ‘China Cables’ legt echter uit hoe het kamppersoneel ontsnappingen moet voorkomen en hoe ze de toestand in de kampen geheim moeten houden. Ook staat er in uitgelegd hoe ze de gevangenen moeten indoctrineren en elk aspect van hun leven in de gaten moeten houden.