God mag alles, van de gelovigen althans. Als Elon Musk beslist om Twitter te kopen, dan is dat een goed idee omdat het ‘Elon’ is. We aanvaarden alles van hem. Sinds enkele weken staat hij echter verrassend sterk onder druk. Bovendien ontluiken heel wat twijfels rond de deal. Is Twitter misschien wel die brug te ver?
Elon is de Homo Zeus
‘Elon’ is de oppergod – als je bij je voornaam wordt genoemd heb je het echt gemaakt—met zijn 83 miljoen Twitter-volgers, letterlijk volgers, die alles wat hij doet geweldig vinden.
Het is niet altijd gemakkelijk om God te zijn. Het vergt doorzettingsvermogen, in het geval van Elon Musk betekent dit heel veel hard werk. Volgens zijn eigen schatting ongeveer 100 uur per week.
Bovendien moet je kunnen leven met de kennis dat niet iedereen je direct begrijpt, omdat je zoveel slimmer bent dan het gewone volk. Hij heeft in zijn fabriek een school voor zijn kinderen en de kinderen van zijn naaste medewerkers opgericht, met een eigen leerplan dat erop gericht is om überkinderen op te voeden.
Een grote groep volgers
Maar je krijgt er wel wat voor terug. Rond een God ontstaat altijd een cult, een groep van volgers die alles wat het opperwezen zegt, voor waar aannemen. In de Middeleeuwen was God een religieus wezen, vandaag adoreren we entrepreneurs, nu het Christendom steeds meer terrein verliest.
Het gevaar is echter dat je begint te geloven in de mythe dat je alles kan oplossen. Toppers die een onwaarschijnlijk parcours lopen, geloven zo sterk in hun eigen kunnen dat ze blind zijn voor hun gebreken. Manfred Kets De Vries, professor leiderschap aan Insead, noemt dit narcistische leiders.
Elon is nu al eigenaar van Twitter
Alles wat Musk tot op heden aanraakte, veranderde in goud -en dat is nog zacht uitgedrukt. Tesla, Space X, Solar City, Neuralink, allemaal schoten in de roos. En dan viel zijn oog op zijn favoriete speeltje: Twitter, een vergaarbak van slogans en meningen waar een beperkte groep influencers het hele opinielandschap domineert. Hij is daarin de ‘walvis’, de twitteraar hors norme, die met voorsprong de grootste impact heeft. Elke tweet die hij schrijft, genereert een schokgolf, gaande van het omhoog praten van een cryptomunt tot het ‘hypen’ van zijn eigen bedrijven.
Zijn invloed groeit nog elke dag. Sinds zijn bod op Twitter werd geformaliseerd, zijn zeven van zijn acht meest populaire tweets ooit verschenen. Zijn tweet over Coca-Cola was zelfs de 2de meest ‘gelikete’ tweet in de geschiedenis van Twitter. Je zou voor minder fier zijn op jezelf.
Eigenlijk is hij al virtueel eigenaar van Twitter, maar nu wil hij het ook echt hebben, een droom die hij al lang koestert als je onderstaande tweet uit 2017 ziet.
De vraag van 44 miljard
De vraag van 44 miljard dollar – dat is het bod dat hij deed op alle aandelen- die hij moet beantwoorden is of het wel een goed idee is om dit bedrijf te bezitten. Honderden columns zijn al geschreven over zijn overname van Twitter. Voorstanders zeggen dat hij de democratie waarborgt en nu eindelijk alle meningen een plaats zullen krijgen. Tegenstanders, op basis van zeer rationele argumenten, beweren het tegenovergestelde. Alles wijst er op dat hij de geschikte baas is van Tesla maar niet noodzakelijk de ideale leider voor Twitter.
Musk een vat vol contradicties en soms hypocrisie
Twitter is meer dan een economisch bedrijf. Het is een deel van de vierde macht en opereert volgens andere criteria met andere normen en met een minimum aan conventies. En aan conventies veegt Musk graag zijn broek, hoewel hij slim genoeg is om af en toe mee te spelen. Als het hem past.
Hij haat de overheid maar is de grootste ontvanger van subsidies geweest voor zijn autobedrijf. Hij houdt van disruptieve crypto maar is de grootste dollarmiljardair. Hij is de grootste voorstander van ‘maximal free speech’, maar zijn eigen werknemers worden de mond gesnoerd als ze een boekje opendoen over de gang van zaken in zijn fabrieken.
