De koning houdt voorlopig paars-geel nu even kunstmatig in leven. Maar een broodnodige toenadering of ontwapening tussen de liberalen en de N-VA zit er voorlopig niet in: de Franstalige liberalen laten vooral aan de PS weten dat ze klaar zijn voor Vivaldi. Zo staat de regeringsvorming, alweer, op hetzelfde kruispunt. De PS moet kiezen in welke richting ze het duwt. De opties liggen open, maar één zaak is wel duidelijk: een verlenging van de regering Wilmès is echt niet aan de orde.

In het nieuws: Vandaag komen de liberalen en groenen nog langs bij de koning.

De details: Na de ‘bubbel van vijf’, is het aan de ’turquoise bubbel’ vandaag.

• Het was wel wat symbolisch van het Paleis: eerst alle voorzitters zien, die de afgelopen weken al bij mekaar kropen, en zich met hun 69 zetels rond een coalitie schaarden.
• Zo kwamen als eerste Bart De Wever (N-VA) en Paul Magnette (PS) langs, waarna de koning hun ontslag ‘in beraad’ nam, en vervolgens Joachim Coens (CD&V) en Conner Rousseau (sp.a) ontving. Daarna werd ook nog Maxime Prévot (cdH), die nog op reis is, telefonisch geraadpleegd.
• Bij allen klonk toch duidelijk de boodschap dat ze in dit project met vijf al erg ver stonden.
  • Rousseau stelde het letterlijk aan de poorten van het Paleis: ‘Het zou jammer zijn om opnieuw van nul te beginnen‘. Rousseau was de afgelopen maanden van bij het prille begin betrokken bij paars-geel, en investeerde daar erg veel energie en tijd in.
  • Coens stelde het in Terzake ook ongeveer zo: ‘Ze hebben 50 dagen gevraagd. Ze stranden nu na 25 dagen. Dat is onvoldoende. Ik denk dat men nog een betere inspanning moet doen om een meerderheid te kunnen vormen. Het blijft belangrijk om op basis van wat door twee partijen als consensus kan gevonden worden daar andere partijen ook een vinger in de pap te laten hebben, te laten mee discussiëren en een meerderheid te krijgen.’
• Zelf lanceerde de N-VA een filmpje om het akkoord ook te verdedigen. Maar de video las meer als het afsluiten van een hoofdstuk, dan het werkstuk vrijwaren om verder te doen. Zo was er weinig tot geen verzoenende taal naar de liberalen.
  • ‘Gezien de uitdagingen die we moeten trotseren en de grote problemen die snel op ons afkomen, betreur ik enorm dat alsnog de moed ontbreekt om de carrousel van de formatierondes eindelijk te stoppen’, zo stelde De Wever.
  • ‘Ik weet dat een akkoord maken veel moeilijker is dan een oplossing te torpederen of te staan roepen langs de zijlijn.’
  • Inhoudelijk herinnerde de N-VA eraan dat zij ook een lastenverlaging van zo’n 2 miljard uit de brand hadden gesleept, iets wat al eerder hier lekte. Het zou gaan om een halvering van de roerende voorheffing, die op termijn zou vervangen worden door een bredere vermogensfiscaliteit. Een taxshift dus, die op korte termijn een verlaging zou zijn geweest.
  • Met die communicatie gaven ze dus opnieuw een prik aan de liberalen: kijk eens wat er voor de zelfstandigen en ondernemers in zat. De afgelopen weken staken ze veel moeite in organisaties als Voka, VBO en Unizo, om die mee te nemen in een paars-geel verhaal.
  • Tegelijk herhaalde De Wever wel dat het akkoord ‘niet te nemen of te laten was’, maar dat erover kon gepraat worden. Niet helemaal de deur dicht dus.
• Ook de PS ging uitgebreid communiceren, bij RTL passeerde Paul Magnette.
  • Die ging daar in de verdediging over het communautaire, waarover zeker in Franstalig België allerlei ‘indianenverhalen’ circuleerden, volgens de PS.
  • De PS wil dus een staatshervorming tegen 2024. ‘We zien dat het Belgische systeem niet goed werkt.’ Zo noemde Magnette wel het regionaliseren van de civiele bescherming als een optie. Maar over gezondheidszorg was hij veel voorzichtiger.
  • Toch opvallend: veel afstand werd verder wel niet genomen van de N-VA: ‘Het was voor de PS niet evident om met de N-VA te onderhandelen. Maar we hebben een inspanning gedaan om de obstakels te overstijgen en hebben kunnen constateren dat de N-VA begreep dat er sociale vooruitgangsmaatregelen moeten genomen worden.’
  • De PS-voorzitter gelooft nog altijd in een oplossing, voor het begin van het parlementaire jaar binnen drie weken: ‘Als iedereen een beetje een inspanning zou kunnen doen’.

