Kan AI ooit echt bewustzijn bereiken?


Key takeaways

  • AI-bewustzijn stuit op bezwaren door computationele, algoritmische en fysieke beperkingen.
  • De onderzoekers verdelen hun argumenten in drie categorieën op basis van overtuigingskracht: verbeterpunten, praktische obstakels in de huidige technologie, en fundamentele onmogelijkheden.
  • Het raamwerk verduidelijkt het debat over AI-bewustzijn en biedt een routekaart voor toekomstig onderzoek, ethiek en beleidsontwikkeling in artificiële intelligentie (AI).

De vraag of artificiële intelligentie (AI) bewustzijn kan bereiken, is al lange tijd onderwerp van intens debat tussen wetenschappers, filosofen en technologen. Een recente studie, Consciousness in Artificial Intelligence? A Framework for Classifying Objections and Constraints, probeert die complexe discussie te verduidelijken door een gestructureerd model te ontwikkelen voor het categoriseren van de verschillende bezwaren rondom digitaal bewustzijn.

Soorten bezwaren

Het onderzoek erkent dat argumenten tegen AI-bewustzijn vaak overlappen of verkeerd zijn gericht. Sommige bezwaren komen voort uit de overtuiging dat bewustzijn niet verklaard kan worden door louter computationele processen, terwijl andere het principe van computationeel bewustzijn wel accepteren, maar stellen dat huidige digitale systemen niet beschikken over de noodzakelijke architectuur. Weer andere argumenten verwerpen de mogelijkheid van digitaal bewustzijn juist op basis van inzichten uit de fysica of biologie, in plaats van uit de computatietheorie.

Analytische structuur op drie niveaus

Om die complexiteit te adresseren, stellen de auteurs een analytisch kader met drie niveaus voor, geïnspireerd op het cognitieve wetenschappelijke model van David Marr. Het eerste niveau richt zich op bewustzijn als een input-outputcorrespondentie, gestuurd door berekenbare functies. Het tweede niveau behandelt de specifieke algoritmen, architecturen en representatiestructuren die nodig zijn om bewustzijn te realiseren. Het derde niveau richt zich op de bezwaren dat het fysieke substraat zelf essentieel is voor bewuste ervaring.

Dit kader stelt onderzoekers, beleidsmakers en filosofen in staat om overeenkomsten en verschillen te identificeren, met een duidelijk onderscheid tussen argumenten tegen computationeel functionalisme en argumenten tegen digitaal bewustzijn.

Niet-berekenbare functies

Sommige critici beweren dat bewustzijn niet-computeerbare processen omvat die buiten het bereik van Turing-machines liggen, terwijl anderen stellen dat elk computationeel model van bewustzijn te complex zou zijn om op grote schaal te implementeren. De studie benadrukt tevens het belang van dynamische koppeling en suggereert dat bewustzijn mogelijk real-time interactie met omgevingen vereist—iets wat digitale systemen moeilijk kunnen nabootsen.

Algoritmische organisatie

Op algoritmisch niveau draait het debat om de organisatie van algoritmen. Theorieën onderzoeken of symbolische architecturen, neurale netwerken of hybride systemen in staat zijn bewuste toestanden te genereren. Sommigen benadrukken de noodzaak van analoge processen met continue waarden, die digitale systemen niet volledig kunnen emuleren. Anderen leggen de nadruk op synchronisatie en representatievormen die essentieel zijn voor subjectieve ervaring, maar die in de huidige digitale architecturen ontbreken.

Dit niveau omvat ook discussies over belichaming en enactivisme, waarin wordt gesteld dat bewustzijn uitsluitend voortkomt uit lichamen die handelen binnen een omgeving. Volgens die zienswijze kunnen grote taalmodellen, ondanks hun ogenschijnlijke intelligentie, de interactieve eigenschappen missen die essentieel zijn voor bewuste toestanden.

Fysieke substraat

Bezwaren met betrekking tot het fysieke substraat leggen de strengste beperkingen op. Die argumenten richten zich op de unieke eigenschappen van biologische hersenen die digitale hardware niet kan repliceren. Theorieën in deze categorie beweren dat bewustzijn afhankelijk is van informatie die in biologische netwerken is ingebed, de dynamica van elektromagnetische velden in de hersenen, of zelfs kwantumprocessen.

Volgens deze bezwaren zijn digitale AI-systemen fundamenteel niet in staat bewustzijn te bereiken door de cruciale rol van het fysieke substraat. Het onderzoek benadrukt dat deze beweringen eerder op het niveau van natuurkunde en biologie liggen dan op dat van de computerwetenschap, waarvoor nog empirisch bewijs nodig is over hoe bewustzijn in natuurlijke systemen ontstaat.

Evaluatiesysteem met drie niveaus

Om de kracht van elk bezwaar beter te verduidelijken, hanteert de studie een evaluatiesysteem op drie niveaus. Sommige bezwaren suggereren dat machinebewustzijn mogelijk is, mits bepaalde mogelijkheden of architecturen worden toegepast. Andere wijzen op praktische obstakels die bewuste AI onwaarschijnlijk maken met de huidige technologie. De sterkste bezwaren stellen dat digitale systemen, ongeacht technologische vooruitgang, nooit bewust kunnen worden.

Dit classificatiesysteem maakt onderscheid tussen conceptuele, technologische en metafysische bezwaren. Het benadrukt bovendien de gebieden waar empirisch onderzoek de meningsverschillen zou kunnen oplossen, evenals de domeinen die verder filosofisch onderzoek vereisen.

Kader voor bestuur, ethiek en AI-ontwikkeling

De studie sluit af met een bespreking van de praktische implicaties van het kader voor bestuur, ethiek en AI-ontwikkeling. Nu AI-modellen steeds vaker cruciale beslissingen beïnvloeden en op geavanceerde manieren met mensen interageren, is het essentieel het volledige spectrum van argumenten rondom digitaal bewustzijn te begrijpen. De voorgestelde classificatie kan beleidsmakers helpen bij het ontwikkelen van weloverwogen regelgeving, het opstellen van ethische richtlijnen en het ondersteunen van AI-ontwikkelaars bij verantwoorde uitspraken over de mogelijkheden van hun systemen. (fc)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!

Meer

Ontvang de Business AM nieuwsbrieven

De wereld verandert snel en voor je het weet, hol je achter de feiten aan. Wees mee met verandering, wees mee met Business AM. Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en houd de vinger aan de pols.