De grootste en op twee na grootste economie ter wereld gaan de krachten bundelen om de energietransitie te versnellen. Het is een aankondiging die werd gedaan na een treffen tussen de Amerikaanse energieminister, Jennifer Granholm, en de Japanse economieminister, Yasutoshi Nishimura, eerder deze week. Specifiek gewaagt de gezamenlijke verklaring van een samenwerkingsverband rond de ontwikkeling en bouw van small modular reactors (SMR’s): mini-kernreactoren.
Bouw kleine modulaire reactoren: VS en Japan gaan nauwer samenwerken op vlak van geavanceerde nucleaire technologie
Waarom is dit belangrijk?
Binnen de wereld van de kernenergie zijn er veel interessante technologische innovaties. SMR’s, bijvoorbeeld, beginnen wereldwijd een steeds populairder alternatief te worden voor traditionele kerncentrales. Onder andere techmiljardair Bill Gates en Frans president Emmanuel Macron zijn grote voorstanders van deze mini-kernreactoren, die een belangrijk onderdeel van de energietransitie zouden kunnen worden. Er komt bij de opwekking van kernenergie immers geen CO₂ vrij, en SMR's gelden als kosteneffectiever dan traditionele kerncentrales.In het nieuws: Op 9 januari ontmoetten de Amerikaanse minister van Energie en de Japanse minister van Economie elkaar in Washington, om de wereldwijde energiesituatie te bespreken.
- Daarbij werd overeengekomen de samenwerking op het gebied van de energietransitie te versterken.
- Schone energie, “met inbegrip van hernieuwbare energie (zon en wind, red.), energie-efficiënte technologie (batterijen), kernenergie, geothermische energie en de productie en het gebruik van waterstof en ammonia”, moet zoveel mogelijk worden ontwikkeld en gepromoot.
- De Amerikaanse en Japanse politiek “zijn van plan mogelijkheden voor samenwerking op het gebied van kernenergie te cultiveren, zoals de ontwikkeling en bouw van geavanceerde reactoren van de volgende generatie, waaronder SMR’s, zowel in beide landen als in derde landen.”
- Beide landen zijn ook voornemens te werken aan een “maximaal” gebruik van bestaande reactoren en aan het op poten zetten van een “robuuste” productieketen voor nucleaire componenten en splijtstof, zoals uraniumbrandstof, aldus de ministers.
Beleidsommekeer
Context: Nu de VS vorig jaar voor het eerst een ontwerp voor een SMR hebben goedgekeurd, is het hek van de dam: de grootmacht kan nu meedoen aan de race om mini-kerncentrales te bouwen.
- Japan, van zijn kant, is door de energiecrisis van houding veranderd tegenover kernenergie – iets wat enkele jaren geleden, met de ramp van Fukushima vers in het geheugen, nog ondenkbaar was.
- De beleidsommekeer van Tokio is ook bedoeld om de doelstellingen op het gebied van koolstofemissiereductie te halen. Onder andere het steenkoolverbruik neemt in de Oost-Aziatische eilandstaat namelijk weer toe.
Wereldwijd 50 SMR-projecten
De ‘unique selling proposition’ van SMR’s: het belangrijkste verschil met klassieke kerncentrales is dat SMR’s gewoon in fabrieken kunnen worden geproduceerd, waarna ze ter plekke kunnen worden samengesteld. Dat zou de hoge kosten en risico’s van klassieke kerncentrales deels kunnen omzeilen.
- Wereldwijd lopen er een 50-tal SMR-projecten, zo weet de website van het Nucleair Forum.
- Bij sommige, zoals de HTR-PM in China, zijn de bouwwerkzaamheden voltooid.
- Twee SMR’s zijn zelfs al operationeel: denken we dan aan de twee reactoren aan boord van de Russische Akademik Lomonosov; een kerncentrale op een boot, vernoemd naar wetenschapper Michail Lomonosov.
- Andere mini-reactoren worden opgezet in Canada, China, Frankrijk, Polen, Rusland, de VS en het Verenigd Koninkrijk. Ook in Zweden onderzoekt men een eventuele bouw.
- In België staan nucleair onderzoekscentrum SCK CEN en ingenieursbureau Tractebel klaar om deze nieuwe technologie verder uit te werken.
(fjc)
