Woensdag is de verordening digitale diensten (DSA) van kracht geworden, een baanbrekende nieuwe set EU-regels voor een veiligere onlineomgeving met grotere verantwoordingsplicht.

Onlineplatforms hebben drie maanden de tijd (tot 17 februari 2023) om het aantal actieve eindgebruikers op hun websites te melden. Op basis van die gebruikersaantallen zal de Europese Commissie dan bepalen of een platform als zeer groot onlineplatform of zeer grote onlinezoekmachine moet worden aangewezen.

Na dat aanwijzingsbesluit hebben de betrokken bedrijven nog eens vier maanden de tijd om te voldoen aan de verplichtingen op grond van de DSA.

De DSA is van toepassing op alle digitale diensten die consumenten in contact brengen met goederen, diensten of content. Met de DSA komen er uitgebreide verplichtingen voor onlineplatforms die schadelijke praktijken moeten beperken, onlinerisico’s moeten tegengaan en gebruikersrechten online beter moeten beschermen.

Alle onlineaanbieders van intermediaire diensten zullen zich moeten houden aan uitgebreide nieuwe transparantieverplichtingen die voor een sterkere verantwoordingsplicht en meer toezicht moeten zorgen, door bijvoorbeeld een nieuw mechanisme om illegale content te signaleren.

Iedere lidstaat zal een digitale-dienstencoördinator (DDC) moeten aanwijzen, die belast wordt met het toezicht. De nationale coördinatoren en de Europese Commissie zullen samenwerken via een Europese Raad voor digitale diensten. Dit EU-brede samenwerkingsmechanisme zal tussen de nationale toezichthouders en de Commissie verlopen.

Voor kleinere platforms en startups gelden een beperkter aantal verplichtingen, bijzondere ontheffingen van bepaalde regels en, wat vooral belangrijk is, zij krijgen meer juridische duidelijkheid en rechtszekerheid om overal in de EU op de interne markt actief te zijn.

Op 15 december 2020 kwam de Commissie met het voorstel voor de DSA, samen met het voorstel voor de verordening digitale markten (DMA). Dat pakket moest een omvattend raamwerk bieden voor een veiligere en eerlijkere digitale ruimte voor iedereen. De DMA is per 1 november 2022 in werking getreden.