Key takeaways

• Sébastien Lecornu is na minder dan een maand afgetreden als premier door onverzoenlijke partijpolitiek en het onvermogen om een compromis te bereiken over begrotingsvoorstellen.
• Het aftreden van Sébastien Lecornu veroorzaakte onrust op de markten, door de financiële problemen van Frankrijk zoals het hoge begrotingstekort en de schuld/bbp-ratio.
• President Macron staat voor moeilijke keuzes: een nieuwe premier benoemen, het parlement ontbinden en nieuwe verkiezingen uitschrijven, of aftreden.

Frankrijk beleefde maandag een tumultueuze dag in de politieke arena, die de steeds diepere crisis in het land verder zichtbaar maakte. De nieuwe premier Sébastien Lecornu nam minder dan een maand na zijn aantreden ontslag, waarmee hij de kortste ambtstermijn van een Franse premier in de moderne geschiedenis vestigde.

Teleurstelling over politieke blokkades

Lecornu noemde onverzoenlijke partijpolitiek als de belangrijkste reden voor zijn aftreden, en zei dat hij wel bereid was om compromissen te sluiten, maar dat elke partij de volledige goedkeuring van haar eigen programma eiste. Hij zei teleurgesteld te zijn dat “partijdige houdingen” en “bepaalde ego’s” vooruitgang in de weg stonden.

Zijn vertrek veroorzaakte onrust op de markten: de CAC 40-aandelenindex daalde met 2 procent en de euro met 0,7 procent. Frankrijk heeft een zware financiële last, met de op twee na hoogste schuld/bbp-ratio in de EU en een verwacht begrotingstekort van ongeveer 6 procent.

Laatste inspanningen

Na een ontmoeting met president Emmanuel Macron stemde Lecornu ermee in om nog een laatste poging te doen om over een oplossing te onderhandelen. Hij beloofde Macron uiterlijk woensdagavond te informeren of er een compromis kon worden gevonden.

De huidige crisis komt voort uit de vervroegde parlementsverkiezingen van 2024, die resulteerden in een parlement dat verdeeld was tussen drie ongeveer gelijke blokken: links, extreemrechts en de centrumrechtse alliantie van Macron. Het gebrek aan een duidelijke meerderheid heeft de instabiliteit vergroot, nog verergerd door de financiële problemen van Frankrijk en de komende presidentsverkiezingen in 2027.

Budgettaire impasse

Lecornu stond voor de ontmoedigende taak om een bezuinigingsbegroting door een gefragmenteerd parlement te loodsen om het grote begrotingstekort aan te pakken. Dat bleek onoverkomelijk voor zijn twee directe voorgangers, die uiteindelijk door parlementsleden werden afgezet vanwege het plan.

Het verzet tegen het nieuwe kabinet van Lecornu, met name van de centrumrechtse partij Les Républicains (LR), was de directe aanleiding voor zijn aftreden. De LR-partij stelde dat de grotendeels ongewijzigde samenstelling niet de “diepgaande breuk” met het beleid uit het verleden weerspiegelde die Lecornu had beloofd.

De aankondiging van de belangrijkste kabinetsfuncties leidde tot wijdverspreide kritiek, waarbij bondgenoten en tegenstanders de selecties afkeurden als te rechts of niet ver genoeg, waardoor de nieuwe regering gedestabiliseerd dreigde te raken. De terugkeer van Macrons lang zittende minister van Economie Bruno Le Maire als minister van Defensie wakkerde de ontevredenheid over het hele politieke spectrum aan.

Macrons dilemma

Macron staat nu voor drie moeilijke opties: een nieuwe premier benoemen, het parlement ontbinden en nieuwe parlementsverkiezingen uitschrijven, of aftreden. Elke optie brengt aanzienlijke risico’s en potentiële nadelen met zich mee.

Een nieuwe premier uit zijn eigen kamp benoemen lijkt onwaarschijnlijkdoor de mogelijke oppositie tegen zijn pensioenhervormingen. Een gematigd linkse premier zou met soortgelijke problemen te maken krijgen. De keuze voor een bevestigde rechtervleugel zou het linkse blok van zich kunnen vervreemden.

Ontbinding van de Assemblee Nationale, hoewel een mogelijkheid, houdt het risico in van een nieuw verdeeld parlement, of zelfs de weg vrijmaken voor een extreemrechtse regering.

Ontslag nemen, hoewel dit herhaaldelijk is uitgesloten door Macron, blijft een optie, maar het zou een grote politieke verandering betekenen. (fc)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!