De familie Rothschild is de beroemdste  dynastie uit de Europese bankwereld, die meer dan 200 jaar lang grote invloed op de economie, en onrechtstreeks ook op de politiek van Europa invloed heeft uitgeoefend.

De geschiedenis van de familie begint al in de zestiende eeuw. De familienaam is afkomstig van het Duitse zum rothen Schild. Dat verwijst naar het huis van de familie, want in die tijd werden symbolen en kleuren gebruikt in plaats van nummers. De dynastie begon pas echt bij Mayer Amschel Rothschild (1744-1812), foto hieronder. Hij had vijf zonen met wie hij een bank oprichtte:

• Amschel Mayer Rothschild (1773-1855)

• Salomon Mayer Rothschild (1774-1855)

• Nathan Mayer Rothschild (1777-1836)

• Karl Mayer Rothschild (1788-1855)

• Jakob Mayer Rothschuld (1792-1868)

© Getty

Oorlog

De Franse Revolutie was een gouden zaak voor de familie, die in het begin van de negentiende eeuw over Europa begon uit te zwerven. Amschel Mayer bleef bij zijn vader in Frankfurt, waar hun eerste bank was opgericht. Salomon startte een tak van de bank in Wenen, Nathan in Londen, Karl in Napels, en Jakob in Parijs. Dankzij oorlogen konden ze geld lenen aan krijgshaftige prinsen, smokkelen en ook legaal handel voeren in cruciale grondstoffen.

Toen de vrede terugkeerde, veranderde Rothschild in een bankengroep die met overheden samenwerkte, en zich bezighield met aandelen van verzekeraars en industriële bedrijven. Ze vormden een belangrijk onderdeel van de economische groei die Europa in de negentiende eeuw kende. Na 1850 kreeg Rothschild ook een grote rol in de handel van olie en metalen. Toch werden ze als bank bedreigd door andere banken die in Europa waren opgericht. Op het einde van de eeuw waren ze zelfs niet langer de grootste Europese bankengroep.

Bovendien loopt een familiebedrijf altijd het risico te worden doorgegeven aan generaties die minder gekwalificeerd zijn dan hun voorouders. Oprichter Mayer Amschel heeft echter twee richtlijnen opgesteld: alle transacties samen doorvoeren en nooit voor buitensporige winst gaan. Dat hielp wel om de toekomst van de bankiersfamilie te verzekeren.

Tweede generatie Rothschilds

De tweede generatie Rothschilds waren in hun steden geen nieuwkomers meer. Ze begonnen ook meer op de economie en politiek van de betreffende landen te wegen. In Frankrijk was het dankzij de invloed van Alphonse de Rothschild dat Adolphe Thiers aan het hoofd van de Franse regering bleef staan. In Londen had Lionel de Rothschild dan weer een grote impact op het feit dat de Britse regering de grootste aandeelhouder in de Suez Canal Company kon worden. Beiden waren ondertussen belangrijke burgers in hun land.

De familie Rothschild is joods, en dus waren de meeste huwelijken met partners van dezelfde afkomst, soms zelfs tussen neven en nichten. Ondanks de complexiteit van hun stamboom bleef de eenheid in de familie wel bestaan. Vooral in Wenen en Parijs was dit belangrijk om grote tegenslagen tijdens de Tweede Wereldoorlog te weerstaan.

© Getty

Sluiting banken

Na de Tweede Wereldoorlog zouden enkel de families in Frankrijk en Groot-Brittannië nog als bankiers actief blijven. In Napels sloot de bank al in de negentiende eeuw na de eenmaking van Italië, aangezien de vooruitzichten niet gunstig waren. Al zou de familie er nog lang goede contacten met het Vaticaan houden. In 1832 werd geschokt gereageerd op het feit dat Carl von Rothschild de voeten van de paus niet moest kussen, terwijl zelfs monarchen dat normaal gezien moesten doen.

In Wenen moest de familie de bank aan de nazi’s overgeven en het land uitvluchten. De paleizen waar ze woonden, werden geplunderd door de bezetters. In Frankrijk en Groot-Brittannië kende de familie Rothschild meer succes. Ze ontpopten zichzelf ook als filosofen en filantropen. Baron Philippe de Rothschild werd vorige eeuw zelfs een belangrijke wijnmaker.

© Getty

Ruzie over naam Rothschild

Zo’n 250 jaar nadat de dynastie van de familie Rothschild begon, zijn de vertakkingen zo groot geworden dat er discussie over de familienaam worden gevoerd. Zo’n dispuut werd in 2018 nog opgelost toen twee takken van Rothschilds tot een akkoord kwamen. Rothschild & Co en Edmond de Rothschild mogen de naam niet meer als merk gebruiken. De hoofdrolspelers in de ruzie waren David de Rothschild en Benjamin de Rothschild, allebei nakomelingen van de oprichter van de banken, Mayer Amschel Rothschild.

Rothschild & Co is een investeringsbank in Frankrijk, die door David de Rothschild werd heropgebouwd nadat de voorganger in 1981 genationaliseerd was. Hij heeft connecties bij de belangrijkste CEO’s in Frankrijk en kan ook bij de Franse regering z’n invloed laten gelden. President Emmanuel Macron is zijn meest recente volgeling, want hij werkte ooit nog voor de bank.

Edmond de Rothschild is een Zwitserse privébank die in 1953 is opgericht. Eigenaar is Benjamin de Rothschild, maar de bank wordt eigenlijk geleid door zijn echtgenote Ariane. Zij is een aangetrouwde Rothschild en de enige vrouwelijke baas van een bedrijf uit het imperium van de familie. Ze komt echter niet overeen met David de Rothschild, en het was Ariane die de ruzie voor de rechtbank wou uitvechten.

Eén van de oorzaken van de ruzie was het gebruik van de naam Rothschild. Het is een regel in de familie dat de naam enkel gebruikt wordt in combinatie met persoonlijke karakteristieken. Een voornaam of het gebruik van initialen moet duidelijk maken dat het om een tak van de dynastie gaat. Rothschild & Co creëerde verwarring en deed vermoeden dat het de hoofdbank van de beroemde familie was.

Nieuwe start

De ruzie had nog jaren kunnen aanslepen, maar onlangs gaf de inmiddels 75-jarige David de Rothschild de fakkel door aan zijn zoon Alexandre. Hij zou een schone lei voor zijn zoon hebben willen maken, maar er zouden nog andere factoren zijn die verklaren waarom de ruzie plots zo snel is bijgelegd. Zo zou advocaat Jean-Michel Darrois langs de kant van Rothschild & Co een grote rol gespeeld hebben.

Rothschild & Co blijft de naam van de investeringsbanken, maar ze veranderen de domeinnaam www.rothschild.com in www.rothschildenco.com. Ook de e-mailadressen zijn aangepast om elke vorm van verwarring uit de wereld te helpen.

Dat betekent niet dat de familie zich verzoend heeft. Na meer dan twee eeuwen zijn de nakomelingen van Mayer Amschel Rothschild zo ver uit elkaar gegroeid dat een rationeel gesprek nog amper mogelijk blijkt. Verwacht dus niet dat de beide groepen in de toekomst nog vaak zullen samenwerken. Ze gaan elk hun eigen weg, maar hun legendarische familienaam zal nog lang blijven bestaan.