Key takeaways

• De Chinese privésector worstelt met groeiende schulden en beperkte toegang tot financiering.
• Ondernemers worden geconfronteerd met een uitdagende omgeving die wordt gekenmerkt door onzekerheid, overregulering en een gebrek aan faillissementsbescherming.
• Het gebrek aan een vangnet en de druk van persoonlijke aansprakelijkheid voor schulden dragen bij aan een vertrouwenscrisis in het Chinese economische systeem.

De recente zelfmoorden van vier vooraanstaande Chinese ondernemers hebben voor heel wat vragen gezorgd bij andere spelers in de zakenwereld. Terwijl de Chinese regering het blijft hebben over een groei van het bbp, schetsen de zelfmoordcijfers toch een ander beeld van de werking van vele bedrijven.

Factoren die bijdragen aan de crisis

De voorbije maanden zijn er vier belangrijke spelers uit de zakenwereld in China uit het leven gestapt. Het gaat om Bi Guangjun, oprichter van Jindianzi Textiles Ltd, Liu Wenchao, voorzitter van Xizi Elevator Co. Ltd, Zeng Yuzhou, oprichter van de vastgoedketen Liangjiaju Building Materials, en Wang Linpeng, voorzitter van Easyhome New Retail Group.

Xiao Yi, een Chinese financiële professional, schrijft de sterfgevallen toe aan een samenloop van factoren die van invloed zijn op de Chinese privésector: instortende geldstromen, stijgende schulden, politieke onzekerheid en afnemend vertrouwen. Volgens hem verhindert de explosieve toename van de schulden van lokale overheden particuliere financiering, terwijl staatsbedrijven een voorkeursbehandeling krijgen. Banken, die bang zijn voor wanbetalingen, verkrappen de kredietverlening nog meer, waardoor de situatie voor bedrijven in moeilijkheden verslechtert.

Daling van de vastgoedmarkt en externe druk

De daling van de Chinese vastgoedmarkt sinds 2021 heeft een verwoestend domino-effect gehad op aanverwante sectoren, waaronder de bouwsector. De Amerikaanse invoerheffingen en de toegenomen productieconcurrentie uit Zuidoost-Azië hebben ook een impact gehad op de export, waardoor er minder bestellingen zijn en de betalingstermijnen langer zijn geworden.

Daarnaast speelt ook het gebrek aan echte faillissementsbescherming voor particuliere bedrijven in China een rol. Bij gebrek aan een vangnet zijn oprichters persoonlijk aansprakelijk voor hun schulden, komen ze op een zwarte lijst te staan, worden ze in de gaten gehouden en verstoten, zonder mogelijkheid tot afkoop. Die factoren droegen zonder twijfel bij enkele van de overledenen mee aan hun wanhoopsdaad.

Censuur en controle

De censuur van deze zelfmoorden op Chinese sociale mediaplatforms benadrukt de strenge controle van het regime over dit soort verhalen. De dood van Zeng, die heel wat schulden achterliet, werd geïnterpreteerd als een gebrek aan ethisch zakendoen, ondanks zijn inspanningen om projecten af te ronden. De zaak van Wang, die zelfmoord pleegde na een politieonderzoek rond fraude, geeft aanleiding tot bezorgdheid over mogelijke onthullingen van corrupte praktijken.

Xiao gelooft dat deze sterfgevallen niet op zichzelf staan, maar symptomatisch zijn voor een diepere vertrouwenscrisis in het Chinese systeem. Ondernemers worden geconfronteerd met krimpende markten, onvoorspelbaar beleid, financiële uitsluiting en de ineenstorting van het sociale contract. (jv)

Heb je nood aan een gesprek, dan kan je terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of via www.zelfmoord1813.be