Sinds het begin van de Europese sancties tegen Rusland zijn miljarden euro’s aan Russische tegoeden bevroren bij Euroclear. Door dit geld te herinvesteren heeft de Belgische effectenverwerker enorme winsten gemaakt. Allemaal winst voor de Belgische staat en het krappe budget van Vivaldi.

In het nieuws: De Financial Times meldt dat vertegenwoordigers van de lidstaten en de Europese Commissie woensdag hebben besproken hoe de rente op Russische activa kan worden gebruikt ten gunste van Oekraïne.

• Euroclear, met hoofdzetel in de Brusselse Noordwijk, is een van de grootste “clearing houses” ter wereld. Het verwerkt dagelijks voor miljarden euro’s aan nationale en internationale transacties.
• Door de sancties zijn 196,6 miljard Russische tegoeden bevroren, waaronder 180 miljard euro van de centrale bank van Rusland. Met deze activa genereert het Belgische bedrijf contanten die het met weinig risico opnieuw investeert om rente te genereren.
• Het is een jackpot: in het eerste kwartaal van dit jaar rapporteerde Euroclear 734 miljoen euro aan rente uit Russische activa.
• De EU overweegt nu deze belangen te gebruiken om Oekraïne te steunen.

Maar vooral: De Belgische staat profiteerde volop van de vennootschapsbelasting.

• De grote vraag voor de EU is wie recht heeft op deze rente-inkomsten. Tot nu toe hebben België en de Vivaldi-begroting geprofiteerd.
• Tijdens de laatste begrotingscontrole in maart zat de regering De Croo immers nog in een verhitte discussie. In de impasse over waar te bezuinigen zagen de premier en zijn staatssecretaris van Begroting, Alexia Bertrand (Open Vld), maar liefst 625 miljoen euro uit de lucht vallen, die werden toegevoegd aan de activakolom van de boekhouding: het resultaat van de belasting op de enorme winsten van de Belgische effectenreus.
• De Belgische regering rechtvaardigde dit met haar uitgaven voor hulp aan Oekraïne, een verklaring die zij opnieuw gaf aan de FT. In werkelijkheid was deze financiële meevaller uit de Russische tegoeden veel groter dan de uitgaven.
• Het probleem is dat Vivaldi nu al rekent op deze belangrijke bijdrage om de begroting voor 2024 rond te krijgen, en mogelijk zelfs hoopt op nog eens 100 miljoen euro extra.
• Zal deze rentebelasting in rook opgaan als deze rente op Europees niveau rechtstreeks in Oekraïne wordt geïnjecteerd? Desgevraagd zegt de regering dat deze beslissing op Europees niveau geen impact zou hebben op de Belgische begroting. Dit geldt waarschijnlijk voor de begroting 2023, maar wat met de begroting 2024?

(nd/evb)