Wanneer wordt een land machtig en rijk en wanneer begint die machtspositie af te brokkelen?

In zijn boek The Changing World Order gaat de Amerikaanse miljardair-investeerder en hefboomfondsbeheerder Ray Dalio op zoek naar de grote cycli in rijkdom en macht van verschillende wereldmachten. 

Waarom is dit belangrijk?

Wanneer wordt een land, keizer- of koninkrijk machtig en rijk en wanneer begint die machtspositie af te brokkelen?

Onderstaande grafiek brengt de relatieve rijkdom en macht van de 11 grootste wereldmachten in de voorbije 500 jaar in kaart en hoe ze zich tot andere landen verhouden.

Dalio baseert zich daarvoor op 8 verschillende factoren:

  1. Onderwijs
  2. Concurrentievermogen
  3. Innovatie en technologie
  4. Bruto binnenlands product
  5. Procentueel aandeel in de wereldhandel
  6. Militair apparaat
  7. Financiële sterkte
  8. Status van de reservemunt

Deze laatste factor is op zich al interessant: een reservemunt is een munt die overal ter wereld wordt aanvaard voor handelstransacties of als spaarvehikel. Het land dat die munt uitvaardigt – vandaag is dat de VS – heeft een zeer sterke positie. Schulden die worden aangegaan in de reservemunt zijn de bouwsteen van de kapitaalmarkten en de globale economie.

Maar: de geschiedenis leert ons dat doorheen de geschiedenis de reservemunt niet altijd dezelfde was. Een munt kan die status gemiddeld 94 jaar aanhouden.

De dollar vierde begin 2020 zijn 100ste verjaardag als reservemunt. Bij gebrek aan een alternatief voornamelijk.

Dalio’s conclusies:

  • China was eeuwenlang dominant en machtiger dan Europa tot het begin jaren 1800 een diepe duik maakte.
  • Nederland, een betrekkelijk klein land, was zeer rijk en machtig in de jaren 1600 tot 1700. (Dalio noemt onze noorderburen zelfs ‘de uitvinders van het kapitalisme’)
  • Het werd daarna opgevolgd door het Britse Rijk, dat een gelijkaardig parcours aflegde.
  • De VS maakten sinds hun stichting een gigantische groeibeweging, maar zijn nu in relatief verval, met de pijlsnelle en hernieuwde opkomst van China.
Meer