Veertien landen, verzameld in het High Level Panel for Sustainable Ocean Economy, hebben een akkoord gesloten om hun maritieme biotopen maximaal te beschermen. De betrokken regeringen hebben zich geëngageerd om een einde te maken aan de overbevissing, de tanende visbestanden te herstellen en de plastic vervuiling van hun kustwateren te stoppen. Over tien jaar moeten de doelstellingen zijn gerealiseerd.

De deelnemende landen vertegenwoordigen samen 40 procent van de wereldwijde zeekusten. Het initiatief zou 30 procent van de oceanen moeten beschermen.

Duurzaam beheer

Bij het akkoord, dat het grootste duurzame project voor de bescherming van de oceanen wordt genoemd, zijn de landen Australië, Canada, Chili, Fiji, Ghana, Indonesië, Jamaica, Japan, Kenia, Mexico, Namibië, Noorwegen, Palau en Portugal betrokken.

Daarbij hebben de deelnemende regeringen onder meer beloofd dat hun exclusieve economische zones tegen midden dit decennium op een duurzame manier zullen worden beheerd. Dat gebied heeft een oppervlakte die even groot is als Afrika.

De initiatiefnemers wijzen erop dat oceanen door een duurzaam beheer zes keer meer voedsel zouden kunnen produceren dan vandaag het geval is. ‘Momenteel zorgt de visserij er vaak voor dat soorten worden uitgeput tot een niveau waarop de limieten voor een mogelijk herstel van het bestand worden overschreden,’ voeren ze aan.

‘Economen hebben bovendien berekend dat elke dollar die in duurzame oceanen wordt geïnvesteerd, een vijfvoudige opbrengst oplevert aan de economie, de maatschappij, het leefmilieu en de gezondheid. Daarnaast zou een duurzaam beheer van de oceanen ongeveer 12 miljoen nieuwe banen kunnen opleveren.’

Klimaatakkoorden

De coalitie wil dat ook andere landen tot het initiatief toetreden. Op die manier kan volgens hen immers een wereldwijde beweging worden opgezet die voor het klimaat van bijzonder groot belang kan zijn.

‘Een vijfde van de emissiereducties die nodig zijn om de doelstellingen van de Klimaatakkoorden van Parijs te realiseren, zou door de oceanen kunnen worden aangebracht,’ aldus het panel. ‘Onder meer zou het vermogen van de oceanen om koolstofdioxide op te slaan, kunnen worden verbeterd. Bovendien vormen de oceanen een unieke gelegenheid om massaal op windenergie beroep te doen.’

Er wordt wel opgemerkt dat ook op het vasteland maatregelen nodig zijn om de gezondheid van de oceanen te verbeteren. ‘Onder meer de omschakeling naar een circulaire economie kan hier een belangrijke impact hebben, aangezien hierdoor zou worden belet dat plasticvervuiling de zee zou kunnen bereiken,’ betoogt het panel.

‘Een aangepaste regulering van de landbouw zou bovendien het probleem van de dode zones in de oceanen – door de afvoer van onder meer kunstmeststoffen en andere schadelijke producten – kunnen worden aangepakt.’

‘Als we niet van koers veranderen, kunnen belangrijke functies in de oceanen instorten,’ waarschuwt Henrik Österblom, wetenschappelijk directeur van het Stockholm Resilience Centre. ‘Toch geniet slechts 2,6 procent van de oceanen over een voldoende bescherming om hun biotopen gezond te houden.’

Het rapport merkt nog op dat elke dag meer dan drie miljard mensen voor hun voeding van de oceanen afhankelijk zijn. ‘Bovendien moet men beseffen dat een gezonde oceaan aan de wereldeconomie 1.500 miljard dollar bijdraagt, ongeveer een kwart van de wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide absorbeert en de helft van de zuurstof op aarde produceert,’ aldus het panel.