Key takeaways

• Litouwen dringt er bij de Europese Unie op aan om strengere sancties tegen Wit-Rusland in te stellen na verschillende dreigingen in het luchtruim.
• Deze incidenten worden gezien als een hybride dreiging gericht op het verstoren van de luchtvaart voor burgers.
• De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken benadrukt de noodzaak om de defensiecapaciteit langs de oostgrens te versterken om luchtdreigingen tegen te gaan.

De Litouwse minister van Buitenlandse Zaken Kęstutis Budrys heeft het nog eens over de urgentie van het versterken van de oostflank van de EU gehad. Hij omschrijft het als een existentiële kwestie voor Europa. Recente invallen in het luchtruim door drones en ballonnen hebben de lidstaten in opperste staat van paraatheid gebracht, waarbij landen als Litouwen, Polen, Denemarken, Roemenië en Estland dergelijke incidenten hebben gemeld.

Litouwen roept op tot hardere sancties

Budrys beschrijft deze gebeurtenissen als een hybride dreiging vanuit Wit-Rusland, die mogelijk verband houdt met de georganiseerde misdaad. Litouwen roept de EU op om Wit-Rusland strengere sancties op te leggen, gericht op de luchtvaart- en banksector, en de defensiecapaciteit langs de oostgrens te versterken om luchtdreigingen tegen te gaan.

Hoewel Wit-Rusland al onderworpen is aan aanzienlijke sancties van de EU voor zijn rol in de ondersteuning van de oorlog van Rusland in Oekraïne, is Litouwen van mening dat verdere actie nodig is. Budrys stelt voor om hybride dreigingen op te nemen in de criteria voor sancties, met het argument dat het Wit-Russische regime de consequenties van zijn daden onder ogen moet zien.

Hybride bedreigingen

Litouwen is van mening dat de grote ballonnen, die vaak gebruikt worden voor de illegale handel in sigaretten, deel uitmaken van een bredere campagne van Wit-Rusland om chaos in de burgerluchtvaart te zaaien, de maatschappelijke bezorgdheid te vergroten en uiteindelijk de steun voor Oekraïne te ondermijnen.

De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, sloot zich aan bij deze bezorgdheid en beschreef de recente incidenten in het luchtruim als “iets nieuws en gevaarlijks”, bedoeld om de vastberadenheid van Europa te testen in de context van de aanhoudende oorlog van Rusland. Zij veroordeelde het incident in Litouwen als een provocatie en een hybride dreiging die niet getolereerd zal worden.

Sancties tegen Wit-Rusland

De EU legde Wit-Rusland voor het eerst sancties op in 2020 na beschuldigingen van verkiezingsfraude door de autocratische leider, Aliaksandr Loekasjenko. Verdere sancties werden opgelegd nadat Wit-Rusland werd gebruikt als lanceerplatform voor de invasie van Rusland in Oekraïne begin 2022. Ondanks de vele sanctierondes zijn experts van mening dat ontwijking een probleem blijft.

Hoewel Litouwen erkent dat er nauwe banden bestaan tussen Rusland en Wit-Rusland, wil het niet met zekerheid zeggen dat Moskou direct betrokken is bij de ballonlanceringen. De grens tussen Litouwen en Wit-Rusland is voor onbepaalde tijd gesloten. Budrys benadrukt dat er meer gegevens nodig zijn voordat er gespeculeerd kan worden over een mogelijke Russische betrokkenheid.

EU-lidstaten zoeken naar mogelijkheden

Als reactie op deze verstoringen hebben EU-lidstaten die aan Rusland of Wit-Rusland grenzen, opgeroepen tot verbeterde anti-drone capaciteiten. Het door de Commissie voorgestelde “Europese drone-initiatief”, dat aanvankelijk de naam “drone-muur” kreeg, is bedoeld om in deze behoefte te voorzien. Het plan heeft echter gemengde reacties gekregen, waarbij sommige Zuid-Europese leden kritiek hadden op de focus op de oostflank en de haalbaarheid ervan in twijfel trokken. (jv)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!