Als je wordt uitgenodigd voor een persoonlijk sollicitatiegesprek dan kun je de meest uiteenlopende vragen verwachten. Je kunt er zelfs vrij zeker van zijn dat een potentiële werkgever meer wil weten over de prestaties die je in je werkverleden hebt geleverd. Je gesprekspartner tijdens dit belangrijke gesprek kan dan ook één of meerdere van de volgende vragen op je afvuren:
- Wat heb je bereikt op het werk?
- Waar ben je het meest trots op?
- Waar ben je niet zo trots op?
Tijdens een sollicitatiegesprek zal je potentiële werkgever immers willen weten wat je in je huidige (of meest recente) functie hebt bereikt, en wat juist niet. Een vraag over je prestaties kan een werkgever een heleboel vertellen over je arbeidsethos en de successen die je eerder al hebt geboekt. Een vraag over je fouten of mislukkingen zal een werkgever bovendien laten zien op welke manier je je door problemen weet te worstelen op de werkvloer.
Wanneer je tijdens een belangrijk gesprek, wat een sollicitatiegesprek zeker is, een vraag moet beantwoorden over de prestaties die je hebt geleverd en/of de mislukkingen en fouten die op je pad zijn gekomen, dan is het goed om te weten op welke manier je een dergelijk antwoord het best kunt formuleren. Om je hierbij een beetje op weg te helpen, hebben we hieronder een aantal voorbeelden van correcte antwoorden verzameld die je als basis kunt gebruiken voor je eigen reactie.
Hoe kun je het beste vragen over je prestaties op het werk beantwoorden?
Bij het beantwoorden van een vraag over je prestaties wil je, zeker tijdens een sollicitatiegesprek, niet overkomen als arrogant, maar je wilt evenmin je geboekte successen achterwege laten. Je doet er zelfs verstandig aan om ruimschoots de tijd te nemen tijdens dit gesprek om je je belangrijkste prestaties op het werk duidelijk toe te lichten.
Leg verbanden met de vacante functie
Wanneer je antwoord geeft op een vraag over je prestaties dan moet je altijd proberen om een verband te leggen tussen voorbeeld van iets wat je in je verleden hebt bereikt en een taak die direct gerelateerd is aan de functie waar je voor solliciteert. Dit kun je het meest eenvoudig doen door de vacature eerst goed door te nemen en een lijst te maken van beroepskwalificaties en -vaardigheden die overeenkomen met zaken die je hebt in je CV hebt vermeld. Bedenk vervolgens een aantal voorbeelden van prestaties die aan kunnen tonen dat je deze vaardigheden en kwalificaties ook daadwerkelijk bezit en in kunt zetten op de werkvloer.
Dit soort antwoorden zal namelijk goed kunnen zien dat je alles in huis hebt wat nodig is om soortgelijke successen te boeken in de functie waar je op dit moment voor solliciteert.
Deel voorbeelden
Op het ogenblik dat je wordt gevraagd om wat meer over je prestaties te vertellen, dan is het goed om een specifiek voorbeeld te geven van de succesvolle dingen die je in je laatste functie hebt gedaan. Dat voorbeeld moet echter goed overeenkomen met de in de vacature genoemde functie-eisen. Verder moet je ervoor zorgen dat je een duidelijke uitleg geeft over het voorbeeld, zoals:
- wat de taak precies inhield,
- welke specifieke prestatie je uiteindelijk hebt bereikt.
Door naar het sollicitatiegesprek te komen met een paar concrete voorbeelden in je achterhoofd zul je zeker goed voorbereid zijn op de vragen die mogelijk komen gaan en kun je je een stuk zelfverzekerder en ontspannen presteren aan je potentiële werknemer.
Richt je op de toegevoegde waarde voor het bedrijf
Bij het kiezen van een voorbeeld van een prestatie gebruik je bij voorkeur iets wat je bereikt dat het bedrijf waar je voor werkte eveneens heeft geholpen en zelfs een toegevoegde waarde daarvoor had. Misschien heb je bijvoorbeeld budget verlaagd voor een project of maakte je een bepaalde taak een stuk efficiënter. Door je te focussen op het bedrijf, in plaats van op jezelf, kun je een werkgever laten zien dat je een aanwinst zult zijn voor zijn, of haar, bedrijf.
Hoe beantwoord je een vraag of een mislukking of fout?
Bij het beantwoorden van een vraag over mislukkingen en/of fouten in je werkverleden, wil je weliswaar eerlijk zijn, maar daarnaast wil je eveneens niet overkomen alsof je niet in staat bent om de functie op een correcte manier invulling te geven. Het beste pak je het formuleren van je antwoord dan ook als volgt aan:
Wees eerlijk
Op het moment dat je helemaal niet met mislukkingen en fouten te maken hebt gehad, dan dien je dit uiteraard te vermelden tijdens een sollicitatiegesprek. Helaas heeft bijna iedereen ooit wel eens geworsteld met een probleem of tegenvaller op het werk. Je moet er dus voor zorgen dat je eerlijk bent zonder de vacante functie direct op de tocht te zetten.
