Dinsdagavond vond een zware explosie plaats bij het Al-Ahli-ziekenhuis in Gaza. Hamas was snel om de schuld op Israël te steken, en meer dan 500 burgerdoden te claimen. Nu steeds meer bewijs opduikt, lijkt dat verhaal steeds minder te stroken met de werkelijkheid.

De trieste balans: Een zware explosie bij een ziekenhuis in Gaza, mogelijks veroorzaakt door een raketaanval, zet het al scherpe Midden-Oosten nog wat meer op scherp.

• Forse koppen op zowat elke nieuwswebsite gisteren, waaruit moest blijken dat een Israëlische raketaanval op het Al Ahli-ziekenhuis in Gaza meer dan 500 doden had veroorzaakt. Alleen, de enige informatiebron die daarvoor gehanteerd werd, was het ministerie van Volksgezondheid in Gaza, dat gestuurd wordt door Hamas. De waarheid is in oorlogstijden het eerste dat sneuvelt, maar de schade was er toegebracht.
• Als reactie op het drama kwam nagenoeg het volledige Midden-Oosten op straat: in Jordanië, Turkije, Libanon, de Westelijke Jordaanoever, maar ook in enkele Noord-Afrikaanse landen, vonden forse betogingen plaats rond enkele westerse ambassades. Leuzen als “Dood aan Israël” en “Dood aan de VS”, vlaggen van Hezbollah en stenen vlogen door de lucht. De leiders van Arabische staten reageerden ook meteen fors, in de richting van Israël dan.

Vraagtekens

De essentie: Doorheen de avond en ochtend kwamen beelden vrij, en reacties vanuit Israël.

• Dat ontkent alle betrokkenheid, en wijst zelf in de richting van Palestijnse terreurgroeperingen: op een beeld valt te zien hoe vanuit Gaza een raket wordt afgeschoten, deze in de lucht uiteenspat (door een ongeluk of onderschepping) en delen ervan op het ziekenhuis vallen.
• Beelden van vanochtend tonen vervolgens de parking van het ziekenhuis, met enkele uitgebrande auto’s, en geen enkel zwaar beschadigd gebouw of inslagkrater. Daarmee kan ook meteen een fors vraagteken worden geplaatst bij het aantal doden dat viel bij de explosie.
• Die piste lijkt ook voor de Amerikanen het meeste steek te houden. Bijna onmiddelijk na touchdown van Amerikaans president Joe Biden op de luchthaven van Tel Aviv, wees hij naar de Palestijnse groeperingen. “Op basis van wat ik heb gezien, is het gedaan door het andere team, niet jullie”, zo reageerde hij toen de vraag werd gesteld wie volgens hem verantwoordelijk was voor het incident.

De reacties: Het incident zorgt al meteen voor nieuw vuur in de Europese oven, waar twee kemphanen tegenover elkaar in de ring staan. 

• “We kregen deze informatie tijdens de virtuele meeting met EU-leiders. De aanval lijkt bevestigd. Een aanval tegen civiele infrastructuur is niet in lijn met internationaal recht”, zo verkondigde Charles Michel, voorzitter van de Europese raad, gisterenavond fors. In zijn bericht op X nadien riep hij de strijdende partijen ook op “om onmiddelijk toegang te verlenen aan humanitaire hulp in de Gazastrook”.
• Met die laatste zin lijkt hij het wedstrijdje ‘wie heeft nu de meeste macht?’ te hebben gewonnen tegen Ursula von der Leyen. Na haar bezoek aan Israël sprak zij haar volledige steun uit voor de aanpak van het conflict, waarbij geen enkel woord werd gerept over de situatie van de Palestijnen in de Gazastrook.
• Daarbij trad ze meteen ook uit haar rol: als Europese Commissievoorzitter heeft ze helemaal het mandaat niet om de steun in naam van alle EU-lidstaten uit te spreken: die rol is toebedeeld voor de landen zelf, of Europa’s buitenlandchef Josep Borrell.

Schaamrood op de wangen

De reactie: Michel riep gisteren de regeringsleiders van de lidstaten samen, om een positie te bepalen in dit conflict.

• Dat was nodig, na het intern gesteggel van de afgelopen week, maar lijkt terwijl vooral een move om VDL het schaamrood op de wangen te bezorgen. En weinig verrassend legt de Unie nu ook meer aandacht op het Palestijnse leed: dit lijkt momenteel de enige weg richting verzoening, en de manier om de relaties tussen Europa en het Globale Zuiden niet op te blazen.
• Opvallend is wel dat von der Leyen in haar reactie op de explosie bij het ziekenhuis het zinnetje over humanitaire hulp wegliet: “Ik ben betreurd om de aanval op het Al-Ahli-ziekenhuis en het grote aantal doden. Er is geen excuus om een ziekenhuis vol medisch personeel en burgers te raken. Alle feiten moeten worden vastgesteld en de daders verantwoordelijk gehouden”, plaatste ze op X. In haar speech voor het Europese parlement vanmorgen legde ze ook fors de nadruk op “de terreur van Hamas die Israël en Palestina in een nieuwe spiraal van geweld duwde.” 
• En ook vanuit België reageert men op het incident. Minister van Buitenlandse Zaken Hadja Lahbib (MR) pakte het zeer genuanceerd aan, met de nodige terughoudendheid over de door Hamas verspreide feiten: “Burgers mogen geen doelwit zijn, noch als gijzelaar of schild gebruikt worden”, waarmee ze beide kanten een tik op de vingers geeft. Minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter (Groen), gynaecologe van opleiding, spreekt wel over een luchtaanval, maar is verder duidelijk: ”Niets legitimeert dit bloedvergieten. EU moet onmiddellijk oproepen tot staakt-het-vuren”, zo plaatste ze op X.

(evb)