Key Takeaways

• Het Pentagon kan wapens terughalen die oorspronkelijk voor Oekraïne bedoeld waren, waardoor Kiev miljarden dollars aan verwachte Amerikaanse uitrusting misloopt.
• Deze beleidswijziging brengt onzekerheid in de Amerikaanse wapenleveringen aan Oekraïne en ondermijnt het doel van het Oekraïne Security Assistance Initiative (USAI).
• Het nieuwe beleid wordt kritisch bekeken door het Congres, dat wetgeving heeft voorgesteld om de bevoegdheid van het Pentagon om voor Oekraïne bestemde wapens op te eisen, te beperken.

Een recente uitgelekte nota van het Pentagon heeft het debat aangewakkerd over de toekomst van de Amerikaanse wapenhulp aan Oekraïne. Dat schrijft CNN. Deze beleidswijziging geeft het ministerie van Defensie de macht om wapens die oorspronkelijk voor Oekraïne bedoeld waren, om te leiden naar Amerikaanse voorraden.

Onzekerheid

De beslissing introduceert een mate van onzekerheid met betrekking tot de lopende Amerikaanse wapenleveringen aan Oekraïne, vooral in het licht van de mogelijke ontmoeting van president Trump met de Russische president Poetin. Hoewel Trump een plan heeft goedgekeurd om Amerikaanse wapens aan Oekraïne te verkopen via de NAVO, blijft er binnen het Pentagon bezorgdheid bestaan dat Amerikaanse arsenalen worden uitgeput om Kiev te bewapenen.

Vorige maand stopte minister van Defensie Pete Hegseth tijdelijk een grote wapenzending naar Oekraïne, in overeenstemming met de eerder genoemde memo van ondersecretaris van Defensie voor Beleid Elbridge Colby, die bekend staat om zijn scepsis over het bewapenen van Oekraïne. Na de publieke verontwaardiging draaide Trump de beslissing van Hegseth terug en bevestigde hij opnieuw zijn belofte om defensieve wapens aan Oekraïne te leveren als antwoord op de aanhoudende Russische agressie.

Nog geen onttrekking

Daarnaast is er een deal met de NAVO aangekondigd, met een potentiële waarde van miljarden dollars, om Oekraïne van extra wapens te voorzien die in de VS zijn gemaakt en door Europese bondgenoten worden gefinancierd.

Ondanks deze ommekeer blijft het Colby-memo actief en bevat het een eerder niet bekendgemaakte bepaling die het Pentagon toestaat om wapens te recupereren die bestemd zijn voor Oekraïne in het kader van het door het Congres gefinancierde Ukraine Security Assistance Initiative (USAI). Hoewel bronnen aangeven dat er nog geen onttrekking heeft plaatsgevonden, zou deze bepaling Oekraïne de komende jaren miljarden euro’s aan in de VS gemaakte apparatuur kunnen ontnemen.

Deze maatregel druist ook in tegen de hoofddoelstelling van USAI. Die is bijna tien jaar geleden door het Congres in het leven geroepen om het Pentagon fondsen toe te wijzen om specifiek voor Oekraïne wapens te kopen bij Amerikaanse defensiefabrikanten.

Onduidelijkheid

In 2016 is het USAI-programma geïmplementeerd en leverde het een gestage stroom wapens aan Oekraïne. De Senaat heeft onlangs 800 miljoen dollar (687 miljoen euro) extra toegewezen voor USAI als onderdeel van de National Defense Authorization Act. Het is echter onduidelijk of deze nieuw gefinancierde wapens Oekraïne uiteindelijk zullen bereiken onder het nieuwe beleid van het Pentagon.

In het verleden waren hooggeplaatste functionarissen van het Pentagon van mening dat het terugsturen van door het USAI geproduceerde wapens naar de VS-voorraden in strijd zou zijn met de Impoundment Control Act, die het toezicht van het Congres op de uitgaven versterkt en vereist dat de president op de hoogte wordt gebracht van elk uitstel of achterhouden van door het Congres geautoriseerde fondsen.

Beleidsverschuiving

De Senaat bekijkt de nota van het Pentagon kritisch. De voorgestelde NDAA 2026 bevat een bepaling die de terugname van wapens door het Pentagon alleen toestaat als ze niet zijn overgedragen aan Oekraïne en niet langer nodig zijn voor training, uitrusting en adviesactiviteiten van USAI. Bovendien zou Hegseth verplicht zijn om het Congres te informeren voordat deze voorraden worden teruggenomen.

De beleidsverschuiving valt samen met de bredere inspanning van de regering Trump om de verantwoordelijkheid voor de bewapening en ondersteuning van Oekraïne naar Europa en de NAVO te verschuiven. Colby heeft eerder gepleit voor het aanhouden van Amerikaanse voorraden in afwachting van een mogelijk toekomstig conflict met China. (fc)