Hilde Crevits (cd&v) moet je niets leren over politieke communicatie. Een reeks vervelende vragen over de rol van oud-minister van Welzijn Jo Vandeurzen (cd&v), die als consultant aan de slag ging voor zijn oud departement, via het bureau WhoCares?, counterde Crevits een dag voor de plenaire zitting van het Vlaams Parlement, door een bommetje te droppen.

• Ze gaf immers langs de neus weg de totale factuur mee, die de Vlaamse administraties tot nu toe al betaalden aan consultants. En die tikt aan, sinds 2019 tot liefst 1,5 miljard euro. Meteen goed voor consternatie bij de oppositie, aandacht in de tv-programma’s en een voorpagina vanmorgen van Het Laatste Nieuws
• Weg dus met de heisa rond Vandeurzen, die nochtans blijkbaar nog een extra opdracht deed voor zijn oude departement, naast de consultancy-taak die al bekend was.
• Maar wie de bedragen bekijkt van beide consultancy-opdrachten die Vandeurzen vervulde, moet erkennen dat de man niet bepaald exorbitant betaald werd, of aan het graaien was: 1.300 euro voor Zorg en Gezondheid, voor zeven uur consultancy, en nog eens 28 uren, en goed voor een factuur van 3.800 euro. Wie daar verontwaardigd over doet, kent de gangbare tarieven en gewoonten niet. Of wil, zoals oppositiepartij PVDA, gewoon een heel ander politiek en maatschappelijk systeem installeren.
• Hoe dan ook, Crevits slaagde er wonderwel in de aandacht volledig te verleggen richting de totale factuur. De verontwaardiging bij de voltallige oppositie was groot.
  • “Waanzinnig” was bij Jeremie Vaneeckhout (Groen) te horen.
  • Hannes Anaf (Vooruit) wees erop dat “op koppen bespaard wordt, maar er wordt ondertussen wel heel veel geld uitgegeven aan consultancy”.
  • Chris Janssens had het over “de grenzen van het toelaatbare” die overtreden waren.
  • PVDA riep op om “de verspilling” te stoppen.

Grijze zone

• Nochtans blijft het een opvallend standpunt, voor PVDA, Groen of Vooruit, die heel regelmatig pleidooien houden om de overheidsuitgaven net te verhogen, onder meer op welzijn. Maar alleen niet als het over ‘consultants’ gaat dan: dan moet de staat “minder vet”. Een interessante insteek, zeker voor het Vlaamse niveau, dat steeds meer op het federale lijkt, qua royale uitgaven hanteren.
• Want handig veegde Crevits wel erg veel op één hoop, met dat totale bedrag, en wees er fijntjes op dat voor haar departement Welzijn daar maar 115,6 miljoen inzat.
• In de uitgaven van in totaal 1,5 miljard toch het volgende:
  • De pure en dure consultancy-bedrijven zoals McKinsey, Boston Consultancy of Bain komen blijkbaar niet of nauwelijks aan de bak.
  • De klasse daaronder, de big four, die bovendien ook veel audit-werk doen, dat wettelijk verplicht is, zitten aan 40 miljoen samen, over vier jaar. Deloitte, KPMG, EY en PWC verdelen zo 10 miljoen onder elkaar per jaar, op een administratie met een totaalbudget van 200 miljard euro. Dat zijn dan de “zuivere consultancy”-opdrachten.
  • Veruit het grootste bedrag, 860 miljoen, gaat naar IT’ers die extern worden ingehuurd: niet zo’n gekke praktijk, die ongeveer elk groot Vlaams bedrijf ook toepast.
  • De rest, zo’n 600 miljoen nog, gaat naar experts voor onder meer milieueffectenrapporten, of architecten en ingenieurs.
• Zo is alvast de discussie over het deontologisch kader waarin oud-minister mogen opereren en vooral factureren, naar de achtergrond. Nochtans erkende ook Crevits in de commissie dat er nood is om “die grijze zone uit te klaren”.