Indianen overleefden alles… behalve het socialisme van de 21ste eeuw

Het Franse persagentschap AFP publiceert deze week een reeks foto’s waarop mensen te zien zijn die kamperen aan de rand van een autosnelweg . De foto’s werden genomen in Boa Vista, de hoofdstad van de Braziliaanse deelstaat Roraima, die grenst aan Venezuela, een gebied getekend door armoede, bedelarij en verwaarlozing.

Niets nieuws in Latijns-Amerika, behalve dat de mensen op de foto’s indianen uit het Amazonegebied zijn. Het gaat om Warao, een Zuid-Amerikaans volk van inheemsen, dat zich concentreert in en om de Orinoco-delta in het oosten van Venezuela. Deze Warao, die in totaal met 20 à 30.000 zijn, vormen een van de vier inheemse bevolkingsgroepen van Venezuela.

Voor het eerst in de geschiedenis hebben ze hun woningen verlaten, verdreven door de honger en ziektes, vanwege het latente gebrek aan voedsel en geneesmiddelen in hun land. Verjaagd ook door het geweld van de gewapende milities en de gangsterbendes die het regime van de Venezolaanse dictator Nicolas Maduro vertegenwoordigen.

De Warao hebben alles overleefd: 300 jaar van bezetting en kolonisatie en de bloedige guerrilleros uit de negentiende eeuw. Wat deze Orinoco – die een taal spreken die duizend jaar oud is – niet hebben overleefd is het socialisme van de 21ste eeuw.

De Venezolaanse exodus

Ze zijn niet de enigen die hun geboorteland verlaten. De Venezolaanse exodus neemt ondertussen indrukwekkende vormen aan. Sinds 2014 zijn 12.000 Venezolanen naar Brazilië gevlucht, de voorbije 12 maanden gingen er nog eens 350.000 naar Colombia. Volgens Human Rights Watch is het aantal aanvragen van Venezolanen voor een verblijfsvergunning in Argentinië sinds 2014 verdubbeld en heeft Chili liefst vier keer meer visa aan inwoners van dat land uitgereikt. Sinds 2017 zijn Venezolanen ook de talrijkste groep die verblijfsvergunningen heeft aangevraagd in zowel Uruguay als Peru (10.000 in 2017) en voor het eerst is Venezuela sinds begin dit jaar het geboorteland van de grootste groep aanvragers van politiek asiel in de Verenigde Staten.

[media-credit name=”AFP PHOTO / Federico PARRA” align=”aligncenter” width=”1024″][/media-credit]

Ooit het rijkste land van Zuid-Amerika

Venezuela – dat op de grootste bewezen oliereserves ter wereld zit – was ooit het rijkste land van Zuid-Amerika. Op het einde van de jaren negentig van de voorbije eeuw, toen de socialist Hugo Chavez voor de eerste keer tot president werd verkozen, leefde 48 procent van de Venezolaanse bevolking in armoede. Onder Nicolas Maduro, de opvolger van Chavez, is dat ondertussen opgelopen tot 82 procent. (cijfers maart 2017) De economie van het land is door mismanagement en dalende olieprijzen volledig ingestort. Venezuela genereerde 1.000 miljard dollar inkomsten uit de olieverkoop, maar daarvan blijkt ongeveer een kwart door insiders te zijn gestolen. De kindersterfte neemt toe en door een gebrek aan geneesmiddelen stijgt ook de mortaliteit bij de rest van de bevolking. De toenemende repressie heeft ervoor gezorgd dat de lokale bevolking teveel angst heeft om in opstand te komen. Bovendien  zijn de mensen druk bezig met het zoeken naar voedsel om te overleven, zodat weinig ruimte voor politiek engagement overblijft. Ondertussen teisteren polarisatie en geweld het land. Maduro heeft de voorbije maanden een reeks maatregelen opgelegd die één zaak duidelijk maken: dat geen prijs hem te hoog zal zijn om aan de macht te blijven. [media-credit name=”JUAN BARRETO / AFP” align=”alignleft” width=”1024″]Woman protests against Maduro in Venezuela[/media-credit]