Tijdens de Covid-lockdown is de consumptie van entertainment spectaculair toegenomen. Toch staan we nog maar aan het begin van de aanval op onze vrije tijd door entertainmentgiganten als Netflix en Disney. Deze alsmaar grotere druk zorgt er wel voor dat de twee nieuwe pandemieën, infobesitas en obesitas nog in kracht zullen toenemen. Onze gezondheid is nog nooit zo in gevaar geweest.

Onze grootste concurrent? Slaap!

De grote baas van Netflix deed in 2017 een uitspraak die de donkere kant van het blitse entertainmentwereldje belicht. In een vraag én antwoord met investeerders, over potentiële concurrenten, wuifde hij het gevaar van HBO, Disney of Apple weg. Hij vond dat er één echte vijand was voor zijn bedrijf: de slaap die zijn klanten nodig hebben. “You know, think about it, when you watch a show from Netflix and you get addicted to it, you stay up late at night. You really — we’re competing with sleep, on the margin.”  Vertelde hij hun met uitgestreken gezicht.

De cijfers zijn ronduit indrukwekkend

Alle vormen van entertainment exploderen. Sinds we thuiswerken beschikken we over 15% meer vrije tijd, vooral door het wegvallen van het woon-werkverkeer. De meeste tijd hebben we niet gespendeerd aan gezonde activiteiten zoals wandelen, tuinieren of tijd met familie en vrienden, dat laatste deels omdat het ook niet mocht. Nee, we spendeerden het gros van deze extra tijd aan video, muziek, games en opvallend veel audioboeken en podcasts. Vooral deze twee laatste categorieën kenden een echte doorbraak.

Britten spenderen nu vijf (!) uur per dag online, Amerikanen keken nog meer televisie, alsof dit cijfer nog kon groeien.  Elke week kwamen er 80 minuten bij. 

De groei van games en apps ontploft

Wereldwijd werden er 143 miljard apps gedownload, een kwart meer dan een jaar eerder.  De grote winnaar was natuurlijk de gamesindustrie. Met zijn allen spendeerden we per week gemiddeld nog één uur extra aan allerlei videogames.  Van de 143 miljard apps waren er 56 miljard apps rond games, een derde meer dan in 2019. Dit is vooral een gevolg van de onuitputtelijke vraag van Generatie Z. Games zullen over afzienbare tijd de meest dominante vorm van media worden. 

En alsof dit nog niet genoeg was spendeerden we nog 30 minuten meer aan nieuws en 40 minuten meer op sociale media. Het blijft verbazen hoe goed Facebook en hun kompanen onze verslaving manipuleren.

De uitwassen van onze verslaving aan schermen 

Technologie an sich is niet goed of slecht. Het internet en de communicatietechnologie zijn hulpmiddelen die heel wat goeds kunnen doen. Ze kunnen de allerbeste tool zijn om de creativiteit van de mensen te stimuleren door toenemende samenwerking en de beschikbaarheid van data over de hele wereld. De realiteit blijft echter dat de mens snel afgeleid is en het hem aan discipline ontbreekt. 

Welkom in de wereld van infobesen en obesen

Het gevolg is al uitgebreid gedocumenteerd. ‘Burn outs’, de grootste golf van depressies ooit in de geschiedenis bij jonge mensen  én een enorm gevoel van onzekerheid. Nog nooit was er zoveel eenzaamheid. En tegelijkertijd is onze hang naar informatie, beelden, likes en kattenfilmpjes nog nooit zo groot geweest. Infobesitas noemen een aantal experten deze nieuwe pandemie.

Maar ook het effect op onze fysieke gezondheid is vernietigend. De baas van Levi Strauss, Chip Bergh, verbaasde zich erover dat 25 procent van zijn klanten op één jaar tijd een andere maat hadden dan voor de lockdown. De term ‘couch potato’ heeft nog nooit zo juist geklonken. Obesitas is in volle opmars.

Alsof er nog niet genoeg pandemieën zijn 

Deze schermen- ‘boom’ heeft er dan ook mee voor gezorgd dat infobesitas en obesitas sterk zijn toegenomen. Deze uitdagingen zullen, samen met klimaatverandering, ons leven en de tijd van onze politici in de nabije toekomst beheersen.

 In 2030 zullen bijvoorbeeld volgens het WHO  89% van alle Belgische vrouwen overgewicht hebben, wat een BMI is van meer dan 25.  In 2018 was dat amper 43 procent.  Enkel de Bulgaren zullen nog slechter doen dan wij. 

De druk van deze 2 nieuwe pandemieën op ons gezondheidsapparaat zal niet éénmalig zijn en de volgende tien jaar waarschijnlijk een veel groter effect hebben dan van Covid.

Een nieuwe oorlog is begonnen om uw aandacht

Want maak u geen illusies. Netflix is, samen met haar concurrenten Disney, HBO en Amazon, de volgende fase aan het voorbereiden, schrijft de Financial Times. Er woedt op dit moment een oorlog om versneld content te creëren of aan te kopen in nieuwe domeinen. Elke grote, vooral Amerikaanse speler, heeft als ambitie u als klant een all-in-one entertainment pakket aan te bieden dat u 24/7 bezighoudt. De ambitie is niet om een goed programma te maken, de aarde te redden of ervoor te zorgen dat het niveau van opleiding toeneemt. 

Nee, het doel is ervoor te zorgen dat u nooit meer uw scherm afzet en altijd bij hen blijft.  Games, podcasts, sportweddenschappen, alle vormen van tijdverdrijf zal u in één pakket krijgen zodat de kans dat u zich verveelt, wordt herleid naar nul. 

Kurt Cobain had het al uitgeschreeuwd. Alleen had hij niet verwacht dat de grote entertainment jongens zo een grondige job gingen doen. ‘Mens sana in corpore sano’ riepen de Romeinen. Dat lijkt wel definitief verleden tijd en dat is zeer jammer.

De auteur Xavier Verellen is actief in de Internet of Things industrie. Binnenkort komt zijn eerste boek Mensen Zoo uit.