Key takeaways

• Oekraïne heeft aanzienlijke extra financiële middelen nodig om aan de oorlogsuitgaven en sociale behoeften te voldoen.
• Er is bezorgdheid over de vooruitgang die Oekraïne boekt met de beloofde hervormingen, waardoor toekomstige hulp van internationale partners in gevaar kan komen.
• Om vitale financiële steun te krijgen, moet Oekraïne belangrijke hervormingen doorvoeren, ondanks de uitdagingen die het voortdurende conflict met zich meebrengt.

Volgens analisten staat Oekraïne voor een steeds grotere financiële uitdaging nu de oorlog heviger wordt en cruciale hervormingen stokken. Het voortdurende conflict vereist aanzienlijke defensie-uitgaven, waardoor Oekraïne sterk afhankelijk wordt van buitenlandse hulp voor sociale en humanitaire behoeften. Hoewel internationale partners 65 miljard dollar (56,6 miljard euro) hebben toegezegd voor 2026 en 2027, voorspellen deskundigen een financieringstekort van 10 tot 15 miljard dollar (8,7 tot 13,1 miljard euro), wat de dringende behoefte aan extra steun onderstreept.

Zorgen over de voortgang van de hervormingen

Het verkrijgen van deze essentiële financiering hangt af van de mate waarin Oekraïne de hervormingsverplichtingen nakomt die door buitenlandse kredietverstrekkers worden geëist. Recente tegenslagen, waaronder het controversiële besluit van president Zelensky om de macht over corruptiebestrijdingsinstanties te centraliseren, hebben echter bezorgdheid gewekt bij Europese bondgenoten en kunnen toekomstige onderhandelingen over hulp bemoeilijken.

Hoewel Zelensky zijn besluit heeft teruggedraaid en beloofd heeft om de onafhankelijkheid van deze instellingen te herstellen, waarschuwen deskundigen dat de schade al aangericht kan zijn. Toekomstige financiële en militaire steun van Europa zou wel eens kritischer bekeken kunnen worden, wat kan leiden tot vertragingen die Oekraïne zich niet kan veroorloven.

Voldoen aan hervormingsverplichtingen

Om cruciale meerjarige leningprogramma’s van de Europese Unie en het Internationaal Monetair Fonds vrij te spelen, moet Oekraïne een reeks hervormingen doorvoeren, waaronder het versterken van het anticorruptiekader en het verbeteren van het bestuur in belangrijke sectoren. Ondanks de uitdagingen die de oorlog met zich meebrengt, houden Oekraïense functionarissen vol dat ze aan hun verplichtingen voldoen en verwachten ze verdere steuntranches te ontvangen.

Vertragingen bij de verwezenlijking van belangrijke hervormingsdoelstellingen doen echter twijfels rijzen over het vermogen van Oekraïne om aan zijn verplichtingen te voldoen. Hoewel de benoeming van een nieuwe premier met ervaring in economisch beheer een mogelijke stap naar een effectiever bestuur betekent, erkennen deskundigen de complexiteit van de uitdagingen die voor ons liggen.

De economische gevolgen van de oorlog

Het aanhoudende conflict heeft een grote impact gehad op de Oekraïense economie, vooral in sectoren als mijnbouw en landbouw. De opmars van Rusland heeft geleid tot het verlies van cruciale activa, waaronder cokeskoolmijnen, en beschadigde gasproductiefaciliteiten. Zelfs met de mogelijkheid van een staakt-het-vuren dit jaar, voorspellen analisten dat de defensie-uitgaven in 2024 hoog zullen blijven door de aanzienlijke militaire opbouw van Rusland.

De vraag rijst of het verstandig is om de financiële steun voor de oorlog in Oekraïne voort te zetten, gezien de groeiende interne uitdagingen. Terwijl de druk op de overheidsfinanciën toeneemt, zien veel Europese landen, waaronder België, dat sociale voorzieningen onder druk staan. Pensioenleeftijden worden opgehoogd, terwijl vervroegd pensioen steeds meer wordt afgestraft. Ondertussen blijft een aanzienlijk deel van de belastinginkomsten richting oorlog gaan. Het evenwicht tussen het ondersteunen van buitenlandse oorlogsinspanningen en het garanderen van sociale zekerheid voor de eigen bevolking wordt steeds meer in vraag gesteld. (uv)