In Griekenland heeft de partij Nea Dimokratia (ND) van oppositieleider Kyriakos Mitsotakis (foto) zondag zoals verwacht de Griekse parlementsverkiezingen gewonnen. Mitsotakis wordt maandag ingezworen als nieuwe premier. Alexis Tsipras heeft zijn concurrent Mitsotakis al met de winst gefeliciteerd. Griekenland wordt daarmee het eerste EU-land dat zich van het populisme afkeert en opnieuw voor het establishment kiest.
Met bijna 90% van de stemmen geteld eindigt ND met bijna 40 procent van de stemmen. Syriza, de beweging van zittend premier Alexis Tsipras kon slechts 32% van de kiezers overtuigen.
De verrassing van de stembusslag is de nederlaag van de neo-nazipartij Gouden Dageraad, die de kiesdrempel van 3% niet haalt. De nationalistische, pro-Russische Griekse Oplossing, legde beslag op een groot aantal van de kiezers van de Gouden Dageraad en haalt de kiesdrempel wel. Dat geldt ook voor MeRA25, de partij van voormalig minister van financiën Yanis Varoufakis. Die haalt 9 zetels binnen.
De parlementsverkiezingen stonden in Griekenland voor oktober gepland, maar nadat de partij van premier Tsipras ook al als verliezer uit de Europese verkiezingen van mei kwam, werden er vervroegde verkiezingen georganiseerd.
Tsipras was sinds begin 2015 premier, maar betaalt nu de prijs voor de bezuinigingen die Griekenland moest doorvoeren om noodsteun te krijgen vanuit Europa. Zijn populariteit daalde verder eens hij een overeenkomst tekende om buurland Macedonië om te dopen tot Noord-Macedonië.
Realpolitik en de bocht van Tsipras
Een groot deel van zijn kiezers vergaf hem echter nooit de bocht die hij in 2015 maakte. Die bocht was nodig om niet de steun te verliezen van de troïka van IMF, EU en ECB. Voor Tsipras zat er toen weinig anders op dan een ingrijpend besparingsplan te aanvaarden.
De voorbije maanden probeerde hij de meubelen nog te redden door het minimumloon op te trekken en een paar andere sociale maatregelen door te voeren, maar het bleek uiteindelijk allemaal too little en vooral too late.
Want Tsipras werd zondag gelost door een middenklasse die zwaar te lijden heeft gehad onder de door hun premier opgelegde besparingen, maar tot op vandaag blijft wachten op de vruchten van de economische heropleving.
Het door Syriza gepromote populisme, dat naast het IMF en de EU ook het Griekse establishment en de elites hekelde, volstond in 2015 om de macht te grijpen. De harde realiteit is dat Syriza’s wensen geen partij waren voor de realpolitik van de troïka. Iets wat Tsipras vrij snel begreep en waarvoor hij zondag de prijs betaalde.