Terwijl het Westen worstelt met stijgende inflatiecijfers, sleurt China de globale markten weldra mee de dieperik in met zijn economische problemen.
Centrale banken over bijna de hele wereld breken zich momenteel het hoofd over een toelopende energiecrisis, dramatische inflatiecijfers en de impact van renteverhogingen op de economie. Enkel de People’s Bank of China verlaagde onverwacht zijn belangrijkste rente. Dit deed het om zijn economie meer zuurstof te geven. Want de economische vooruitzichten van China zien er steeds ongunstiger uit. En dat kan wel eens een forse impact op de rest van de wereld hebben.
Volgens Financial Times-journalist Megan Greene worstelt China namelijk met drie belangrijke risicofactoren die zijn economie fors doen krimpen. Vanwege China’s centrale rol in de globale toeleverketen van producten en enorme markt voor buitenlandse goederen en diensten, dient het Westen aandacht te besteden aan deze problemen. Een krimpende Chinese economie kan namelijk een globale recessie triggeren.
1. China zit met enorme schulden opgezadeld
Bijna elk land ter wereld moet het hoofd bieden aan schulden. Het probleem van Peking is dat het zwaartepunt van de schuld zich momenteel in zijn vastgoedsector bevindt. Volgens onderzoeksbureau TS Lombard zou die schuld zeker 20 tot 30 procent van het bbp uitmaken, maar liefst 70 procent van alle vermogen van huishoudens, 60 procent van alle inkomsten van lokale overheden en 40 procent van de vermogens die banken te leen hebben gegeven. Vastgoedtitaan Evergrande zou bijvoorbeeld een schuldenberg van 300 miljard dollar moeten verwerken.
De enorme bouwwoede van China was lange tijd de trouwe motor achter de duizelingwekkende groei van zijn economie. Dat dus al meer dan 30 Chinese vastgoedbedrijven in gebreke zijn gesteld door internationale schuldeisers, is zorgwekkend.
Huizenprijzen in China zijn inmiddels de afgelopen 11 maanden op rij gezakt. Ondertussen weigeren verontwaardigde kopers van vastgoed hun hypotheek te betalen aan de vastgoedbedrijven die niet meer in staat zijn het verkochte product af te werken. Dat leidde de afgelopen maanden al verschillende keren tot publieke onrust in China, een land waar de overheid interne harmonie als het ultieme streefdoel ziet.
Pekings reactie bestond er tot dusver uit om de rente te verlagen en enorme fiscale stimuli los te laten op zijn economie in de hoop dat vastgoedontwikkelaars zo opnieuw liquiditeit kunnen vrijmaken. Volgens Greene zal dit echter niet voldoende zijn. “De geldhoeveelheid is in juli toegenomen, maar de kredietverlening is sterk vertraagd, wat erop wijst dat China in een liquiditeitsval zit. Banken worden onder druk gezet om leningen te verstrekken, terwijl de vraag naar leningen sterk is gedaald. De fiscale maatregelen ter ondersteuning van de infrastructuuruitgaven zullen de malaise in de vastgoedsector waarschijnlijk niet kunnen compenseren”, meent de analist.
2. “Zero COVID” verziekt de industrie
Het schuldenprobleem wordt alleen maar verergerd door de manier waarop China op dit moment bestuurd wordt. Volledige industriezones en miljoenensteden kunnen op elk ogenblik in een redelijk stevige lockdown geduwd worden wanneer een besmetting ontdekt wordt. Het virus zou zich inmiddels in alle 31 provincies op het vasteland van China bevinden. Volgens investeringsbank Morgan Stanley zou zeker 13 procent van het kapitaal dat het Chinese bbp genereert op dit moment in lockdown zitten.
Vastgoedbedrijven zullen de verkochte gebouwen en infrastructuurprojecten nooit kunnen afwerken wanneer een stad zich verschillende dagen of weken in een lockdown bevindt. Zolang China er niet in slaagt om een groter deel van zijn oudere bevolking te vaccineren, zal de overgang naar soepelere COVID-maatregelen wellicht onbespreekbaar blijven voor Peking. Het land riskeert zeker 1,5 miljard doden als het de huidige maatregelen opgeeft.
3. China heeft een waterprobleem
Bovenop al die complicaties, brengt het droge weer een extra risico met zich mee. De Yangtze-rivier, ofwel de Blauwe Rivier, noteert de afgelopen dagen zijn laagste waterpeil sinds 1865. De rivier geldt als de belangrijkste waterweg van het land, en zeker een derde van de bevolking van China woont in zijn stroomgebied.
Dat de Chinese rivieren bijna droog staan, nekt de lokale industrie. Zeker 90 procent van China’s stroomvoorziening snakt naar forse watervoorraden om te functioneren. Fabrieken moesten de afgelopen weken noodgedwongen hun activiteiten staken om black-outs te voorkomen. Dat veroorzaakte een volgende klap voor de gezondheid van globale toeleverketens. Multinationals zoals Apple beginnen stilaan delen van hun productie naar landen zoals Vietnam te verhuizen.
Dan is er ook nog de impact van de droogte op de voedselvoorziening van China, dat al lang doorheeft dat het massaal voedsel moet hamsteren. “Aangezien zes van de door droogte getroffen gebieden vorig jaar goed waren voor ongeveer de helft van China’s rijstproductie, zullen de gevolgen voor de voedselvoorziening aanzienlijk zijn”, werpt Greene op.
Conclusie: De stimulus- en kredietmaatregelen vertragen enkel het onvermijdelijke, denkt Greene. COVID zal niet weggaan en wellicht in de komende winter opnieuw zich verspreiden. Droogtes zullen door de klimaatcrisis steeds vaker opduiken en de Chinese economie schokken. Het lijkt steeds waarschijnlijker dat China de rest van de wereld zal meesleuren in een globale recessie.
(bg)