Op de agenda? Vandaag is het aan die ‘andere’ bubbel.

• Eerst is er het blauwe dubbeluur: daarnet om 9 uur kwam Open Vld-voorzitter Egbert Lachaert langs, om 10 uur was het de beurt aan Georges-Louis Bouchez (MR).
• Daarna komen de groenen: Meyrem Almaci (Groen), Jean-Marc Nollet en ­Rajae Maouane (Ecolo). En tenslotte DéFI-voorzitter François De Smet.
• De extreme partijen Vlaams Belang en PVDA/PTB zijn niet uitgenodigd.
• De communicatie vanuit het liberale kamp was vanmorgen voor Bouchez, die op de RTBF te gast was in hun ochtendshow. Daarna stond hij nog even VRT te woord.
  • Daar trapte die nog eens de open deur in: ‘Ik ben bereid om nog altijd te praten over de inhoud.’
  • Tegelijk haalde hij uit naar PS en N-VA: ‘Men is te veel gefocust op een akkoord tussen beide. Maar het is een grote illusie, om een akkoord te maken met maar twee partijen. Dat heeft geen zin, als ze geen bereidheid hebben om ofwel liberalen ofwel groenen toe te laten, omdat dat akkoord dan breekt. Wel, dan is dat geen akkoord.’
  • Hij leek er ook geen seconde op aan te sturen om PS en N-VA alsnog te laten verder doen. ‘Ik heb de video’s gezien van De Wever en Magnette, zij willen hun nota niet wijzigen. Ja, het is dan aan hun om conclusies te trekken.’
  • ‘Ik ben zeker dat we een regering hebben voor 17 september, maar dan moeten we ten gronde praten’, zo stelde hij nog.
  • Tenslotte ging het ook nog even over hemzelf: ‘Ik moet enorm veel horen en lezen over mijzelf. Als ik alles zou moeten geloven wat ze over mij zeggen, zou ik zelf niet meer op mezelf stemmen. Maar diegenen die zich daartoe lenen, helpen België niet.’
• Voor Groen was Brussels minister Elke Van den Brandt vanmorgen op Radio 1. Daar bleef ze zeer op de vlakte over de formatie, ondanks de wat uitdagende vraag ‘hoe de Brusselse regering er dan wél in geslaagd was daar Open Vld te verleiden, zonder dat de MR in dat project moest stappen?’. ‘Ons land heeft een regering nodig, dringend. Het is in Brussel gelukt omdat wij wel tijd hebben genomen, maar vooral omdat belangrijk was dat iedereen buiten zichzelf kon treden. En nu wordt er in Brussel wél beleid gevoerd, in tegenstelling tot het federale niveau.’

The big picture: De sleutel ligt vandaag bij de PS.

