De Zwitserse neutraliteit maakt al sinds 1815 deel uit van het buitenlands beleid van het land. Sinds het verdrag van Parijs, dat tot stand kwam na de Slag bij Waterloo, nam Zwitserland aan geen enkel gewapend conflict deel. Nu de Russische dreiging voor het Westen toch reëel lijkt, zou het land die neutraliteit wel eens kunnen opgeven, of ‘anders interpreteren’.

Het Zwitserse ministerie van Defensie werkt namelijk aan een rapport, waarin wordt nagedacht over gezamenlijke militaire oefeningen met NAVO-landen en het aanvullen van de munitievoorraden. Dat vertelde Paelvi Pulli, hoofd van het veiligheidsbeleid van het ministerie, aan persagentschap Reuters.

Interpretatie

De ontwerptekst is binnen het land echt revolutionair: nog nooit eerder werd zo concreet geschreven dat het land zou kunnen afstappen van de neutraliteitsstatus. “Uiteindelijk kan er een wijziging zijn in hoe we de neutraliteit interpreteren”, zei Pulli in een interview. Ook de minister van Defensie zelf, Viola Amherd, besprak al een nauwere samenwerking met de NAVO tijdens haar bezoek aan Washington DC. Ze gaf mee dat het vooral om samenwerking gaat, maar dat Zwitserland geen lid zou worden.

In een uitgebreid interview gaf Paelvi Pulli meer uitleg bij de Zwitserse neutraliteit: “De neutraliteit, die Zwitserland uit het gewoel van de twee wereldoorlogen hield, was geen doel op zichzelf, maar was bedoeld om de Zwitserse veiligheid te garanderen.”

Toch neutraal?

Het rapport, dat bedoeld is om de veiligheidsstrategie voor Zwitserland te bepalen, levert echter verschillende opties aan. Zo kan Zwitserland nog steeds neutraal blijven, maar wel op regelmatige basis overleggen met de bevelhebbers en politici van NAVO-lidstaten. Ook de toetreding tot de NAVO behoort tot de opties, maar volgens Pulli maakt dit voorstel weinig kans in het land.

Verwacht wordt dat het rapport tegen september klaar is, waarna de Zwitserse federale regering het kan inkijken. Nadien krijgt het parlement de kans erover in debat te gaan, en kan het rapport eventueel verwerkt in het buitenlandbeleid van Zwitserland.

Naast het intern rapport, werd het Zwitserse ministerie van Defensie ook mee aan een studie van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Die studie moet het bredere plaatje in kaart brengen: het aannemen van sancties (tegen bijvoorbeeld Rusland), wapens, munitie en de relatie met de NAVO, met nog steeds de neutraliteit als uitgangspunt.