Key takeaways

• Denemarken heeft 16 extra F-35 gevechtsvliegtuigen besteld, waarmee de totale geplande vloot op 43 komt.
• Het besluit versterkt de defensiecapaciteiten van Denemarken als antwoord op Russische agressie en regionale spanningen.
• De aankoop is in lijn met de toezegging van Denemarken om de NAVO-doelstelling om 2 procent van het bbp aan defensie te besteden, te overtreffen.

De Deense regering heeft aanzienlijk geïnvesteerd in haar defensiecapaciteit door 16 extra F-35 Lightning II gevechtsvliegtuigen te bestellen. De beslissing brengt het totale aantal geplande F-35’s voor de Deense luchtmacht op 43, een “historische versterking” volgens minister van Defensie Troels Lund Poulsen.

De aankoop maakt deel uit van een algemeen defensie-uitgavenplan dat loopt van 2025 tot 2033, met een totale waarde van ongeveer 88 miljard kronen (11,8 miljard euro). Een aanzienlijk deel van dit budget, ongeveer 29 miljard kronen (3,9 miljard euro), zal specifiek worden toegewezen aan de aankoop van de F-35A. De rest zal worden gebruikt om andere essentiële defensiecapaciteiten te versterken, waaronder Arctische schepen, luchtverdediging, surveillancevliegtuigen en ander essentieel materieel.

Versnelde levering

Deze strategische versterking wordt als “noodzakelijk in deze moeilijke tijden” beschouwd door het Deense ministerie van Defensie, dat de terugkeer van de oorlog in Europa als motiverende factor noemt. De 16 nieuwe straaljagers zullen een initiële bestelling van 27 F-35’s vervolledigen. Denemarken ontving zijn eerste F-35A in oktober 2023 en heeft momenteel 15 operationele toestellen, met nog eens zes in opleiding in de VS. De resterende toestellen van het eerste contract zullen naar verwachting in 2026 arriveren.

Het ministerie van Defensie wil nauw samenwerken met het F-35 Joint Programme Office om het nieuwe contract af te ronden. Ze onderzoeken opties om de levering te versnellen, waardoor Denemarken zijn gevechtscapaciteiten snel kan uitbreiden. De volledige vloot van 43 F-35’s zal naar verwachting tegen het einde van de jaren 2020 operationeel zijn, met volledige operationele paraatheid gepland voor 2027.

Naast de vliegtuigen zelf, omvat de aankoop ook essentiële ondersteunende elementen zoals reserveonderdelen, simulators, trainingsapparatuur en gespecialiseerde ondersteuningsfaciliteiten. Denemarken is ook van plan om een beperkt aantal onbemande gevechtsvliegtuigen (UAV’s) aan te schaffen om naast de F-35 vloot te opereren.

NAVO

Luchtmacht- en marinefunctionarissen benadrukken de cruciale rol die de F-35 nu al speelt in de missies en soevereiniteit van Denemarken. Ze zeggendat de uitbreiding van de vloot de gevechtskracht, operationele flexibiliteit en bijdrage van Denemarken aan de NAVO zal vergroten.

Deense functionarissen noemen de collectieve defensie van de NAVO een van de belangrijkste drijfveren achter deze beslissing is. Het ministerie van Defensie zegt dat de kritieke capaciteiten en het geavanceerde sensorplatform van de F-35, die het situationeel bewustzijn aanzienlijk zullen verbeteren en de rol van Denemarken in de afschrikkingsinspanningen van de NAVO zullen versterken. Deze aankoop maakt deel uit van de toezegging van Denemarken om zijn defensie-uitgaven te verhogen tot 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat is meer dan de NAVO-doelstelling. Denemarken reageert daarmee op de Russische agressie en de toegenomen spanningen in het Noordpoolgebied.

Parlementaire goedkeuring

De Deense regering en parlementaire partijen hebben gezamenlijk dit aankoopplan goedgekeurd als onderdeel van de Defensieovereenkomst 2024-33. De aankoop zal worden uitgevoerd door middel van overeenkomsten met Lockheed Martin, voortbouwend op het bestaande internationale F-35 programma.

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!