• Het is ondertussen wel duidelijk dat uit de zogenaamde ’turquoise bubbel’ een ‘aanbod’ aan het kristalliseren is, aan het adres van PS-voorzitter Paul Magnette.
• De afgelopen dagen werden de contacten tussen MR en de groenen intensiever, mede omdat ze dat gezamenlijke persbericht lanceerden, om duidelijk te maken aan De Wever en Magnette dat die ‘moesten kiezen’. Zo werd er veel over en weer gebeld.
• Maar tegelijk is er meer aan de hand: zo stak MR-ondervoorzitter Jean-Luc Crucke maandag op Radio 1 nauwelijks onder stoelen of banken dat zijn partij klaarstaat om te springen in de richting van een coalitie die eind 2019 niet mogelijk was voor de MR: paars-groen, of bij uitbreiding Vivaldi.
• Een toevallige ontmoeting tussen diezelfde Crucke en de top van de groenen, Meyrem Almaci en Kristof Calvo, op het Vrijheidsplein (het de facto ’terras van de Wetstraat’), versterkte verder dat beeld: het uur van Vivaldi leek wel geslagen.
• Ook Open Vld-voorzitter Lachaert had gisteren een contact met Magnette, zo bevestigen bronnen. Maar of daar het signaal werd gegeven dat ook de Vlaamse liberalen ‘klaar’ zijn voor paars-groen, valt niet duidelijk op te maken. Lachaert was in het recente verleden, zelfs in de periode van felle conflicten met de N-VA, toch altijd meer voorstander van paars-geel, maar dan wel onder ‘aanvaardbare omstandigheden’. Die zijn er volgens de Open Vld absoluut niet geweest, de afgelopen weken.
• Magnette speelde in die periode binnen het duo De Wever-Magnette altijd meer de rol van ‘good cop‘, terwijl tussen de N-VA-voorzitter en de liberalen de relaties verzuurden en hij duidelijk de ‘bad cop‘ was. Is het in die optiek dat er gepraat is, om de brokken voor paars-geel te lijmen, of neemt de PS toch de bocht naar een Vivaldi-coalitie?
• Die laatste combinatie is altijd de droom geweest van Magnette en heel de PS. Dat steekt men ook vandaag niet onder stoelen of banken. Maar het pad is bezaaid met landmijnen, zelfs als straks de liberalen, net als de groenen, hun fiat zouden geven om dergelijke poging te beginnen: het verleden leert dat dit gewoon absoluut geen evidentie is, zeker voor Open Vld en CD&V.
• In het akkoord dat de PS nu met N-VA uit de brand sleepte, investeerde Magnette erg veel energie. En het leunt op de stabiliteit van de N-VA en de Vlaamse regering: een garantie die misschien toch zwaarder weegt dan de bijzonder moeilijke relatie tussen Magnette en Bouchez.
• Een ‘bocht’ van de PS richting Vivaldi is dus niet voor meteen, als ze al zou komen. Maar de deur is tegelijk ook niet helemaal dicht, zoveel is wel duidelijk. ‘Het is aan de PS om daarover uiteindelijk de knoop door te hakken. Maar het is wel duidelijk dat daar de sleutel ligt’, zo is bij een partijvoorzitter te horen.

De essentie nu: Over één zaak zijn de socialisten wel bijzonder duidelijk: Geen verderzetting van de regering Wilmès.

• Het scenario dat circuleert, als men naar paars-groen of Vivaldi zou willen gaan, is de uitbreiding van de huidige federale regering, de ploeg van huidige premier Sophie Wilmès (MR). Dat zou dan Wilmès III opleveren als regering.
• Het zou zo niet onlogisch zijn de premier aan zet te brengen, en tegelijk dan in de richting van socialisten en groenen te kijken om die ploeg ‘uit te breiden’ en zo een stabiele meerderheid te vinden, na het onderhandelen van een ‘inhoudelijk akkoord’, een mantra die Bouchez telkens maar herhaalt.
• Dat bovenstaand scenario werd gesuggereerd door Open Vld de afgelopen dagen: breng de premier aan zet, en breidt die regering zo veel mogelijk uit.
• En ook de MR lijkt daarop aan te sturen, door nog eens de huidige ploeg van de premier wat op te pompen: ‘Ik wil toch even preciseren dat wij een regering hebben, in volle bevoegdheid, sinds 17 maart, gesteund door negen partijen, de grootste meerderheid die er ooit was voor een regering‘, zo zette Bouchez vanmorgen nog even de puntjes op de i bij de RTBF, iets wat daarna ook in een tweet van de partij werd omgezet.
• Dat scenario botst in elk geval op een heel duidelijk veto, zowel bij de PS als bij de sp.a. ‘Je kan ons vragen om nog dieper ons broek te laten zakken, maar er zijn grenzen, hé. Wij gaan in geen geval in dergelijk scenario mee’, zo is aan Vlaamse kant te horen. ‘Dat wij die regering gaan aanvullen, is echt wel het allerlaatste scenario waar we nu aan denken’, zo is ook bij de PS te horen.
• Het feit dat de MR zo fel aanstuurde, ook de afgelopen weken toen ze afkwamen met hun eigen ‘nota’, als antwoord op het PS/N-VA-werkstuk, op het ‘bewaren van de erfenis van de regering Michel‘, is men niet vergeten bij de PS. Het objectief van de Franstalige socialisten is altijd geweest om aan te tonen dat die vorige regering niet werkte, en om een forse breuk te maken met dat beleid en de gezichten ervan.
• In die zin is men niet van plan om zomaar in de armen van de MR te gaan vallen, zeker niet op de termen en voorwaarden van Bouchez.
• Meteen is wel duidelijk dat er een kruis kan gemaakt worden over Wilmès III. Want ook bij de N-VA is ondertussen geen greintje bereidheid meer om dat project nog te gaan steunen. Zo kan de huidige ploeg onmogelijk aan een meerderheid in de Kamer raken.
• De kans dat het doek valt over die regering, op 17 september, is dus huizenhoog: er is tenminste toch één zekerheid in de Wetstraat vandaag.

