Weinig gevoelens zijn pijnlijker dan spijt, maar volgens wetenschappelijke onderzoekers heeft deze negatieve emotie ook positieve aspecten. Spijt kan waardevol zijn omdat we er lessen uit kunnen trekken. Daarnaast kan je volgens de psychologen Streep en Bernstein mits enkele eenvoudige regels de pijn van spijt tot een minimum herleiden.
Mensen hebben veruit het meeste spijt over gemiste kansen – vooral met betrekking tot hun onderwijs, hun carrière, hun relaties en hun ouderschap. De meesten onder ons betreuren op het eind van ons leven dus niet zozeer de dingen die we verkeerd hebben gedaan, maar eerder de dingen die we wel hadden willen doen, maar om de één of andere reden nooit hebben gedaan.
De reden waarom zaken die we niet doen ons na verloop van tijd zo veel smart kunnen opleveren, vinden we bij ons psychologisch immuunsysteem. Dat immuunsysteem geeft ons de neiging om elke gemaakte beslissing te rationaliseren. Dit door ons te concentreren op de positieve aspecten van de beslissing en, in het geval van een slechte afloop, er lessen uit proberen te putten.
Als er echter geen ervaring is om uit te leren en geen beslissing om te rationaliseren, dan treedt dit mechanisme niet in werking. Bovendien is de belangrijkste reden waarom we dingen niét doen bijna altijd angst en verwatert zulke irrationele angst na verloop van tijd. Eenmaal we onze angst helemaal zijn vergeten, blijft enkel nog de herinnering aan de gemiste kans over en stijgt onze frustratie.
Streep en Bernstein leiden uit de wetenschappelijke literatuur over spijt enkele concrete tips af om het te overwinnen en het in de toekomst te vermijden.
Kom spijt te boven door jezelf deze twee vragen te stellen:
-
Wat kan ik hieruit leren? Contrasteer de realiteit met je ideale afloop en trek hier een les uit over hoe je het de volgende keer anders kan aanpakken.
-
Hoe had het nog erger gekund? Denk na over hoe het nog slechter had kunnen uitdraaien en zet je teleurstelling om in dankbaarheid.
En vermijd spijt in de toekomst door deze eenvoudige regel te volgen:
-
Just do it. Wees moedig, durf risico’s nemen en grijp elke opportuniteit aan met beide handen. Je toekomstige zelf zal je bedanken – of je slechte beslissingen rationaliseren!