De essentie: De staatsbon is ook populair in andere lidstaten van de Europese Unie.

• Italië heeft in juni een staatsbon, genaamd BTP Valore, gelanceerd. De staat kon zo 18 miljard euro ophalen bij de bevolking. Volgende maand volgt een tweede uitgifte.
• Portugal heeft tussen juli 2022 en juli 2023 voor 11 miljard euro meer overheidsobligaties (voor het grote publiek) uitgegeven.
• De Hongaarse spaarders hebben tijdens het tweede kwartaal via staatsobligaties de overheid bijna 3,6 miljard extra toevertrouwd in vergelijking met een jaar eerder. Het gaat hier om een stijging met 13,5 procent.
• Vorige week was het de beurt aan Griekenland. De Griekse overheidsobligatie heeft de staatskas al gespijsd met 187 miljoen euro.
• Meer en meer mensen vinden hun weg naar dergelijke beleggingen omdat die meer geld in het laatje brengen dan het spaarboekje. In ons land zagen de vier grootbanken tijdens de intekenperiode van de staatsbon zo’n 18 miljard euro wegstromen.

Niet het einde: Volgens experts zullen nog meer uitgiftes volgen.

• Het doel is tweeledig: de banken aanzetten om de spaarrentes te verhogen (met zeer matig succes in België) en tegelijkertijd het gat opvullen dat de Europese Centrale Bank (ECB) achterlaat door bijna geen obligaties meer op te kopen.
• Volgens Jean Deboutte, directeur van het Agentschap van de Schuld, zal het succes van de Belgische staatsbon “druk zetten op andere landen om het voorbeeld van België te volgen.” Dat schrijft de Financial Times.

Verschillende voordelen

De oorzaak: Naast de twee bovenvermelde doelen heeft deze operatie ook – en vooral – tot gevolg dat de staatskas wordt gevuld. De overheden kunnen dat geld gebruiken om allerhande projecten en investeringen te financieren.

• Overheden worden beschouwd als betrouwbare leners, waardoor ze gunstigere tarieven krijgen dan andere kredietnemers, zoals bedrijven.
• Overheden kunnen hun financiering diversifiëren door staatsobligaties uit te geven, die hen een andere financieringsbron bieden dan het innen van belastingen of het gebruik van kasreserves. Hierdoor kunnen ze financiële risico’s afzwakken en budgettaire stabiliteit waarborgen.
  • Vincent van Peteghem (cd&v), minister van Financiën, liet al weten dat er door het succes van de staatsbon dit jaar voor 10,4 miljard euro minder aan staatsobligaties uitgegeven hoeft te worden. 
  • Hetzelfde tafereel in Portugal: na een succesvolle uitgifte gaat de overheid bijna 9 miljard euro minder ophalen met de volgende obligatie-uitgifte aan institutionele beleggers.
• Een succesvolle uitgifte kan ook een neerwaarts effect hebben op de rente op de overheidsschulden.
  • Het Agentschap van de Schuld stelde na de uitgifte van de staatsbon vast dat het renteverschil van de OLO’s met de obligaties van landen zoals Frankrijk en Duitsland met 3 tot 4 basispunten gedaald was, als gevolg van de diversificatie van zijn financiering via de Staatsbons. Dat moet resulteren in een verlaging van de rentekosten van de in de nabije toekomst uit te geven OLO’s.
  • “Als de rente lager blijft in 2024, betekent dat ook nog eens een besparing van 15,2 miljoen euro per jaar of 152 miljoen op tien jaar“, aldus Deboutte.
• Overheden creëren een liquide markt voor hun staatsobligaties, die als benchmark kan worden gebruikt door andere leners, waaronder private bedrijven. Dit bevordert de stabiliteit en transparantie op de financiële markten.
• Een overheid die haar verplichtingen op het gebied van overheidsschuld nakomt, schept vertrouwen bij de beleggers. Dit kan buitenlandse investeerders aantrekken en de economische groei stimuleren.

Een staatsbon uitgeven, is niet zonder risico’s voor de overheid. De betaling van rente en de terugbetaling van kapitaal kunnen de staatsbegroting onder druk zetten. Indien de tekorten oplopen, bestaat de kans dat de overheid de belastingen verhoogt of minder geld spendeert. Hoewel het uitgeven van staatsobligaties een gebruikelijke manier is om overheidsactiviteiten te financieren, moeten overheden hun schuld voorzichtig en verantwoord beheren om financiële problemen op lange termijn te voorkomen.

(ns)