Musk is het toonvoorbeeld voor elke ondernemer
Er is niets mis met rolmodellen. Musk is een toonbeeld van entrepreneurialisme van het allerhoogste niveau. Tesla is een straf verhaal, Solar City is een mooie extra maar Space X slaat echt alles. Hoe hij de ruimtevaart door elkaar heeft geschud, is van een nooit gezien niveau.
Jonge ondernemers, maar ook traag bewegende, grote bedrijven kunnen van hem en zijn onwaarschijnlijk parcours heel wat opsteken. Musk is een industrieel genie, zonder enige twijfel. Iemand die zijn gelijke niet kent.
Maar niet de redder van de democratie
Musk is echter, met alle respect, niet Franklin D. Roosevelt, Marcus Aurelius, laat staan Nelson Mandela, Martin Luther King of Mahatma Gandhi. Hij is simpelweg – wat natuurlijk heel straf is – de grootste industrieel die er ooit is geweest. Iemand waar figuren als Henry Ford tegen verbleken. Hij heeft de ongelooflijke gave om naar een tot op heden onoplosbaar probleem te kijken en daar een oplossing voor te bedenken op basis van de bestaande technologieën. Tot daar zijn plaats in de geschiedenis. Hij is geen uitvinder zoals Thomas Edison of zijn grote idool Nikola Tesla.
Zoals alle mensen met veel geld wil hij een wereldverbeteraar zijn en hij meent dat Twitter kopen “een serieuze stap is richting de ideale wereld”, zoals Jan Jaap van der Wal placht te zeggen.
Nee,de haat zal niet afnemen als iedereen echt alles mag zeggen. Waar hij wel zal in slagen is Twitter rendabel krijgen. Maar hij zal netelige kwesties – Mogen ‘anti-vaxxers’ een platform hebben? Mogen de Russen hun eigen waarheid propageren? Of mag Trump oproepen tot een opstand tegen het eigen parlement? – niet kunnen oplossen.
Die vragen zal hij niet kunnen beantwoorden zonder tegen onmogelijke ethische dilemma’s op te lopen. Zijn dogma van ‘absolute free speech’ zal snel een probleem vormen. Om nog te zwijgen van belangenconflicten die kunnen optreden.
Maar dat doet er voorlopig allemaal niet toe. De realiteit is dat zijn volgers hem in alles steunen. Hij is immers Elon Musk, de übermensch die alles kan en dan ook alles mag.
Zoals Trump – en gelijk had ie – zei. “Als ik morgen iemand zou doodschieten op 5th Avenue in New York, zou ik geen stem verliezen”.
Dat zou toch tot nadenken moeten stemmen voor we goeroes als Musk blindelings volgen. Zeker als je ziet dat je er ook heel veel geld mee kan verliezen. Wie zijn advies rond Dogecoin heeft gevolgd is nu platzak.
De kost van de ontbinding van het contract? 1 miljard dollar
Dat belet niet dat het gevaarlijk is tegen ‘Elon’ te wedden. Alleen wordt het met de dag onduidelijker wat hij met Twitter finaal zal winnen- hij is al de ‘Tweeteraar in Chief’– , laat staan of de aankoop nog economisch haalbaar is. Sinds zijn aankondiging om Twitter te kopen, heeft Tesla een dreun gekregen en is ook het aandeel Twitter in elkaar gezakt. En zoals nu bekend werd begint hij er zelf heel hard aan te twijfelen. De koers is nu helemaal doorgezakt.
De ontbindingsfee van het contract is 1 miljard dollar. Benieuwd of die clausule toch nog zal gebruikt worden, een reëel scenario volgens Vanity Fair. Met Musk weet je maar nooit.
De auteur Xavier Verellen is CEO van de scale up QelviQ, met kantoren in Antwerpen en New York. QelviQ is een Internet Of Things bedrijf dat een persoonlijke sommelier op de markt brengt www.qelviq.com
Disclaimer: Als eigenaar en gebruiker van een van de eerste Tesla’s sinds februari 2014 , blijf ik wel zijn grootste fan als het gaat om zijn industrieel genie.