Key takeaways

• Banken dragen een aanzienlijk bedrag bij aan depositogarantiestelsels, maar dit hele bedrag gaat naar de staatskas.
• De voorgestelde maatregelen om de bijdragen van banken te verhogen gaan te ver en zijn uitsluitend het gevolg van budgettaire overwegingen.
• Deze aanpak is in tegenspraak met de huidige focus op het stimuleren van het Europese concurrentievermogen en kan het vermogen van de banksector om de economie te ondersteunen beperken.

De regeringsonderhandelingen zijn aan de gang, waarbij fiscale kwesties en begrotingskwesties centraal staan. Het is bemoedigend dat deze onderwerpen aan bod komen, wat wijst op een verschuiving in de richting van actie. De financiële sector steunt de diepgaande hervormingen die ons land nodig heeft en erkent de noodzaak van gedeelde verantwoordelijkheid in tijden van budgettaire beperkingen. Banken zijn bereid om hun “fair share” bij te dragen, zoals blijkt uit hun substantiële bijdrage van 5,9 miljard euro aan de Belgische begroting in 2023 – meer dan het dubbele van wat ze aan vennootschapsbelasting zouden betalen.

De voorgestelde maatregelen gaan echter te ver. Banken dragen momenteel een aanzienlijk bedrag bij aan depositogarantiestelsels, tot 1,8 procent van het gedekte spaargeld (vergeleken met 0,8 procent of 0,5 procent in andere Europese landen). Deze bijdrage vormt een gemeenschappelijk fonds om potentiële bankfaillissementen te verzachten en biedt consumentenbescherming – een positief aspect. Dit hele bedrag gaat echter naar de staatskas en wordt gebruikt om begrotingstekorten te compenseren. Het onevenredig hoge percentage van 1,8 procent in België is uitsluitend te wijten aan budgettaire overwegingen.

Fiscale gevolgen en billijk aandeel

In 2025 zullen de banken de drempel van 6,3 miljard euro voor hun gemeenschappelijk fonds hebben bereikt, waarmee ze aan hun verplichtingen hebben voldaan. Toch wordt dit gevestigde systeem bedreigd door politieke partijen die deze inkomsten willen bestendigen tot na 2026 en ze willen omvormen tot een nieuwe belasting. Zij stellen voor om de bestaande bankenbelasting, die momenteel 1 miljard euro per jaar bedraagt, met ongeveer 50 procent te verhogen tot 1,5 miljard euro.

Deze bijdragen zijn niet gerelateerd aan bankwinsten; ze zijn uitsluitend gebaseerd op de spaartegoeden van klanten. Dit voorgestelde beleid van de coalitie zou het spaargeld van burgers en gewone retailbankactiviteiten verder belasten – een aanzienlijke last voor elke klant.

Gevolgen voor economische groei en concurrentievermogen

Bovendien is deze aanpak in tegenspraak met de huidige focus op het stimuleren van het Europese concurrentievermogen, het revitaliseren van de economie en het aantrekken van investeringen. Het verzwakken van de banksector zal zijn vermogen om onze economie te ondersteunen en de aanzienlijke investeringen te financieren die nodig zijn voor een duurzame transitie, beperken.

Met een bijkomend kapitaal van 500 miljoen euro kunnen banken jaarlijks 10 miljard euro extra aan kredieten verstrekken via hun hefboomeffect. Deze extra kredieten zijn cruciaal voor de ondersteuning van de Belgische bijdrage aan de 800 miljard euro aan jaarlijkse investeringen die nodig zijn onder het Draghi-plan om het Europese concurrentievermogen te versterken. De coalitie Arizona geeft echter de voorkeur aan het belasten van spaargelden en winsten in plaats van deze middelen te investeren in een innovatieve en duurzame economie. Dit initiatief is gericht op de banksector, maar de implicaties kunnen veel verder reiken.

Gevolgen op lange termijn voor de Belgische economie

Als dit het voorziene toekomstige overheidsbeleid is, moeten alle economische sectoren zich voorbereiden op gelijkaardige maatregelen. Een gezonde en rendabele financiële sector is de komende jaren essentieel om groene investeringen te realiseren en een duurzame transitie mogelijk te maken. Febelfin dringt bij coalitie Arizona aan op een grondige analyse van de impact van deze begrotingsmaatregelen op de Belgische banksector en bijgevolg op de hele Belgische economie. Ongerechtvaardigde en ongeziene verhogingen van de bankbijdragen verminderen het vermogen van banken om bedrijven en particulieren te ondersteunen en verzwakken hen binnen de Europese en internationale context.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!