De Britse economie bevindt zich al in een recessie en stevent af op een periode van aanhoudend lage groei, hoge werkloosheid en galopperende prijzen. Dat zijn de ontnuchterende conclusies van een gerenommeerde Britse denktank. De crisis wat de kosten voor levensonderhoud betreft, heeft intussen verwoestende gevolgen voor de huishoudens in het VK.

In een sombere evaluatie van het National Institute of Economic and Social Research wordt geraamd dat het gemiddeld reëel besteedbaar inkomen van huishoudens dit jaar met een ongekende 2,5 procent zal dalen. Hierover berichten zowel Bloomberg als The Independent.

• Tot 2026 zou het reëel besteedbaar inkomen maar liefst 7 procent onder het niveau van vóór de coronacrisis zal blijven.
• Ongeveer 3 tot 5 procent van deze schok zal komen door Brexit, 1 tot 3 procent door stijgingen van de energieprijzen en de rest door het regeringsbeleid, klinkt het.
• Meer dan 2,5 miljoen gezinnen zullen hun spaargeld volledig opgebruiken door de stijgende kosten voor levensonderhoud. Dat betekent dat één op de vijf Britse huishoudens tegen 2024 geen spaargeld meer zal hebben.
• Het instituut zegt ook dat het aantal huishoudens dat van loonstrook tot loonstrook leeft, bijna zal verdubbelen van 3,9 miljoen tot 6,8 miljoen – of 25 procent – in 2024.

“Betrekkelijk ondiepe recessie”

Daarnaast zou het Britse bruto binnenlands product (bbp) in het derde en vierde kwartaal van dit jaar, en in de eerste drie maanden van volgend jaar, krimpen.

• Het rapport waarschuwt voor een “technische recessie van drie kwartalen, maar een betrekkelijk ondiepe recessie”.
• De analisten stellen in het rapport echter ook dat er een “toegenomen kans op een diepere recessie” is.

Nachtmerrie van economen

Nog volgens het rapport is de dreiging van stagflatie, een nachtmerrie van economen, voor het eerst sinds de jaren 1970 terug.

• “De Britse economie stevent af op een periode van stagflatie, waarbij hoge inflatie en een recessie de economie tegelijkertijd treffen”, zegt professor Stephen Millard, adjunct-directeur macro-economie van het NIESR.
• Van stagflatie is sprake wanneer een economie te kampen heeft met een trage groei, hoge werkloosheid en stijgende prijzen.
  • Overigens wezen eind juni ook de barometers van de eurozone in de richting van stagflatie: in de tweede jaarhelft zou de Europese economie in dit slechtst mogelijke scenario verzeilen.

Uit het rapport blijkt nog dat de inflatie rond de laatste drie maanden van dit jaar een hoogtepunt zal bereiken.

• De inflatie van de consumentenprijsindex zal oplopen tot bijna 11 procent, maar tegen eind 2023 weer dalen tot 3 procent.

Uitkering verhogen

Millard roept de Bank of England, de Britse centrale bank, op om te proberen de inflatie onder controle te krijgen; daarvoor zal waarschijnlijk een rente van 3 procent nodig zijn. Ook vraagt hij de nieuwe premier om de door de financiële crisis getroffen huishoudens te steunen.

Zo stelt hij voor om de universal credit payment, een soort algemene kredietuitkering, vanaf oktober gedurende ten minste een half jaar met 25 pond per week te verhogen, wat ongeveer 1,4 miljard pond zou kosten, en ook om voor 11 miljoen huishoudens met een laag inkomen de steun voor energierekeningen te verhogen van 400 tot 600 pond, wat 2,2 miljard pond zou kosten.

(fjc)