Almaar meer economen houden voor de komende maanden rekening met het worst-case scenario van stijgende prijzen en een kwakkelende economie, kortom stagflatie. De vraag die veel bedrijven in de ban houdt: hoeveel prijsverhogingen is de klant nog bereid te slikken?
Volgens Peter Garnry, de beleggingsstrateeg van Saxo Bank, zijn er moeilijke maanden op komst voor aandelen. Vooral Europese bedrijven die rechtstreeks aan de consument verkopen, zoals luxemerken of autobouwers, gaan klappen krijgen, zo verwacht hij. De reden? De spaarbuffers bij de middenklasse raken stilaan uitgeput en de galopperende energieprijzen doen klanten twee keer nadenken over een aankoop.
“Tot dusver hebben de bedrijven de inflatie kunnen doorrekenen aan de consumenten, die nog konden teren op hun spaargeld die ze tijdens de pandemie opbouwden. Maar nu de wereldwijde energiecrisis is verergerd, zullen consumenten wellicht minder goed in staat zijn om hogere prijzen te absorberen”, schat hij in.
Bedrijven tussen twee vuren
Ook op Belgisch niveau zijn er signalen dat de economie op een keerpunt staat. Aanvankelijk hoopten veel ondernemingen nog dat de kosteninflatie tijdelijk zou zijn. Ze waren bereid even minder winst te maken om hun prijzen ongewijzigd te laten, zo bleek in de lente uit onderzoek van de Nationale Bank.
Maar nu de inflatie veel langer dan verwacht een issue blijft, zijn ze tussen twee vuren beland: ze zien hun eigen energiefactuur de hoogte ingaan, waardoor een stijging van de verkoopprijzen noodzakelijk wordt om grote verliezen te vermijden. Alleen: gaat de klant, die zelf met gelijkaardige problemen worstelt, dan niet afhaken? En hoe gaan de (internationale) concurrenten reageren? Het zijn vragen die veel directiekamers dezer dagen bezighoudt.
“Ondernemers kijken bang naar de volgende maanden”, zegt ondernemersorganisatie Unizo. “Vele kmo’s kunnen of durven de kosten niet (volledig) doorrekenen uit angst om klanten te verliezen. De pil is vooral bitter voor kmo-bedrijven die een grote energievraag hebben, zoals de voedingssector, supermarkten, de horeca en de nijverheid.”
Ondernemingen stellen hun groeiplannen neerwaarts bij en denken er zelfs aan delen van de productie stil te leggen als de energieprijzen verder oplopen, zo bleek uit een enquête van werkgeverskoepel Voka.
Economische motoren vallen stil
Twee belangrijke componenten van de economische vraagzijde, de consumentenbestedingen en de bedrijfsinvesteringen, dreigen zo op een laag pitje komen te staan in België en elders in de eurozone.
“Nu het consumentenvertrouwen op een zeer laag niveau schommelt, is de kans klein dat huishoudens hun spaargeld zullen aanspreken om hun consumptieve uitgaven te ondersteunen. En aangezien ook bedrijven door de energieschok worden getroffen, verwachten wij voor de komende kwartalen een terugval van de bedrijfsinvesteringen”, schrijft ING-econoom Peter Vanden Houte.
Het eindresultaat is in een woord samen te vatten: recessie.
(as)
