De essentie: Vorig weekend vonden hevige protesten plaats in Zweden, voor de Turkse ambassade. De extreemrechtse betoger Rasmus Paludan stak een Koran in brand, wat tot een diplomatieke rel leidde.

• Paludan staat bekend als een extreemrechtse hardliner. De Deen verbrandde al talloze Korans in zijn leven, en staat ook al enkele jaren onder constante politiebegeleiding. In eigen land is hij de leider van Stram Kurs, een extreemrechtse partij, dat letterlijk “Harde Lijn” betekent. Zijn voornaamste strijdpunt is minder immigratie, en vooral minder vanuit moslimlanden: racistische statements en betogingen tegen de islam behoren bijna tot Paludans dagelijkse agenda.
• Zweden, een land dat vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel draagt, liet hem dan ook begaan, toen hij voor de Turkse ambassade wou betogen. Paludan vroeg daarvoor een vergunning aan, die hem ook gewoon werd gegeven. Voor Turkije zit hier het voornaamste probleem: de minister van Buitenlandse Zaken, Mevlüt Çavuşoğlu, gaf aan dat de Zweedse overheid boter op het hoofd heeft.
• Er is echter meer aan de hand: zo kwam Paludan niet zelf op het idee om speciaal naar Stockholm af te reizen, om daar het heilig boek van de islam te verbranden. Tegenover de Zweedse krant Dagens Nyheter gaf hij aan dat verschillende mensen hem het idee aanpraatten. Onder hen bevond zich ook Chang Frick, een Zweeds journalist. Ook die journalist is niet onomstreden.

Wie? Chang Frick is dan wel een Zweed, hij staat al jaren op de loonlijst van het Russische propagandamedium Russia Today.

• “Het was hun idee om de Koran te verbranden”, zo vertelde Paludan aan DN, verwijzend naar Frick en enkele van zijn getrouwen. Frick zou ook betaald hebben voor de demonstratievergunning, een bescheiden som van nog geen 30 euro. Exakt24, een Zweedse nieuwswebsite, schrijft dat Frick ook de vliegtickets van Paludan en enkele volgers wilde betalen, om de extreemrechtse politicus koste wat kost naar Zweden te halen. Ook zou hij financieel tussenkomen als Paludan ten gevolge van het protest een geldstraf zou krijgen.
• Frick is zelf trouwens geen onbeschreven blad: hij werkte jarenlang voor RT, een Russische televisiezender die gecontroleerd wordt door de Russische overheid. Het wordt gezien als een van de voornaamste propagandakanalen van het Kremlin, en werd na de invasie van Oekraïne dan ook uit de ether gehaald in het Westen.
• Verschillende media en organisaties haalden al aan dat RT nauwe banden onderhoudt met het Russische ministerie van Defensie en de GROe, de militaire inlichtingendienst. Lansing Institute, een Amerikaanse denktank, oppert zelfs dat Frick zelf een agent van de GROe kan zijn.
• Na zijn job bij RT, werd de Zweed hoofdredacteur van zijn eigen medium, Nyheter Idag, en verschijnt regelmatig als host op Riks, het webkanaal van de Sociaaldemocratische Partij. Volgens de denktank past dit perfect bij een GROe-agent, die in eigen land wordt opgeleid (bij RT dus), en nadien naar het buitenland wordt gestuurd. Dat Frick zelf de Russische annexatie van de Krim en de oorlogsmisdaden van Russische troepen in Syrië goedpraatte, past alvast in het plaatje van een spion.
• Frick heeft echter, los van zijn werk voor RT (en misschien de GROe), nog banden met Rusland. Zijn vriendin is van Russische afkomst, en zelf reisde hij de afgelopen jaren enkele keren af naar Moskou, waar hij de lokale verkiezingen bijwoonde en Vladimir Poetin ontmoette. Op zijn Twitteraccount zijn foto’s te zien van Frick, een tshirt met het hoofd van Poetin dragend, en een Poetin-kalender in de hand. In een reportage van The New York Times uit 2019 wordt Nyheter Idag ook gezien als één van de extreemrechtse media die het politieke debat in Zweden doen verharden.

(as)