Zweden is wereldwijd één van de speerpunten op weg naar de cashloze maatschappij, maar dat heeft ook een aantal opmerkelijke bijwerkingen. Dat meldt de nieuwssite The Atlantic, verwijzend naar onder meer de verschuivingen in de criminaliteitsstatistieken van het land. Aangezien op de Zweedse markt minder geld aanwezig is, heeft de criminele wereld zich dan ook op een aantal nieuwe doelwitten moeten toespitsen.

Tien jaar geleden werden in Zweden 110 bankovervallen geteld. Twee jaar moesten echter nog slechts twee feiten worden geregistreerd. Dat heeft volgens de Zweedse autoriteiten alles te maken met het feit dat het land volop aan de introductie van een cashloze maatschappij werkt.

Posttransporten

Zweden was in de tweede helft van de zeventiende eeuw het eerste Europese land dat bankbiljetten drukte, maar zal mogelijk enkele eeuwen later ook de eerste natie zijn die het betaalmiddel opnieuw afschaft. Die evoluties blijken echter ook tot gevolg te hebben dat de Zweedse criminele wereld zijn strategieën moet aanpassen en op zoek moet naar een andere buit.

Onder meer moest worden vastgesteld dat misdadigers een toenemende interesse tonen in posttransporten. Onder meer de Zweedse pakketvervoerder PostNord werd daarvan het slachtoffer. Onder meer transporten met ladingen elektronische apparatuur worden geviseerd.

“Criminelen tonen inmiddels een grotere interesse in hoogwaardige producten,” aldus Alexis Larsson, hoofd veiligheid van PostNord. “Vermoed mag worden dat deze trend in de toekomst nog zal toenemen, aangezien er steeds minder geld aanwezig zal zijn.” Zweden rekent erop tegen eind volgend decennium een maatschappij zonder cash geld te hebben.

Daarnaast worden in Zweden ook meer inbraken en overvallen op particulieren geregistreerd. De Zweedse Nationale Raad voor Criminaliteitspreventie stelde twee jaar geleden vast dat 15,6 procent van de bevolking van het land minstens één keer het slachtoffer was een misdrijf.

Dat betekende het hoogste percentage sinds de raad tien jaar eerder met zijn jaarlijkse misdaadonderzoek was gestart. Ook ramkraken op winkels nemen in frequentie toe. Daarbij worden vaak verkopers van luxeproducten geviseerd. Tevens wordt een toenemende interesse opgemerkt in een aantal nieuwe sectoren.

Cryptojacking

“Onder meer kan een grotere activiteit op de zwarte markt voor bedreigde diersoorten en waardevolle planten te kunnen worden vastgesteld,” aldus nog The Atlantic. “Onder meer gestolen orchideeën worden op illegale markten te koop aangeboden. Voor een grote grijze uil wordt op de zwarte markt inmiddels bedragen van ongeveer 100.000 euro geboden.”

“Maar ook bij elektronische fraude kon in Zweden op één decennium tijd meer dan een verdubbeling worden genoteerd. Daarbij moet ook worden gewezen op een aantal nieuwe criminele activiteiten, zoals phishing of cryptojacking, waarbij computer-rekenkracht wordt gestolen om virtuele valuta te kunnen produceren.”

“Het is enigszins ironisch dat de afschaffing van cash geld criminaliteit in de hand werkt,” betoogt The Atlantic. “De verschuiving van contant geld naar digitale valuta moest immers onder meer misdrijven ontmoedigen.”

“In sommige opzichten is dat ook het geval. Zweedse bankovervallers zijn een zeldzaamheid geworden. Het was echter ten dele voorspelbaar dat de opkomst van de geldloze maatschappij een grotere criminaliteit tot gevolg zou kunnen hebben. Eerder onderzoek heeft immers uitgewezen dat de bereidheid tot stelen groter wordt naarmate de psychologische afstand tot geld toeneemt. Dat verklaart het bedrog bij belastingen en de oplichting van verzekeringen.”