De actiegroep Klimaatzaak vzw krijgt gelijk van het Brusselse Hof van beroep: de Belgische staat en het Vlaams en Brussels Hoofdstedelijk Gewest moeten tegen 2030 de uitstoot van broeikasgassen verminderen met 55 procent ten opzichte van 1990.

In het nieuws: De drie overheden worden verplicht om tegen 2030 de uitstoot van broeikasgassen met 55 verminderd te hebben, dit ten opzichte van 1990.

• In 2021 won de vzw Klimaatzaak een rechtszaak in eerste aanleg die het had aangespannen tegen de overheden van ons land. Volgens de vzw was het Belgisch klimaatbeleid in strijd met de mensenrechten. Ons land zou te weinig doen om broeikasgassen te verminderen.
• De rechter gaf Klimaatzaak toen dus gelijk, maar legde geen doelen op. Klimaatzaak ging in beroep.
• Nu oordeelt het hof van beroep dat er wel degelijk reductiedoelstellingen moeten komen: die 55 procent.
• Dat lijkt een onhaalbare kaart. In 2021 produceerde België 24 procent minder broeikasgassen in vergelijking met 1990. In bijna 30 jaar tijd werd minder dan de helft van de doelstelling gehaald. Nu zouden we de uitstoot dus nog met een even groot volume moeten verminderen, maar op 10 jaar tijd.

Opvallend: Het Waals Gewest doet al genoeg.

• In het vonnis van 2021 werd ook het Waals Gewest op de vingers getikt. Dat is nu niet meer nodig, oordeelt het hof van beroep.
  • Het gewest heeft al genoeg gedaan om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen, klinkt het.
• Voor België, Vlaanderen en Brussel is er dus nog werk aan de winkel. De rechtbank doet geen uitspraken over welk gewest wat moet doen. De 55 procent is een gezamenlijke doelstelling.
• De drie overheden moeten dit doel bereiken “binnen de grenzen van hun respectievelijke bevoegdheden”.
• Het is daarbij politiek niet altijd eenvoudig, met een federaal minister van Klimaat Zakia Khattabi (Ecolo) die vaak lijnrecht tegenover bevoegd Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) staat.
  • Maar aangezien er volgend jaar verkiezingen zijn, kunnen de kaarten natuurlijk anders geschud worden voor de komende 10 jaar.

Meer doen dan Europa vraagt

Uitgezoomd: De uitspraak zorgt ervoor dat België een grotere reductie op tafel moet leggen dan van het land wordt gevraagd door Europa.

• Europa vraagt van België dat die de uitstoot tegen 2030 met 47 procent terugdringt ten opzichte van 2005.
• Dat is niet alleen een kleiner percentage, door te vragen om een reductie ten opzichte van 2005 is het ook een kleinere inspanning: de uitstoot lag toen hoger.
• Verder tellen voor de Europese regelgeving grote vervuilende sectoren zoals elektriciteitsproductie en de zware industrie niet mee.

Het vervolg: de uitspraak staat morgen op de agenda.

• De verschillende kabinetten bekijken morgen hoe ze deze uitspraak nu concreet in de praktijk moeten omzetten.
• Overigens heeft het Hof van beroep nog geen uitspraak gedaan over de dwangsommen die Klimaatzaak vzw had gevraagd.

(evb)