In het nieuws: De beurzen staan in rep en roer. Onzekerheid over de financiële sector doet veel beleggers naar de uitgang vluchten. De Europese bankindex is sinds eind vorige week met ruim 10 procent gezakt.

Analyse: Hoe moet je als spaarder omgaan met een bankencrisis?

• Laten we beginnen met goed nieuws: in tegenstelling tot het kapitaal van de beleggers, wordt het spaargeld dat je parkeert bij de banken beschermd. In Europa, en dus ook in ons land, is er een depositogarantie tot 100.000 euro per persoon en per financiële instelling (inclusief dochterondernemingen). Die bescherming geldt voor het kapitaal dat op spaar-en termijnrekeningen staat. Ook geld dat je geïnvesteerd hebt in kasbons en tak21-verzekeringen vallen onder die regeling.
  • Het Belgische garantiefonds zit overigens op een dekkingsgraad van ongeveer 1,4 procent. Vincent Van Peteghem (cd&v), minister van Financiën, wil dat de banken dat cijfer opkrikken tot 1,8 procent. De Europese Unie wil dat het garantiefonds van elke lidstaat tegen 2025 minstens 0,8 procent van de deposito’s dekt. Ons land voldoet dus ruimschoots aan die vereiste.
• Volgens Yves Leterme, die premier van België was tijdens de financiële crisis in 2008, was het depositogarantiestelsel één van de belangrijkste zaken die is voortgekomen uit die crisis. In een gesprek met The Morning Drive van Business AM benadrukte hij dat de spaarders beschermen de prioriteit van de overheid moet zijn tijdens een bankencrisis.

Spaargeld opvragen?

Bankrun vermijden: Het depositogarantiestelsel moet er onder meer voor zorgen dat spaarders vertrouwen blijven hebben in het financiële stelsel. Indien dat er niet is, dreigen ze al hun spaargeld weg te halen. En dat kan de banken in een hachelijke situatie brengen.

• Geen enkele bank kan namelijk alle spaarders uitbetalen als ze in één keer al hun spaargeld opvragen. De financiële instellingen gebruiken dat geld onder meer om woonkredieten te verstrekken. Ze hebben dus voor lange tijd geen toegang tot dat kapitaal.
• Daarom is het als spaarder geen goed idee om in crisistijden je geld weg te halen bij de banken. Dat zou de situatie nog erger kunnen maken. Bovendien wordt het kapitaal dat je thuis bewaart, niet beschermd door het depositogarantiestelsel.
• Sinds de vorige bankencrisis gelden er overigens strenge liquiditeitsregels voor de financiële instellingen. Gemiddeld hebben Europese banken 14 procent van hun vermogen in contanten bij centrale banken, leert een analyse van databureau Morningstar.

Kredietwaardigheid: Het is bovendien mogelijk om de kredietwaardigheid van je bank te controleren. Verschillende ratingbureaus, waaronder de drie bekendste S&P, Moody’s en Fitch, laten regelmatig hun licht schijnen over de financiële situatie van de instellingen. Op basis van hun vaststellingen geven ze de banken een score. Je vindt een overzicht van die ratings onder meer op Spaargids.be. Ook op de site van de banken kan je doorgaans de ratings raadplegen.

• Indien je toch twijfels hebt over de financiële situatie van jouw bank, kan je gemakkelijk de overstap maken naar een andere bank. Je kan daarbij in ons land gratis een beroep doen op de bankoverstapdienst. Je nieuwe bank zal dan onder meer je rekening bij de oude bank sluiten en schuldeisers (bv. van domiciliëringen) en terugkerende betalers informeren over je nieuwe rekeningnummer.

(evb)