China oefent druk uit op Litouwen, dat zich in de ogen van het Aziatische land schuldig maakt aan het bevoordelen van de “separatisten” in Taiwan. En de eerste economische spanningen dienen zich aan. Dit is de eerste keer dat China een Europees land op deze manier viseert. Het land loopt daarbij het risico Rusland tegen de schenen te trappen.
Vorige maand kondigde Litouwen aan dat het een officiële en permanente vertegenwoordiging van Taiwan op zijn grondgebied zou krijgen. Daardoor is Litouwen het eerste land van de Europese Unie in 18 jaar dat andere betrekkingen dan handel erkent met het eiland in de Stille Oceaan dat door Peking als een rebellenprovincie wordt beschouwd. Een gebaar dat de toorn wekte van het Aziatische land. China stuurde daarom een waarschuwing de wereld in: “Litouwen mag geen misleidende signalen zenden naar de onafhankelijkheidsstrijders van Taiwan.” Een nauwelijks verhuld dreigement dat in het land serieus wordt genomen.
Sindsdien heeft de Volksrepubliek China het naar een hoger niveau getild: en de Global Times, de Engelstalige nieuwssite met Chinese kleuren, leidt het offensief. “Het zou een illusie zijn voor de Litouwse regering om te denken dat ze de fundamentele belangen van China kan provoceren zonder de prijs te betalen. Het beste is dat de Litouwse regering haar slechte besluit onmiddellijk corrigeert of op de huidige weg voortgaat en haar bevolking duidelijk maakt wat de prijs zal zijn.” Dat staat te lezen in een artikel waarin de terugtrekking van de Chinese ambassadeur in Litouwen wordt aangekondigd, en de oproep aan Vilnius om hetzelfde te doen met zijn diplomaten.
De wals van treinen en ambassadeurs
Een bij uitstek symbolische maatregel die vergezeld gaat van andere, economisch veel concretere maatregelen: het spoorwegbedrijf China Railway Container Transport Co kondigde vorige week aan alle verkeer naar Litouwen op te schorten.
Het Litouwse voedselagentschap heeft intussen aangekondigd dat de onderhandelingen over nieuwe exportovereenkomsten naar China in de loop van het jaar steeds moeizamer zijn verlopen, totdat zij tot stilstand zijn gekomen. Er kon geen nieuwe goedkeuring worden verkregen voor Litouwse levensmiddelen. “Tot dusver heeft ons agentschap geen rechtstreekse vragen of aanwijzingen ontvangen dat er iets is gestopt, maar een maand geleden namen de Chinezen contact met ons op en gaven ze ons een lijst van overtredingen. Tegelijk werd een van onze bierexporteurs geschrapt van de lijst van bedrijven die producten aan China mogen leveren”, vertelde Mantas Staskevicius, de directeur van het agentschap, aan Baltic Times.
Rusland, een bijkomend slachtoffer
Dit klinkt als het begin van een latente handelsoorlog tussen Peking en Vilnius. Dit zal echter onvermijdelijk verder gaan dan de betrekkingen tussen die twee landen. Dit is immers de eerste keer dat China een land van de EU viseert, en de Unie zal een afweging moeten maken tussen de solidariteitsbeginselen en de economische belangen van al haar leden met China.
Maar het is ook slecht nieuws voor de Russische Federatie. Litouwen is immers de voorlaatste halte op enkele van de grote transcontinentale routes die China door Eurazië volgt. Als het Chinese vrachtvervoer daar niet meer heen gaat, zal het ook niet meer de volgende halte bereiken: de Russische enclave Kaliningrad. Onlangs is tegen hoge kosten een nieuwe spoorlijn geopend om de Chinese stad Yiwu via Kaliningrad met de Duitse havenstad Rostock te verbinden. Daarbij werd de voorkeur gegeven aan een route die door Litouwen loopt om zo de huidige route, die over Pools grondgebied loopt, te ontlasten.
Dat betekent dus dat Rusland een bijkomend slachtoffer wordt van de strijd tussen China en Litouwen indien het Aziatische land beslist om het spoorwegvervoer in het vizier te nemen. Dat terwijl Peking en Moskou net hun meningsverschillen opzij proberen te zetten.
(am)
Lees ook: