In Duitsland is zaterdag de Frankfurter Automesse voor het grote publiek geopend, de tweejaarlijkse beurs voor personenwagens. Hoe graag de Duitsers in hun auto’s blijven geloven, de beurs blijkt nu de duidelijke exponent van de val van de Duitse auto-industrie
Die Duitse auto-industrie staat al een tijd onder extreme druk. Denk aan het dieselschandaal, het dieselverbod in een aantal steden en de strenge klimaateisen. Maar ook de verkoopexplosie op de Chinese automarkt lijkt voorbij. Dat is zeer slecht nieuws voor Duitse fabrikanten die de voorbije jaren voor grote percentages van hun totale omzet afhankelijk waren geworden van de verkoop in China. Tenslotte vertoont de sector op vlak van elektrische wagens een onrustwekkende achterstand.
De Frankfurter Automesse is traditioneel de belangrijkste autoshow van Europa, maar dit jaar valt er weinig te beleven. Steeds meer autoproducenten sturen hun kat. Tesla is er niet. Bijna alle Japanners bleven thuis, net als tal van grote Europese namen zoals Volvo, Peugeot, Fiat. De kans bestaat dat het de laatste beurs in zijn soort wordt.
De Frankfurter Automesse: end of story
De commentaar van voormalig Opelbaas Karl-Thomas Neumann laat aan duidelijkheid weinig te wensen over. Hij noemde de beurs ‘een groot fiasco’ en ‘een trieste schim van wat ze ooit was’. “End of story.”
It is obvious so let’s say it explicitly: The #IAA2019 is a huge fail. It’s just a sad shadow of what it used to be. There will not be an #IAA2021. End of story. KTN
— Karl-Thomas Neumann (@KT_Neumann) September 11, 2019
Teken aan de wand is ook het ontslag vorige week van Bernard Mattes, de voorzitter van de Duitse autolobby Verbandes der Automobilindustrie (VAB). Volgens de Frankfurter Allgemeine Zeitung zou Mattes zijn buitengewerkt door Volkswagen en BMW. Ze verwijten hem onhandig te zijn opgetreden in de communicatie naar buiten toe.
Greenpeace’s Dirty Dozen
De Duitse autosector komt dus steeds meer onder druk en lijkt niet te weten hoe met het toenemende protest om te gaan. De beurs ging gepaard met massale demonstraties in gans Frankfurt. Anti-auto-activisten slaagden er in toegang tot de beurssite te verwerven om er de toplui van de autosector uit te dagen. Vooral Greenpeace liet zich opmerken. In de aanloop naar de Messe publiceerde de milieubeweging een lijst met daarop de ‘Car Industry’s Dirty Dozen’. Op één: Volkswagen.
Na de diesel… de SUV?
Eerder deze week hadden de Groenen en de belangrijkste milieubewegingen nog opgeroepen tot een massale campagne tegen SUV-wagens. Grote SUV’s moeten in dichtbevolkte steden zelfs verboden worden, aldus de activisten. Dat protest was het gevolg van een gruwelijk ongeval eerder deze maand in Berlijn, toen een chauffeur de controle over zijn Porsche SUV verloor en 4 mensen doodreed op een trottoir.
De Duitse anti-autolobby weet ondertussen goed hoe het de auto-industrie tot wanhoop kan drijven. Het beste voorbeeld is zonder meer het verbod op dieselwagens in een klein aantal steden. Dat verbod heeft ervoor gezorgd dat de dieseltechnologie op sterven na dood is, omdat de verkopen en de winstmarges naar beneden werden gejaagd.
Wanneer mensen verwachten dat beperkende maatregelen zullen worden genomen – nu of in de toekomst – wordt de technologie niet langer aangekocht, tenzij tegen grote kortingen. SUV’s zijn de wagens waarop Duitse autoproducenten de hoogste winstmarges rekenen.
Of zo’n SUV-verbod er uiteindelijk komt hangt van de politiek af, maar als de Groenen straks in de coalitie zitten, komt de auto-industrie ongetwijfeld in het vizier.
Een crisis van eigen makelij
Dat mocht ook bondskanselier Angela Merkel ondervinden. Toen ze een toespraak hield ter gelegenheid van de opening van de Internationalen Automobil-Ausstellung (zoals de Frankfurter Automesse officieel heet) wilde ze de sector een hart onder de riem steken. Maar het was de anti-autolobby die in het nieuws kwam, met de vraag om brandstofaangedreven auto’s gewoon af te schaffen. De activisten worden ook steeds vaker opgevoerd in Duitse talkshows.
Merkel kan enkel zichzelf de schuld geven. De crisis is een gevolg van een jarenlang gebrek aan investeringen in de sector en aan strategische richting. Exact wat gebeurt wanneer het boeken van fiscale overschotten het belangrijkste doel van een beleid wordt.