En nu? De kans op verrassingen, zoals een éminence grise, is toch klein.

• Wat onder meer de baas van het VBO, Pieter Timmermans, suggereerde, dat nu een ‘oude grijze/wijze man’ het moet overnemen, lijkt niet meteen aan te slaan. Weinig betrokkenen lopen nu warm om alsnog iemand van ‘buitenaf’ aan zet te laten komen.
• Onder meer in La Libre circuleert de naam van Herman Van Rompuy, de oud-premier en oud-voorzitter van de Europese Raad. Maar binnen CD&V zelf twijfelde men al luidop aan de bereidheid van Van Rompuy senior om nog iets te gaan doen. En bovendien: CD&V heeft al héél uitgebreid haar rol als verantwoordelijke partij opgenomen.
• Tegelijk voelt het ook alsof uit de turquoise bubbel niet iedereen staat te springen om het initiatief te nemen: de kans dat paars-groen dan mislukt, is niet klein, zonder eigenlijk de socialisten aan boord te hebben.
• De vraag is dus wie de bal wil/kan opnemen. Niet meteen een evidente opdracht voor het Paleis. En zeggen dat die eigenlijk, puur grondwettelijk, niet eens aan zet hadden moeten komen.

De cijfers: Helemaal zoals verwacht, daalt de curve van besmettingen

• Het aantal coronabesmettingen gaat weer achteruit. Tussen 8 en 14 augustus waren er gemiddeld 533 besmettingen per dag. Dat is toch een forse daling van 14 procent. Zo lijkt de tweede golf aan haar terugweg.
• Maar tegelijk waarschuwt iedereen voor wat mogelijk komt: de besmettingen in Brussel die niet onder controle zijn. Op Radio 1 hintte ook Brussels minister Van den Brandt (Groen) naar strengere maatregelen voor de hoofdstad.
• De andere cijfers zijn ook voorspelbaar: die stijgen nog even door. Maar hun stijging is nooit van het niveau van de besmettingen geweest: hooguit ging de curve licht omhoog. Het aantal personen in ziekenhuizen zit op 336, een laag getal. Men zit aan 32 opnames per dag.
• Ook het aantal overlijdens is logischerwijze, na de hittegolf en na de lichte toename in opnames, opnieuw gestegen. Het zit nu aan 9 doden per dag: nog steeds een erg laag getal.
• Toch blikt Erika Vlieghe, een van de experten, nu al vooruit op de Veiligheidsraad van donderdag, waar volgens haar ‘er weinig tot geen versoepeling kan komen‘. Het blok blijft er dus nog even op: ondanks een compleet ontbreken van zware druk op het medische apparaat.

Boeiend om te lezen: Een prominente stem in China spreekt openlijk over hoe Xi Jinping ‘China opzet tegen de rest van de wereld’.

• Het gebeurt niet vaak, maar daarom is het niet minder relevant: een kritische stem uit misschien wel een van de hardste dictaturen in de wereld, China. Cia Xia, een prominente professor aan dé eliteschool van China, de Centrale Partij School, is maandag verbannen uit de Communistische partij.
• De professor had zich kritisch geuit ten opzichte van de leider van het land, Xi Jinping, en daarvan was een audiotape gelekt. Nu praat de professor met The Guardian, en ze neemt geen blad voor de mond.
• ‘Onder het regime van Xi en de Communistische partij is er geen kracht voor vooruitgang voor China. Het is net een obstakel voor China’s ontwikkeling. En ik ben niet de enige die dat zegt, velen willen de partij verlaten. Er is geen enkele ruimte om te spreken of je stem te laten horen.’
• Cia Xia heeft het er ook over dat de Communistische partij van China ‘de vijand van de rest van de wereld maakt’. Onder meer het gebrek aan kritische controle maakte dat er onvermijdelijk fouten zijn gemaakt in de aanpak van de COVID-19-uitbraak. Zo wist het regime al op 7 januari dat de uitbraak zeer gevaarlijk was. ‘Maar waarom duurde het dan tot 20 januari voor men de uitbraak bekendmaakte? Waarom probeerde men dat nieuws te verbergen voor de rest van de wereld?’