Na de inflatie, die tijdelijk was tot ze dat niet meer was, en de ondertussen notoire foute voorspellingen inzake die inflatie, scoort de ECB, met haar besluit om de rente in volle bankencrisis toch met 50 basispunten te verhogen, een zoveelste own-goal.
Sinds de wereldwijde financiële crisis van 2008 heeft de ECB 5.000 miljard euro in de markt gepompt. Dit betekent dat de hoeveelheid geld van centrale banken in de eurozone sinds 2008 meer dan verzesvoudigd is. Het leeuwendeel van dit geld leverde economische meerwaarde, noch extra omzet, noch extra winst op.
Ook toen dat al lang niet meer nodig was, lieten Lagarde en co de drukpers onverminderd verder draaien. De waardevermindering van geld deed uiteindelijk de inflatie exploderen. Die inflatie kon vervolgens enkel getemd worden door de rente te verhogen.
Stijgende rente kan economische groei volledig afremmen
Maar een hogere rente dempt de vraag naar goederen in de economie. Of een investering de moeite waard is, hangt af van het rendement dat bedrijven in de toekomst verwachten – en van de rente op het gebruikte geleende kapitaal.
Stijgende rentevoeten vertragen dus de investeringsactiviteit van bedrijven – en kunnen, als de centrale bank doorschiet, ook de economische groei volledig afremmen.
Hogere financieringskosten treffen vooral de vastgoedsector
- Voor huizenbouwers, vastgoedinvesteerders en projectontwikkelaars – meer dan 75.000 ondernemingen in België, met 200.000 werknemers en 50.000 zelfstandigen – staan de financieringskosten centraal. De rentegevoelige vastgoedsector heeft het moeilijk. Vele nieuwbouwprojecten voor 2023 lopen vertraging op of worden geannuleerd.
- Maar de problemen beperken zich niet tot de bouwsector. Het aantal faillissementen onder EU-bedrijven is in het vierde kwartaal van 2022 aanzienlijk gestegen en bereikte het hoogste niveau sinds het begin van de gegevensverzameling in 2015, zo blijkt uit gegevens van Eurostat.
- Ook 3 op de 10 KMO-ondernemers zitten op hun tandvlees en zijn door hun reserves heen. Ze zullen bijkomende economische schokken niet kunnen dragen, zegt UNIZO.
Een parfum van 2011
Dit alles heeft een parfum van 2011. Toen de ECB van Jean-Claude Trichet de rente tweemaal verhoogde, net toen de naschokken van de wereldwijde financiële crisis op Europa afkwamen, leidde dat rechtstreeks tot een schuldencrisis in de eurozone zelf.
Met de renteverhoging van vandaag bewijst de ECB opnieuw dat ze weinig voeling heeft met wat er in de echte economie aan de gang is en de gijzelaar is geworden van haar eigen wanbeleid.
Men kan zich dus afvragen hoe wereldvreemd onze beleidsmakers werkelijk zijn. In zijn boek ‘Skin in the Game” vat auteur, wetenschapper en voormalig derivatenhandelaar Nassim Nicholas Taleb de huidige situatie als volgt samen:
“De vloek van de moderniteit is dat we steeds meer bevolkt worden door een klasse van mensen die beter is in uitleggen dan begrijpen, of beter in uitleggen dan in doen.“