Voor het eerst is het bedrag dat wereldwijd wordt geïnvesteerd in defensie, opgelopen tot meer dan 2.000 miljard – of 2 biljoen – dollar. Om precies te zijn gaven de verschillende landen in 2021 in totaal 2.113 miljard dollar uit aan hun leger, wat een reële stijging van 0,7 procent is ten opzichte van het jaar daarvoor. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd rapport van het Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI), dat werd opgepikt door het persagentschap Bloomberg.
Militaire uitgaven ronden wereldwijd voor het eerst kaap van 2.000 miljard dollar; Russische oorlogsdreiging hierin grote factor
Waarom is dit belangrijk?
In de nasleep van de grootschalige Russische invasie van Oekraïne hebben verschillende Europese regeringen een herziening van hun defensiebudget beloofd om de capaciteiten van hun strijdkrachten te vergroten.Na een korte periode van dalende militaire budgetten tussen 2011 en 2014 zijn de uitgaven volgens de gegevens van het SIPRI al zeven jaar op rij gestegen. Wereldwijd werd nu nog nooit zoveel uitgegeven aan defensie.
- De Europese defensie-uitgaven vorig jaar waren goed voor 20 procent van het globale totaal.
- De VS investeert veruit het grootste bedrag in defensie: zo ging er maar liefst 801 miljard dollar naar de Amerikaanse strijdkrachten in 2021, volgens SIPRI. In het afgelopen decennium waren de militaire uitgaven van de VS goed voor maar liefst 39 procent van de wereldwijde budgetten.
- Het aandeel van het defensiebudget van China, ’s werelds op een na grootste, wordt geschat op 14 procent.
Rusland
Het ziet ernaar uit dat de bedragen alleen maar zullen oplopen “naarmate de Europese landen hun strijdkrachten versterken als reactie op de Russische invasie van Oekraïne”, oppert Bloomberg.
Zo hebben verschillende Europese landen toegezegd hun defensiebudgetten te verhogen. Zowel het tot pacifisme genoopte Duitsland (dat 100 miljard euro gaat pompen in z’n leger) als het van nature vreedzame Zweden (dat liet weten zijn jaarlijkse militaire bestedingen met 4 miljard euro te verhogen) trekken met deze belofte de aandacht. Modernisering en verbetering van hun wapensystemen zou daarbij een hoofdprioriteit zijn. Dat zegt Lucie Beraud-Sudreau, datadirecteur bij het SIPRI, aan Bloomberg.
De opleving zou overigens al sinds 2015 deels aangewakkerd zijn door hogere Europese uitgaven in Europa. Met name de Russische annexatie van de Krim in 2014 zou aan de shift ten grondslag liggen.
“Europa kende al (…) een stijgende trend, en deze trend zal versnellen en intensiveren”, laat Beraud-Sudreau optekenen. “Gewoonlijk gaat verandering langzaam, totdat je in een crisis zit en dan gebeurt er echt iets. Ik denk dat we daar nu zijn.”
De meeste EU-landen behoren overigens tot het militaire bondgenootschap NAVO. Dat hanteert twee richtcijfers voor zijn leden, die – tot eerdere ergernis van voormalig VS-president Donald Trump – door veel Europese landen echter niet nageleefd werden:
- een defensiebudget van minstens 2 procent van hun bruto binnenlands product (bbp).
- minstens 20 procent van de uitgaven toewijzen aan nieuw materiaal en onderzoek en ontwikkeling (O&O).
O&O
Een behoefte aan wapens is niet de enige tekortkoming die door de Russische invasie in Oekraïne aan het licht komt.
“Je ziet dat veel van de uitdagingen van de Russische strijdkrachten te maken hebben met zaken als logistiek, brandstof, banden en veilige communicatie”, werpt SIPRI-onderzoeker Alexandra Marksteiner op. “De aankoop van die dingen is misschien minder zichtbaar, maar de situatie in Oekraïne heeft externe waarnemers laten zien hoe belangrijk dat is om oorlog te voeren.”
Terwijl de wapenaankopen van de VS zijn gedaald, gaat er meer kapitaal richting onderzoek & ontwikkeling (O&O). Dat suggereert dat de VS zich meer richt op technologieën van de volgende generatie, betoogt Marksteiner.
(mah)
