“De Europese Unie heeft tijdens de brexitonderhandelingen vooral bewezen belangrijk te zijn voor de kleinere lidstaten. Zonder de EU zou Noord-Ierland volledig zijn weggevaagd door een akkoord dat door Londen was geanticipeerd en waarbij met Noord-Ierland geen enkele rekening werd gehouden.”
Dat heeft voormalig Italiaans premier Enrico Letta gezegd in een interview met de Franse zakenzender BFM Business. Letta was tussen april 2013 en februari 2014 premier van Italië, als opvolger van Mario Monti. Letta doceert vandaag internationale handel aan de universiteit Sciences Po in Parijs.
Volgens Letta is de term ‘brexit’ een zeer populaire communicatieterm gebleken, maar was hij het antwoord op de foute vraag. “Wat betekent ‘brexit’ nu eigenlijk? Dat het Verenigd Koninkrijk de Europese Unie zou verlaten, juist. Maar hoe? Die vraag is de bevolking nooit gesteld. Dan zijn daar een hoop politieke conclusies aan vastgepind. Waarop Boris Johnson heeft gezegd: “We stappen overal uit”. Terwijl dat nooit de vraag was.”
Een Amerikaanse of een Chinese kolonie?
Op de vraag of de Europese Unie niet stilaan in ‘een zwart gat’ dreigt te verdwijnen onder impuls van de Amerikaans-Chinese machtsstrijd, antwoordt de Italiaanse ex-premier als volgt:
“Indien de 28 landen van de EU allemaal hun ‘brexit’ zouden hebben, met andere woorden als iedereen de Europese Unie zou verlaten, en we 28 exits zouden hebben, dan zouden alle landen binnen 10 jaar de keuze hebben tussen een Amerikaanse of een Chinese kolonie worden. De Britten denken een grote macht te kunnen zijn zonder Europa, wel ik denk dat ze een kolonie van de Verenigde Staten worden. Niet meteen, maar binnen een tiental jaar.
Iedereen moet goed begrijpen dat een verenigd Europa belangrijk is als de EU de derde wereldmacht wil blijven. Daarom is het belangrijk het Europese model te verdedigen. Ik denk aan databescherming, milieu, handel, sociale zekerheid. Al die zaken hebben een krachtig Europa nodig. Anders is de vraag voor elk: Amerikaanse kolonie of Chinese kolonie?”
Dat de Europese Unie nog een lange weg af te leggen heeft, blijkt volgens Letta nog eens in de manier waarop de EU de Syrisch-Turkse crisis aanpakt. “Mike Pence is vrijdag in Ankara [geweest] om er Erdogan te ontmoeten. Waarom kan de EU niet de voorzitter van de Raad van Europa naar Turkije sturen om Erdogan duidelijk te maken dat dit moet stoppen. Erdogan zal enkel beginnen nadenken als de Europese Unie als een blok optreedt. Als Frankrijk alleen handelt, of Duitsland, of Italië of Spanje, dan heeft dat voor Erdogan geen enkele betekenis.”