Kies een onschuldig voorbeeld
Indien je slechts één voorbeeld kunt bedenken om je antwoord mee te onderbouwen, dan zul je er zeker van moeten zijn dat het een kleine mislukking of fout betreft. Je wilt immers niet dat een voorbeeld uit je werkverleden er niet de oorzaak van zijn dat een werkgever je niet in dienst wil nemen. Daarnaast moet je ervoor zorgen dat je geen voorbeeld aanhaalt dat direct gerelateerd kan worden aan de baan waar je voor solliciteert. Wanneer je bijvoorbeeld solliciteert naar een functie op de afdeling klantenservice, dan is het uiteraard niet aan te raden om een situatie te gaan beschrijven waarin je een aanvaring had met een klant.
Je kunt echter wel deze ervaring een positieve draai geven door na een beschrijving te hebben gegeven van het probleem, uit te gaan leggen op welke manier je hiervan geleerd en/of het probleem opgelost hebt.
Als je een voorbeeld geeft dat goed einde blijkt te hebben, ondanks enkele kleine problemen op de weg ernaartoe, dan kun je dat overigens wel gewoon gebruiken. Op deze manier ben je je gesprekspartner tijdens het sollicitatiegesprek de indruk geven dat je uiteindelijk toch niet hebt gefaald. In plaats daarvan laat je namelijk zien op welke wijze je een moeilijke situatie om weet te draaien. Op het ogenblik dat je bijvoorbeeld werkt aan een project dat de deadline heeft overschreden, dan kun je uitleggen op welke manier je de werklast en de tijdlijn weer op de rit hebt gekregen en het gemaakte schema aan hebt gepast om het tijdverlies zoveel mogelijk te beperken.
Verder kun je, bij de beantwoording van een vraag of een mislukking of een fout, ook een situatie aanhalen waarin je iets gedaan hebt om ervoor te zorgen een bepaalde fout zou weer gemaakt kan worden in de toekomst. Indien je bijvoorbeeld er niet in geslaagd bent om een gezamenlijk project met succes te leiden, dan ben je misschien vergeten hoe je nauw samen diende te werken met een leidinggevende om op die manier je managementvaardigheden te ontwikkelen en zul je een volgende keer wel in staat zijn om een succesvol project in team, verband neer te zetten. Zo kun je aantonen dat je hebt iets waardevols hebt geleerd van je fouten en je dus eigenlijk nieuwe vaardigheden hebt ontwikkeld.
Geef anderen niet de schuld
Als je een vraag over je prestaties, maar ook over je fouten of mislukkingen, moet beantwoorden, dan dien je te proberen om dit altijd positief te houden en niet een ander de schuld te geven voor wat er mis ging. Het afschuiven van de schuld op iemand anders zal immers geen goede indruk van je achterlaten bij je gesprekspartner tijdens een sollicitatiegesprek. Werkgevers willen immers niet te horen dat iemand anders de schuld van jouw problemen mee moet torsen.
Tevens is het nooit handig om excuses te maken voor dingen die mis zijn gegaan. In plaats daarvan kun je immers beter je oplossingen aandragen om een soortgelijke fout in de toekomst te voorkomen. Deze aanpak zal laten namelijk aantonen dat je proactief, flexibel en progressief ingesteld bent, zelfs op momenten dat de dingen niet gaan zoals je eigenlijk gepland had.
Voorbeelden van goede antwoorden
Op de vraag: “Wat was je grootste prestatie op het werk?”
- Een van mijn grootste prestaties in mijn huidige functie is het feit dat ik het voortouw heb genomen bij de installatie en het in gebruik nemen van een nieuw programma op het bedrijf. Als office manager leerde kreeg ik al snel het softwareprogramma onder de knie, nog voordat het werd geïnstalleerd, en vervolgens leidde ik een seminar voor alle medewerkers om hen te leren ze hoe het dienden te gebruiken. Binnen vijf dagen wist iedereen wat er gedaan moest worden en werd het programma door elke medewerker vol vertrouwen gebruikt. Mijn werkgever zei dat dit de soepelste technologische verandering betrof die ooit binnen de onderneming plaats had gevonden. Ik weet dat ik deze technologische kennis en leiderschapsvaardigheden heb en dat ik in staat ben deze ook binnen uw bedrijf aan te wenden.
Op de vraag: “Wat was je grootste mislukking of fout op het werk?”
- Toen ik voor het eerst met mijn werk begon, meer dan vijf jaar geleden, had ik moeite om te voldoen aan de deadline van een meervoudig project. In de loop van de tijd ontwikkelde ik een nieuwe strategie om mijn tijd te kunnen beheren. Na de uitvoering van deze nieuwe strategie heb ik mijn werk ruim op tijd af, zowel als het een individueel project als wanneer het een opdracht in teamverband betreft. Ik denk dat mijn vermogen om een team zich op een bepaalde taak gericht te houden mij een sterke teamleider binnen uw onderneming zal maken.
- Toen een keer de kassa stuk was en ik een lange rij klanten voor me had staan, moest ik dus opeens een groot probleem op gaan lossen. In plaats van in paniek te raken, ben ik rustig gebleven en heb ik de klanten verdeeld over verschillende collega’s verdeeld zodat ik snel het probleem aan kon pakken. Mijn vermogen om rustig na te denken en niet overweldigd te worden door stress, heeft me enorm geholpen om meerdere keren de titel “werknemer van de maand” in de wacht te slepen bij mijn vorige werkgever.