De Europese Commissie heeft vandaag de zogenaamde renovatiegolf gelanceerd: een grootschalig initiatief om binnen de 10 jaar 35 miljoen energieverspillende gebouwen op te knappen. Het is de eerste grote worp van de fameuze Green Deal. Voor de flappen zorgt het coronaherstelfonds.

De Europese Unie wil haar netto-uitstoot tegen 2050 tot nul herleiden. Het renoveren van gebouwen is daarbij volgens Brussel van cruciaal belang. Aan het huidige tempo – jaarlijks wordt zo’n 1 procent van de huizenmarkt gerenoveerd – duurt het een eeuw voordat de Europese gebouwen energiezuinig zijn. 

Klimaat, jobs en energiefactuur

Daarom is de renovatiegolf het speerpunt van de Green Deal. De commissie rekent op de lokale besturen om de renovaties effectief uit te voeren. De lidstaten kunnen daarvoor echter rekenen op geld uit NextGenerationEU. Dat is het herstelinstrument om de coronacrisis te bedwingen. 

De verbouwingswoede zou 275 miljard euro per jaar aan investeringen vereisen. Het zou wel 160.000 groene jobs moeten opleveren in de bouwsector. Bovendien heeft het plan ook een sociaal luik. Naar schatting 34 miljoen Europeanen kunnen het zich nu niet veroorloven om hun huis adequaat te verwarmen. De groene golf moet de energiefactuur van kwetsbare gezinnen dan ook aanzienlijk drukken. 

Volgens Europees Commissaris voor de Green Deal Frans Timmermans zal de golf eerst ziekenhuizen, scholen en sociale woningen overspoelen. Wat dat concreet betekent voor België is nog niet meteen duidelijk.

Gebouwen als grootste energieverbruiker

De meeste gebouwen worden verwarmd met fossiele brandstoffen. Daardoor zijn onze gebouwen goed voor 40 procent van ons totale energieverbruik. Ze zijn ook verantwoordelijk voor 36 procent van de CO2-uitstoot in de EU. 

Naar schatting 75 procent van de gebouwen in de EU is niet energie-efficiënt, volgens milieuorganisatie Climate Action Network. De Europese Commissie denkt dat 80 procent van de huidige constructies nog zal rechtstaan in 2050, wanneer de netto-uitstoot van het blok nul moet zijn. Daar ligt dus nog heel wat klimaatwinst te boeken, in de vorm van een kleinere energiebehoefte.

De Commissie gaat een reglementair kader creëren voor lokale besturen om grote verbouwingscampagnes door te voeren. Er zullen energieprestatienormen ingevoerd worden, gericht op de slechtst presterende gebouwen. Tegelijkertijd zal Europa financiële en technische ondersteuning bieden om de renovatiegolf uit te voeren. 

Om tegen 2050 klimaatneutraal te zijn, mikt de Commissie op een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 55 procent tegen 2030. Tegelijk wil de EU dat de klimaatinspanningen ook voor groei en jobs zorgen. Het een sluit het ander niet uit: tegenover ijkjaar 1990 heeft Europa zijn uitstoot al met 25 procent verminderd. In die periode groeide de economie met 60 procent.